Hoàn thiện khung pháp lý
Ngày 15/5/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định 52/2024/NĐ-CP (NĐ 52) quy định về TTKDTM (có hiệu lực từ ngày 1/7/2024), thay thế Nghị định 101/2012/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung). NĐ 52 là văn bản pháp lý quan trọng về lĩnh vực TTKDTM, có ảnh hưởng rộng đến nhiều lĩnh vực, đối tượng, tổ chức, cá nhân liên quan; góp phần tạo lập khuôn khổ pháp lý cơ bản, vững chắc và thúc đẩy TTKDTM, tạo thuận lợi cho chuyển đổi số ngành Ngân hàng và phát triển các sản phẩm, dịch vụ thanh toán mới, tiện ích, an toàn với chi phí hợp lý.
Một trong những điểm mới của NĐ 52 là bổ sung một số quy định về tiền điện tử. Trong đó đã định nghĩa, làm rõ bản chất của tiền điện tử (Điều 3); Quy định cụ thể các hình thức thể hiện của tiền điện tử được sử dụng trong hoạt động thanh toán bao gồm ví điện tử, thẻ trả trước (Điều 6); Đối tượng cung ứng tiền điện tử bao gồm: ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (cung ứng dịch vụ ví điện tử và thẻ trả trước) và tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán (cung ứng dịch vụ ví điện tử liên kết với tài khoản thanh toán của khách hàng mở tại ngân hàng).
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đánh giá, việc hoàn thiện quy định pháp lý cho tiền điện tử tại NĐ 52 sẽ góp phần ngăn ngừa, loại trừ các phương tiện thanh toán không hợp pháp do các tổ chức không được phép phát hành, hỗ trợ các cơ quan có thẩm quyền trong việc ngăn ngừa, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tiền điện tử (theo Đề án hoàn thiện khung pháp lý để quản lý, xử lý đối với các loại tài sản ảo, tiền điện tử, tiền ảo đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kèm theo Quyết định 1255/QĐ-TTg ngày 21/8/2017).
Sẽ không còn khái niệm “vụ án tiền điện tử”
 |
Tiền điện tử chỉ được lưu trữ tại ví điện tử và thẻ trả trước. (Ảnh minh họa: Vnbisness) |
Chia sẻ tại Hội thảo “Phát huy tiềm năng thẻ tín dụng nội địa hướng tới xã hội không tiền mặt” diễn ra mới đây, Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng cho biết, NHNN đang triển khai nhiều Thông tư hướng dẫn NĐ 52 để kịp thời điểm Nghị định có hiệu lực từ 1/7/2024, trong đó có thông tư về thẻ.
Theo Phó Thống đốc NHNN, trong dự thảo Thông tư về thẻ, có câu chuyện về điều kiện cho vay với những món vay tiêu dùng dưới 100 triệu đồng, theo Luật Các tổ chức tín dụng mới sẽ có thay đổi. Hay như lo ngại lâu nay về eKYC (phương pháp định danh xác thực khách hàng điện tử) cũng sẽ có hướng dẫn tại thông tư. “Chúng ta không ngăn cấm ai, tuy nhiên, khách hàng có căn cước công dân gắn chip, ngân hàng xác thực được thì được mở thẻ eKYC, còn nếu không khách hàng ra quầy giao dịch” - ông Dũng chia sẻ.
Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng cũng lưu ý, với việc ban hành NĐ 52 sẽ không còn khái niệm “vụ án tiền điện tử” nữa. Vì tiền điện tử là tiền pháp định của Việt Nam, được định nghĩa dưới một số dạng. “Khi chúng ta dùng tiền ảo, tài sản ảo chúng ta dùng thuật ngữ khác, không dùng “tiền điện tử” nữa” - Phó Thống đốc lưu ý, đồng thời cho biết, NHNN đang rất tích cực để triển khai NĐ 52.
NĐ 52 bao gồm 7 chương và 38 điều trên cơ sở nguyên tắc phù hợp với Hiến pháp và pháp luật; phù hợp với các cam kết, thỏa thuận, điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia; bảo đảm tính khả thi, gắn với thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin để phát triển các sản phẩm, dịch vụ thanh toán an toàn, hiện đại; và kế thừa những nội dung còn phù hợp, phát huy hiệu lực, hiệu quả, khắc phục một số tồn tại, hạn chế tại Nghị định 101/2012/NĐ-CP.
Theo khoản 12 Điều 3 NĐ 52,“Tiền điện tử là giá trị tiền Việt Nam đồng lưu trữ trên các phương tiện điện tử được cung ứng trên cơ sở đối ứng với số tiền được khách hàng trả trước cho ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cung ứng dịch vụ ví điện tử…”.
Ngoài bổ sung quy định với tiền điện tử, NĐ 52 bổ sung quy định về thanh toán quốc tế; Sửa đổi, bổ sung quy định về mở và sử dụng tài khoản thanh toán; Bổ sung quy định về hoạt động cung ứng dịch vụ thanh toán không qua tài khoản thanh toán của khách hàng đối với doanh nghiệp cung ứng dịch vụ công ích; Sửa đổi, bổ sung quy định về hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán…
