Vấn đề khai thác bauxite, đặc biệt là sau sau thảm họa vỡ hồ bùn đỏ Ajka (Hungary) đã trở thành đề tài “nóng” bên hành lang Quốc hội.
• Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc:
- Lo ngại của nhân sĩ trí thức từ thảm hoạ vỡ hồ bùn đỏ Ajka ở Hungary là cần thiết. Chúng ta phải lắng nghe, thảo luận thêm, bàn bạc, dân chủ, đưa ra quyết định cuối cùng đạt được các mục tiêu hiệu quả kinh tế, xã hội và môi trường. Nhưng kết luận cuối cùng thì cần phải có thời gian vì đây là chủ trương đã được TƯ, Bộ Chính trị, Chính phủ, Quốc hội chỉ đạo.
Chúng ta sẽ tiếp tục nghiên cứu về công nghệ, an toàn, môi trường trong tình hình thời tiết hiện nay để có quyết định chính xác, kịp thời. Tôi nghĩ, tại kỳ họp này chắc chắn sẽ có chất vấn về bô xít và các thành viên Chính phủ sẵn sàng trả lời về vấn đề này. Còn việc có dừng dự án hay không là vấn đề lớn, TƯ, Chính phủ, Quốc hội sẽ xem xét cụ thể sau.
• Đại biểu Nguyễn Đình Xuân (Tây Ninh):
- Tôi nghĩ rằng cần phải xem xét vấn đề thận trọng. Với sự cố bùn đỏ ở Hungary, Quốc hội nên quan tâm và nên có báo cáo của Chính phủ. Tôi mong muốn Tập đoàn Than - Khoáng sản báo cáo một cách cụ thể với Quốc hội, cử tri về những biện pháp an toàn, biện pháp dự phòng nếu có sự cố xảy ra để làm sao thiệt hại nếu có là thấp nhất.
Đây không phải là dự án Quốc hội biểu quyết mà Quốc hội chỉ cho ý kiến.
Phải báo cáo rõ các biện pháp áp dụng đã an toàn chưa? Ví dụ họ bảo dự án chịu được động đất cấp 7, nhưng nếu là cấp 8, cấp 9 thì sao? Trong trường hợp đấy phải dự đoán được tình hình như thế nào và chúng ta đối phó thế nào? Nếu ta có được phương án dự phòng tốt thì có thể vẫn cứ triển khai”.
• ĐB Dương Trung Quốc (Đồng Nai):
- Nếu Chủ tịch Quốc hội không có ý kiến phản hồi trên hội trường, tôi sẽ chất vấn vấn đề bô xít tại hội trường, hoặc có thể phát biểu ngay tại bản Báo cáo của Chính phủ.
Việc giải trình của Chính phủ chưa thuyết phục, vì tôi nghĩ, giải trình trên báo chí chỉ là vấn đề dư luận. Còn đây là vấn đề khoa học, khoảng cách giữa lý thuyết và thực tế. Đây cũng là một trong những vấn đề để đi đến nhiều việc khác nữa.
Tôi lấy ví dụ, thông tin ngày hôm nay cho biết, Chính phủ đầu tư tiền để khai thác than, thăm dò than dưới khu vực đồng bằng.
Dưới độ sâu như vậy, liệu chúng ta có đủ khả năng chưa?. Trong khi đây là không gian cực kỳ quan trọng với dân cư, với đất nước. Đương nhiên việc thăm dò cứ phải làm, nhưng phương thức tổ chức một dự án lớn như vậy, tôi nghĩ chính bô xít là một bài học để chúng ta có thể có được những quy trình làm dân chủ nhất, hiệu quả nhất và trách nhiệm cao nhất. Kể cả về phía Chính phủ, phía Quốc hội và phía người dân cũng phải có trách nhiệm về việc này.
H.G (ghi)