Ngày 4/8, tại TP.Huế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXH) đã tổ chức Hội nghị Sơ kết 5 năm (2012 - 2017) về thực hiện quy chế phối hợp giữa BHXH và Tổng cục Cảnh sát - Bộ Công an và Lễ ký quy chế phối hợp giai đoạn 2017 – 2022.
Tham dự Hội nghị có Trung tướng Trần Văn Vệ, Quyền Tổng Cục trưởng Tổng cục Cảnh sát, bà Nguyễn Thị Minh, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam; lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế và đại diện 23 tỉnh, thành phố tham dự.
Phát hiện nhiều sai phạm, thu hồi hàng trăm tỷ đồng
Phát biểu tại Hội nghị, ông Phạm Lương Sơn, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, ngày 16/5/2012, BHXH Việt Nam và Tổng cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm (nay là Tổng cục Cảnh sát) thuộc Bộ Công an đã thống nhất ban hành Quy chế phối hợp số 1853/QCPH-TCCSPCTP-BHXH trong phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật góp phần bảo vệ trật tự quản lý kinh tế và đảm bảo trật tự, an toàn xã hội tại các đơn vị thuộc hệ thống BHXH Việt Nam.
Ngay sau khi ký kết quy chế phối hợp, BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn số 2081/BHXH-KT ngày 04/6/2012 về việc thực hiện quy chế phối hợp gửi BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc TW và các đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố thống nhất với Công an các địa phương xây dựng chương trình, kế hoạch, nội dung phối hợp cụ thể giữa hai ngành.
 |
| Các đại biểu tham dự Hội nghị |
Đến nay, có 58 BHXH tỉnh, thành phố đã phối hợp với Công an địa phương thực hiện ký kết các Chương trình, Kế hoạch phối hợp trong phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật. Trong 5 năm, từ 2012-2017, BHXH các tỉnh, thành phố thường xuyên chủ động thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch; phối hợp với Công an và các cơ quan có liên quan ở địa phương thực hiện được 835 cuộc thanh tra, kiểm tra, xác minh liên ngành tại 2.308 đơn vị.
Qua đó, đã phát hiện nhiều trường hợp lạm dụng, vi phạm theo quy mô từ nhỏ đến lớn: Yêu cầu chủ sử dụng lao động làm thủ tục tham gia BHXH bắt buộc cho 4.812 lao động thuộc diện phải tham gia BHXH; thực hiện khắc phục tiền nợ và truy thu (gồm cả tiền lãi chậm đóng) với số tiền là 576.073 triệu đồng; yêu cầu truy thu 17.043 triệu đồng tiền truy đóng BHXH, BHTN, BHYT và tiền chi sai do lạm dụng các chế độ BHXH; yêu cầu thu hồi, xuất toán 48.861 triệu đồng do lạm dụng các chi phí KCB BHYT.
Trong quá trình triển khai đôn đốc thu hồi số tiền do thanh tra, kiểm tra và phát hiện trục lợi, kết quả số tiền đã khắc phục nợ là 252.797 triệu đồng; đồng thời đã thu hồi được số tiền 6.447 triệu đồng tiền truy đóng BHXH, BHTN, BHYT, tiền chi sai do lạm dụng các chế độ BHXH và số tiền 3.134 triệu đồng do chi sai, lạm dụng các chi phí KCB BHYT.
 |
| Ông Phạm Lương Sơn, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam đọc báo cáo Sơ kết 5 năm thực hiện quy chế phối hợp |
Ngoài ra, BHXH các tỉnh, thành phố đã phối hợp với các ngành và Công an địa phương thực hiện khởi kiện các đơn vị sử dụng lao động ra tòa án do nợ tiền đóng BHXH kéo dài. Đồng thời, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính 459 tổ chức, cá nhân vi phạm, số tiền thu hồi do xử phạt vi phạm hành chính là 206 triệu đồng.
Một số phương thức, thủ đoạn mà các cá nhân, tổ chức thực hiện là lợi dụng kẽ hở của pháp luật và một số quy định chưa chặt chẽ về BHXH, BHTN để thực hiện những hành vi lạm dụng, trục lợi, đặc biệt là quỹ ốm đau, thai sản…
Nhiều thủ đoạn trục lợi quỹ bảo hiểm
Đại diện Tổng cục Cảnh sát cho biết, thời gian qua các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN có dấu hiệu ngày càng gia tăng và tiếp diễn hết sức phức tạp. Ngoài các hành vi né tránh nghĩa vụ nộp BHXH, BHYT, nợ quỹ BHXH tiếp tục tái diễn, còn phát sinh nhiều hiện tượng vi phạm pháp luật khác như: tình trạng doanh nghiệp cho người lao động tăng lương đột biến, sau đó lợi dụng các kẽ hở chính sách về BHXH để lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT;
Các đối tượng còn lợi dụng chính sách khám chữa bệnh BHYT để lập khống hồ sơ khám chữa bệnh… để tuồn thuốc trong diện BHYT đem ra ngoài bán thu lợi bất chính, lập khống hồ sơ BHTN, BHTS... để chiếm đoạt tiền của cơ quan BHXH, dẫn đến tình trạng bội chi, mất cân đối quỹ BHXH, BHYT ở nhiều địa phương.
Tình trạng thu gom sổ BHXH của người tham gia BHXH đã nghỉ việc mà không nhận lại sổ, sau đó lập hồ sơ BHXH khống, chiếm đoạt tiền BHXH diễn ra ở nhiều nơi. Theo quy định, khi người lao động nghỉ việc, doanh nghiệp có trách nhiệm chốt sổ BHXH và trả cho người lao động. Nếu sau 12 tháng, người lao động không đến nhận sổ BHXH thì doanh nghiệp trả cho cơ quan BHXH lưu giữ nhằm bảo vệ quyền lợi của họ.
Nhưng thực tế, các doanh nghiệp không có ý thức chốt và trả sổ BHXH; người lao động ít khi nhận sổ BHXH sau khi nghỉ việc do thời gian làm việc ngắn hoặc đi xa…
Điều này đã tạo điều kiện cho đối tượng ngoài xã hội thông đồng với doanh nghiệp thu gom, mua sổ BHXH, sau đó làm giả, lập khống hồ sơ BHXH đề nghị hưởng trợ cấp BHXH một lần nhằm chiếm đoạt tiền BHXH. Hay có những doanh nghiệp cố tình lập và sử dụng 2 hệ thống thang bảng lương khác nhau để trục lợi…
Tại Hội nghị, Tổng cục Cảnh sát cũng cho rằng, giữa lực lượng Cảnh sát kinh tế và cơ quan bảo hiểm các cấp phải thường xuyên cung cấp, trao đổi kịp thời các thông tin liên quan đến các hành vi vi phạm và tội phạm trong lĩnh vực bảo hiểm. Định kỳ có đánh giá tổng kết công tác phối hợp giữa hai bên, đồng thời tăng cường tổ chức Hội thảo chuyên đề trao đổi và cung cấp thông tin; tổ chức các lớp tập huấn về nâng cao năng lực phát hiện, thu thập thông tin phục vụ điều tra các hành vi vi phạm trong lĩnh vực bảo hiểm.
Bà Nguyễn Thị Minh, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam: Quy chế phối hợp đã giúp 02 Ngành xây dựng được mối quan hệ phối hợp chặt chẽ, phát huy sức mạnh tổng hợp trong công tác phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, qua đó góp phần giữ vững an ninh trật tự, ổn định chính trị - xã hội ở địa phương, phục vụ có hiệu quả yêu cầu phát triển kinh tế, an sinh xã hội.
