Hậu giãn cách xã hội
Sau 3 tháng kể từ thời điểm TP Cần Thơ giãn cách xã hội để căng mình chống đại dịch COVID-19, thì cùng lúc tất cả mọi hoạt động sản xuất kinh doanh đều bị đình trệ. Đến nay, hậu quả Covid -19 để lại cho các lĩnh vực ngành nghề kinh tế nói chung và làng nghề truyền thống nói riêng còn là một vấn đề nan giải cần phải giải quyết.
Nếu như trước kia, khi bước vào làng nghề bánh tráng truyền thống Thuận Hưng (thuộc quận Thốt Nốt) sẽ dễ dàng nhìn thấy các liếp phơi bánh tráng trải dài tăm tắp dọc hai bên đường với mùi thơm đặc trưng, thì nay những hình ảnh đó không còn thấy nhiều nữa.
 |
Số ít hình ảnh liếp phơi bánh tráng dọc con đường vô xã Thuận Hưng |
Được biết, làng bánh tráng Thuận Hưng có bề dày lịch sử hơn 2 thế kỷ và được công nhận là làng nghề truyền thống từ năm 1998. Làng nghề vốn nổi tiếng gần xa với đặc sản là những chiếc bánh tráng dẻo thơm, mịn với đủ loại như: bánh nhúng, bánh dừa, bánh mè...
Theo ghi nhận của PLVN, trước thời điểm dịch bệnh trung bình mỗi ngày cơ sở cho ra lò 1-1,5 thiên (đơn vị tính của bà con làng nghề là 1 thiên: 1000 cái - PV) thì những tháng giãn cách vừa qua chỉ đành treo giá Gạt. Khi tình hình dịch bệnh đã phần nào được kiểm soát, các cơ sở bắt đầu rộn ràng hoạt động trở lại thì vấn đề đặt ra là nguồn vốn sản xuất và giá cả nguyên vật liệu tăng cao.
Theo Chị Liên (chủ cơ sở tại làng nghề Thuận Hưng) chia sẻ: "lúc trước giãn cách thì không đi mua nguyên liệu về làm được, mối thì cũng không đến do ai ở đâu thì yên ở đó. Giờ thành phố nới lỏng, tình hình đi lại đã thông thoáng hơn nhiều, nhưng sau mấy tháng không làm việc đã xài thâm hụt nguồn vốn, với bây giờ giá cả tăng thì nếu có làm chấp nhận lấy công làm lời giữ danh tiếng, chứ nếu tăng giá quá thì thương lái cũng khó bán ra”.
Cùng trên địa bàn quận Thốt Nốt, làng lưới Thơm Rơm cũng oằn mình cố gắng bươn trải qua mùa dịch khi các đơn hàng mới còn gặp khó khăn, cộng thêm năm nay con nước lại về trễ nhưng vì là hàng nằm, không sợ bị hao hụt nên tâm lý phần nào nhẹ áp lực hơn.
 |
Năm nay đa số các hộ chỉ trồng hoa vạn thọ, hoa cúc là chính. |
Cùng chung hoàn cảnh với những làng nghề khác, thì làng hoa Phó Thọ - Cầu Bà Bộ (quận Ninh Kiều) cũng chịu ảnh hưởng không ít từ đại dịch. Tình trạng khan hiếm hàng khiến cho các nhà vườn cũng đau đầu khi Tết này sẽ không có các giống hoa chủ đạo. Ngoài ra, theo chia sẻ của nhiều chủ vườn hoa thì nguyên vật liệu đều tăng giá, điển hình như: 1 bao phân 50kg tăng trung bình từ 100.000-250.000/bao, thuốc cỏ tăng 25.000-75.000đ/chai, chậu nhựa tùy kích cỡ tăng trung bình 100-400đ/chậu… Bên cạnh đó giá cước vận chuyển hạt giống về đến cơ sở cũng tăng đột biến. Chính vì thế năm nay vụ trồng hoa các hộ chỉ đạt hơn 30% so với những năm trước đây.
Sự chung tay từ nhiều phía
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Thanh Phong, Chủ tịch UBND phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ cho biết: “Hiện phường cũng nắm bắt được tình hình khó khăn của làng nghề tại địa phương, nên đã phối hợp với Hội liên hiệp Phụ nữ phường Thuận Hưng hỗ trợ cho vay vốn mua sắm nguyên vật liệu để tái khởi động làng nghề. Ngoài việc hỗ trợ các hộ làng nghề tiếp cận với các nguồn vốn vay ưu đãi; phường còn phối hợp với các bên liên quan để xây dựng thương hiệu của làng nghề, tìm đầu ra cho sản phẩm”.
Ông cho biết thêm, mới đây, đã có 2 hộ gia đình được UBND TP Cần Thơ trao giấy chứng nhận sản phẩm đạt OCOP (Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm - OCOP TP Cần Thơ). Đây là một bước nhảy vọt trong việc quảng bá sản phẩm, đưa hình ảnh bánh tráng Thuận Hưng tiến xa hơn tới các thị trường tiêu thụ. Tính từ đầu tháng 01/2022 đến nay, dù tình hình dịch bệnh vẫn còn căng go, nhưng được địa phương hỗ trợ về mọi mặt, qua khảo sát thì những ngày cận tết trung bình mỗi hộ cho ra lò hơn 1,5-2 thiên mà vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu thị trường.
 |
Hội liên hiệp Phụ nữ phường Thuận Hưng hỗ trợ cho các hộ vay vốn mua sắm nguyên vật liệu để tái khởi động làng nghề |
Ông Đoàn Hữu Bốn, Giám đốc Hợp tác xã Hoa kiểng Bình An, Phó chủ nhiệm làng hoa Phó Thọ cho biết: “Nhìn chung, vụ hoa tết năm nay chỉ tầm 30% so với các năm trước, với năm nay chủ yếu là trồng vạn thọ là chính vì các loại giống, củ, mô cấy hoa năm nay đều không về, hoặc có về thì số lượng nhỏ giọt. Thêm vào đó tâm lý e dè chưa đoán được tình hình dịch bệnh thế nào nên bà con cũng không mạnh dạn đầu tư, sợ rằng mất vốn như những vụ hoa vừa qua đành phải để hoa tàn”. Thấy được nỗi lo toan của làng hoa, Trạm khuyến nông Quận Ninh Kiều cũng đã hỗ trợ 250 gói (1 gói cho ra tầm 100 giỏ) hạt giống thọ hoàng gia để bà con mạnh dạn tiếp tục tăng gia sản xuất, lại giảm nhẹ về áp lực nguồn vốn. Qua thời gian trồng giống thọ hoàng gia, bà con ai cũng phấn khởi vì hoa trồng ít bệnh, tương đối tốt, nên giảm thiểu được chi phí vật tư.
 |
Tránh tình trạng tập trung đông người nên làng hoa Phó Thọ chỉ bán tại chỗ và bán online |
Ông Bốn còn cho biết năm nay do số lượng trồng ít nên không thể mướn lô, sạp để bán như mọi năm, mà thay vào đó sẽ bán tại chỗ và bán online. Nhận thấy, hình thức này tuy không còn mới ở Việt Nam, nhưng đối với một làng nghề truyền thống thì được xem là một thách thức mới cho người trồng hoa. Với nỗ lực đưa ra hàng loạt các phương án hỗ trợ của cơ quan chức năng của địa phương cũng như từ sự vươn lên tự thân của các hộ sản xuất, hy vọng rằng các làng nghề truyền thống tại Cần Thơ sẽ trường tồn, vượt qua khó khăn để lưu giữ những nét đẹp về giá trị văn hóa cho mai sau.
