Mỏ đá… hành dân
Thực trạng này đã xảy ra từ nhiều năm nay tại khu vực các xã: Cai Kinh, Đồng Tân, Minh Tiến, Đồng Tiến, Yên Vượng, Thanh Sơn…thuộc huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn khiến hàng trăm hộ dân luôn sống trong cảnh thấp thỏm lo âu.
Hiện nay, toàn huyện Hữu Lũng có gần 40 doanh nghiệp vừa và nhỏ được cấp phép hoạt động khai thác mỏ, chế biến đá vôi, khai thác tận thu các loại quặng… Mặc dù các doanh nghiệp đã được cấp phép nhưng trong quá hình khai thác, vận chuyển đá bị buông lỏng nên gây ra hệ lụy lớn về môi trường, đường sá bị tàn phá, nguy cơ mất an toàn luôn “treo” lơ lửng
Chị Thanh, nhà sát mỏ đá tại xã Đồng Tân cho biết: “Mỗi khi nổ mìn phá đá là toàn bộ khu vực xung quanh mỏ đá bị rung chấn mạnh, nhà cửa rung lên bần bật. Tường bị nứt, nhà cửa chìm trong khói bụi. Sinh hoạt hàng ngày của chúng tôi ngập tràn khói bụi, dọn cơm ra phải ăn vội không bụi bám đầy thức ăn. Ngồi trong nhà nhưng vẫn đeo khẩu trang, trẻ con thì phải di tản đi chỗ khác tránh bụi… dân chúng kêu mãi mà tình hình vẫn không được cải thiện, tình trạng khai thác không giảm mà ngày càng mạnh hơn…”.
Có mặt tại những địa phương trên, chúng tôi đã tận mắt chứng kiến nỗi khổ của người dân. Không chỉ “mờ mắt, ù tai” vì phải sống chung với bụi bặm và tiếng nổ mìn hoặc tiếng xe máy gầm rú, người dân còn thót tim khi mỗi lần nổ mìn là lại thấy đất đá bắn vào vườn tược, nhà ở. Lo sợ đến sự an nguy của tính mạng nên nhiều hộ dân đã bỏ nhà, di chuyển đi nơi khác sinh sống.
Còn những cung đường ở đây thì phải oằn mình chịu những chuyến xe vận chuyển đá chạy suốt ngày đêm. Các tuyến tỉnh lộ như 242, 243, 244… tại huyện Hữu Lũng ngày đêm bị băm nát. Đặc biệt, tuyến tỉnh lộ 243 thuộc địa phận các xã Yên Vượng, Yên Thịnh nối với quốc lộ 1A bị xe quá tải chở đá hoành hành nên mặt đường đã bị hư hỏng nặng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông.
Nguy hiểm hơn, một số cây cầu trên tuyến đường này như Gốc Sau 1, Gốc Sau 2 và cầu Đèo Phiếu đang bị xuống cấp trầm trọng và có thể sập bất cứ lúc nào. Theo ước tính, bình quân mỗi tháng tuyến tỉnh lộ 243 phải phục vụ hàng ngàn lượt xe tải các loại chất đá dăm cao tràn thùng băm bổ lao, để lại phía sau tiếng gầm gào của động cơ và từng đám bụi mù mịt lùa vào người đi đường, tràn vào nhà dân đến nghẹt thở.
Bao giờ mới xử lý dứt điểm?
Đem những bức xúc, sự bất an của người dân hỏi lãnh đạo huyện Hữu Lũng, chúng tôi được ông Long Văn Sơn - Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng cho biết, hiện nay trên địa bàn huyện không còn tình trạng khai thác đá trái phép. Tuy nhiên, các doanh nghiệp khai thác đá còn có nhiều vi phạm về nổ mìn, đe dọa thiệt hại về tài sản, tính mạng của người dân. Ngành chức năng cũng đã tiến hành xử phạt nhiều lần. Bên cạnh đó, trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, nhiều doanh nghiệp đã sử dụng xe ô tô chở quá tải trọng. Do đó, sau một thời gian ngắn được đầu tư, các tuyến tỉnh lộ trên địa bàn huyện đã xuống cấp nghiêm trọng, cống thoát nước bị sập, mặt đường bị phá nát, gây ô nhiễm môi trường, vật liệu rơi vãi trên đường gây mất an toàn giao thông.
Về vấn đề này, UBND huyện Hữu Lũng đã có văn bản yêu cầu Công an huyện tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát, đảm bảo an toàn giao thông trên địa bàn; chỉ đạo lực lượng cảnh sát giao thông tập trung kiểm tra các phương tiện chuyên chở khoáng sản, vật liệu xây dựng, xử lý nghiêm các phương tiện chở hàng quá khổ, quá tải để xảy ra tình trạng nguyên vật liệu rơi vãi trên đường làm ảnh hưởng đến môi trường, gây mất an toàn giao thông. Tuy nhiên, đến nay việc ngăn chặn, xử lí tình trạng xe ô tô chở hàng quá tải, quá khổ trên địa bàn Hữu Lũng vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
Liên quan đến vấn đề xe tải chở đá lộng hành ở địa bàn huyện Hữu Lũng, một cán bộ Thanh tra giao thông (TTGT) Sở Giao thông Vận tải Lạng Sơn lý giải, TTGT đã xử phạt nhiều trường hợp chở quá tải, tiến hành cắt thùng xe nhưng vẫn chưa giải quyết triệt để. Mặt khác, trụ sở TTGT tỉnh cách rất xa địa bàn huyện Hữu Lũng, lực lượng lại mỏng nên không thể thường xuyên duy trì trực chốt tại hiện trường được. Thêm vào đó, hoạt động của TTGT thường bị doanh nghiệp khai thác, vận chuyển đá theo dõi sát sao. Khi đoàn công tác tiến hành kiểm tra, kiểm soát thì lập tức các doanh nghiệp vận tải thông báo cho nhau dừng mọi hoạt động. Khi đoàn công tác của TTGT đi khỏi thì các xe quá tải chở đá lại diễn ra bình thường.
Thiết nghĩ, để đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản cho những người dân sinh sống nơi đây, các cơ quan chức năng huyện Hữu Lũng và tỉnh Lạng Sơn cần có biện pháp mạnh để dứt điểm tình trạng trên, đảm bảo an toàn cho cuộc sống người dân./.
