Cùng nguồn gốc đất, hộ được đền bù, hộ thì không
Phản ánh tới Báo Pháp Luật Việt Nam, bà Nguyễn Thị Sửu (trú tại thôn Châu Giàng, xã Bản Qua, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai), đại diện cho 6 hộ dân tại thôn Châu Giàng, cho biết, thực hiện Dự án bố trí sắp xếp tái định cư ven sông Hồng ra khỏi vùng sạt lở huyện Bát Xát (Khu tái định cư số 2 mở rộng), UBND huyện Bát Xát thu hồi đất của các hộ dân thôn Châu Giàng: “Toàn bộ diện tích đất của các hộ bị thu hồi tại thôn Châu Giàng có nguồn gốc mua lại của hộ ông Hồ A Cun (tức Dỉn) từ những năm 1994. Các gia đình đã sinh sống ổn định trên diện tích đất này từ đó đến nay, không có tranh chấp, không bị xử phạt hành chính về hành vi lấn, chiếm đất đai, hành vi sử dụng đất không đúng mục đích...
Trong quá trình sử dụng đất các hộ đã xây dựng nhà ở, trang trại chăn nuôi phục vụ cuộc sống. Tuy nhiên, khi UBND huyện Bát Xát có Quyết định phê duyệt phương án chi tiết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thực hiện dự án thì các hộ dân đã không chấp thuận vì không được bồi thường tài sản trên đất và hỗ trợ đất tái định cư”.
Các hộ dân phản ứng bởi về nguồn gốc đất của nhiều hộ bị thu hồi đều nhận chuyển nhượng của ông Hồ A Cun, quá trình sinh sống đều xây dựng nhà ở và các công trình như nhau, nhưng không hiểu sao trong quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của UBND huyện Bát Xát có 4 hộ được đất tái định cư, đền bù tài sản trên đất còn nhiều hộ, trong đó có hộ bà Sửu thì lại không nhận được chính sách hỗ trợ này.
Nhiều điểm bất thường cần được làm rõ
Liên quan việc thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án Khu tái định cư số 2 mở rộng của UBND huyện Bát Xát, được biết, tại Kết luận số 01/KL-TT ngày 26/2/2016 về việc thanh tra, kiểm tra một số nội dung liên quan đến công tác GPMB Dự án bố trí sắp xếp tái định cư biên giới ven sông Hồng ra khỏi vùng sạt lở và Dự án đường Kim Thành - Ngòi Phát huyệt Bát Xát, Thanh tra tỉnh Lào Cai đã “vạch” ra nhiều điểm “bất thường” trong quá trình thực hiện.
Cụ thể, theo cơ quan thanh tra, quá trình thực hiện đơn vị hữu trách đã không niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và lấy ý kiến của các hộ bị thu hồi đất theo đúng quy định tại Điều 69 Luật Đất đai năm 2013. Hồ sơ thống kê bồi thường không có bảng tự kê khai của các hộ bị thu hồi đất, bảng tổng hợp sử dụng đất không có chữ ký xác nhận của cán bộ địa chính xã và chủ sử dụng đất, không có bảng xác nhận về nguồn gốc sử dụng đất, thời gian sử dụng đất của người có đất bị thu hồi.
Bên cạnh đó, Hội đồng bồi thường GPMB huyện đã tổ chức đơn phương thống kê toàn bộ đất đai và tài sản trên đất của các hộ (dưới sự chứng kiến của các hộ), căn cứ vào hồ sơ pháp lý do UBND xã Bản Qua cung cấp để áp giá bồi thường và trình UBND huyện phê duyệt kinh phí bồi thường là chưa đảm bảo quy định. Diện tích thiết kế lô đất tái định cư chưa phù hợp với sinh hoạt của cư dân nông thôn miền núi, đơn giá về đất và một số tài sản cây cối, hoa màu còn thấp. Trình tự, thủ tục thu hồi, bồi thường chưa được quan tâm chú ý chỉ đạo để thực hiện đầy đủ, đúng quy định.
Trước các sai phạm trên, Thanh tra tỉnh Lào Cai đã yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Bát Xát thu hồi toàn bộ các quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, các quyết định phê duyệt kinh phí bồi thường GPMB, các hồ sơ thống kê áp giá bồi thường của các trường hợp thu hồi đất tại Khu tái định cư số 2 mở rộng.
Trao đổi với Pháp Luật Việt Nam về vấn đề trên, ông Nguyễn Chí Thức - Phó Chủ tịch UBND huyện Bát Xát - cho biết, nguyên nhân dẫn đến những sai sót là do “bị áp lực về thời gian”. “Trong thời gian tới chúng tôi sẽ tiến hành thu hồi lại các quyết định đã ban hành và thực hiện lại theo đúng quy trình” - ông Thức khẳng định.
Đề nghị UBND tỉnh Lào Cai sớm chỉ đạo kiểm tra toàn diện việc đền bù, GPMB liên quan đến Khu tái định cư số 2 mở rộng thuộc Dự án bố trí sắp xếp tái định cư ven sông Hồng ra khỏi vùng sạt lở huyện Bát Xát nhằm xử lý triệt để các sai phạm, tránh khiếu kiện kéo dài và những bức xúc không đáng có trong dư luận.
Báo Pháp Luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin về sự việc.