Lắp cùng lúc 3 mẫu xe, Hyundai Thành Công “thực tài” hay “lách” luật?

Để khởi động nhà máy cũng như lắp ráp những mẫu xe mới, các DN sản xuất, lắp ráp ôtô tại VN hiện nay đang phải tuân thủ nghiêm ngặt những quy định tại quyết định 115/QĐ của Bộ Công Thương về “quy định tiêu chuẩn doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ôtô” và quyết định 05/2005/ QĐ – BKHCN của Bộ KH&CN. Thế nhưng…

Ảnh minh họa

Đến thời điểm này, cần có một cuộc kiểm tra tổng thể các DN trong việc thực hiện những quy định tại hai quyết định nêu trên, nhất là việc kiểm tra việc tuân thủ những tiêu chuẩn, quy định được nêu trong quyết định 115, tránh những trường hợp không đảm bảo tiêu chuẩn nhưng vẫn tiến hành lắp ráp, gian lận thương mại.

Hợp lý

Dư luận vừa “sốt” lên với việc nhiều khả năng hàng loạt các liên doanh sản xuất, lắp ráp ôtô trong nước có thể bị truy thu thuế lên đến hàng nghìn tỷ đồng do linh kiện nhập khẩu về lắp ráp không đảm bảo mức độ rời rạc theo quyết định 05. Đã có nhiều tranh luận xung quanh vấn đề này và đi đến kết luận cuối cùng là các DN không bị truy thu thuế. Điều này có cơ sở hợp lý, nhất là khi những linh kiện nhập khẩu của họ không phải là những linh kiện, phụ tùng quan trọng.

Mặt khác, công nghệ ôtô thế giới của các hãng đã có nhiều thay đổi theo hướng cao hơn, tốt hơn và một số quy định đối với những linh kiện, phụ tùng này của quyết định 05 không còn phù hợp, cần thay đổi. Song, hầu hết các chuyên gia đều cho rằng những quy định liên quan đến những linh kiện quan trọng như thân ôtô, khung ôtô, động cơ, hệ thống truyền động cần phải được giữ nguyên.

Lắp một lúc ba mẫu xe?

Nhà máy sản xuất, lắp ráp ôtô của Cty CP Tập đoàn Hyundai Thành Công đặt tại Ninh Bình mới đi vào hoạt động được khoảng hơn 1 năm.

Khoảng 5 tháng trước, nhà máy cho ra đời mẫu sản phẩm Avante lắp ráp trong nước. Tuy nhiên, ai cũng biết ngoài mẫu Avante chính thức trên thì Hyundai Thành Công đã đưa ra thị trường một số lượng tương đối lớn những mẫu xe được cho là lắp ráp trong nước khác như Sonata và Santafe cho dù chưa có bất cứ những công bố nào về điều này.

Câu hỏi đặt ra ở đây là, liệu Hyundai Thành Công có đủ khả năng để trong một thời gian ngắn như vậy có thể đầu tư, lắp ráp cùng lúc 3 mẫu xe ? Hầu hết các DN sản xuất lắp ráp ở VN -kể cả các liên doanh- ít nhất đều cần hơn 1 năm mới có thể tung ra được một mẫu mới, chưa nói đến chuyển giao công nghệ. Để lắp ráp được một mẫu xe và tuân thủ theo đúng các quy định tại quyết định 115 nêu trên, DN trước hết phải có hợp đồng chuyển giao công nghệ, phải có một số vốn rất lớn để đầu tư vào hệ thống nhà xưởng máy móc, dây chuyền thiết bị, quan trọng nhất là bộ gá, bộ hàn Zic để hàn thân vỏ xe, hệ thống sơn tĩnh điện…

Có chuyện “lách” để hưởng chênh lệch thuế?

Nếu có đầy đủ những yếu tố theo quy định như đã nói trên thì đó được xem là thành công của DN. Nhưng trong trường hợp ngược lại, thì DN sẽ được hưởng lợi rất lớn, ảnh hưởng đến cạnh tranh không lành mạnh, ảnh hưởng đến hoạt động của những DN, liên doanh sản xuất, lắp ráp ôtô khác có đầu tư đầy đủ.

Việc Hyundai Thành Công có đầu tư đúng quy định và tiến hành lắp ráp thật hai mẫu Santafe và Sonata cần phải được xác định rõ ràng. Cần lưu ý một vấn đề là chênh lệch thuế suất thuế nhập khẩu giữa xe nguyên chiếc và xe lắp ráp hiện nay rất lớn ( 82 -83 % so với khoảng 22%). Nếu họ có đầu tư, đáp ứng đủ tiêu chuẩn, có lắp ráp thực sự thì tốt, nhưng nếu không lắp ráp mà nhập khẩu nguyên chiếc rồi “lách” để hưởng thuế suất thuế nhập khẩu tính theo bộ linh kiện, phụ tùng thì số tiền thuế chênh lệch thực sự lớn, càng nhập nhiều, bán nhiều xe thì mức độ chênh lệch thuế phải nộp càng cao!

Theo quy định của Quyết định 05, mức độ rời rạc của thân ôtô phải “rời thành từng mảng, chưa hàn tán, chưa sơn tĩnh điện”, nhưng trong thiết kế kỹ thuật ôtô con Hyundai Santafe CM7UBC mà Hyundai Thành Công gửi cho Cục Đăng Kiểm để tiến hành lắp ráp trong nước, phần khung vỏ xe được thiết kế dưới dạng nhập khẩu bán thành phẩm (tức đã hàn và sơn tĩnh điện). Điều này là không công bằng đối với các DN và liên doanh sản xuất, lắp ráp ôtô trong nước khác. Nếu tất cả các DN, liên doanh khác cũng nhập khẩu khung vỏ dạng bán thành phẩm  như xe Santafe của Hyundai Thành Công thì cần gì phải bỏ số tiền lớn để đầu tư dây chuyền hàn, dây chuyền sơn tĩnh điện trong khi vẫn được hưởng thuế nhập khẩu theo dạng linh kiện, phụ tùng để lắp ráp, cần gì phải tuân thủ các quy định của Quyết định 115 và 05?

Liệu hiện nay, tất cả các DN đều đã tuân thủ đầy đủ các quy định đưa ra trong hai Quyết định 05/ BKHCN và 115/BCT? Rất cần một tổng kiểm tra tổng thể tất cả các DN đang sản xuất và lắp ráp ôtô tại VN, tránh những trường hợp nhập nhèm, gian lận nhằm hưởng chênh lệch về thuế suất, ảnh hưởng đến môi trường cạnh tranh lành mạnh…