Thuốc gây viêm loét, xuất huyết dạ dày
Có nhiều loại thuốc có thể gây ra các tác dụng không mong muốn cho dạ dày, trong đó phải kể đến các loại thuốc chứa corticoid và nhóm thuốc hạ số, giảm đau, chống viêm không steroid chẳng hạn như: piroxicam, aspirin, indomethacin, diclofenac (viết tắt là NSAID). Các nhóm thuốc này được sử dụng rất phổ biến tại Việt Nam tuy nhiên do không lường trước được hết những tác dụng phụ mà có rất nhiều người tự ý sử dụng và hậu quả đáng tiếc là hàng loạt các ca viêm loét dạ dày – tá tràng, chảy máu dạ dày, thủng dạ dày.
Nguyên nhân dẫn đến viêm loét dạ dày – tá tràng khi sử dụng nhóm thuốc này là do các nhóm thuốc này tan kém trong môi trường acid dạ dày, tích tụ thành đám trong dạ dày, khi đạt đến lượng lớn sẽ kích thích trực tiếp lên niêm mạc gây viêm loét.
Một số thuốc giảm đau dễ gây viêm loét và xuất huyết dạ dày
Aspirin: Là một dẫn xuất của acid salicylie được sử dụng phổ biến nhất. Do nó có tác dụng giảm đau tốt, tác dụng tương đối nhanh nên thường được người dân sử dụng trong các trường hợp sốt cao, nhức đầu, đau răng, đau nhức xương khớp,đau người…
Ngoài tác dụng hạ số và giảm đau, aspirin còn gây tập kết tiểu cầu, có tác dụng chống đông máu và cũng là thuốc có nguy cơ cao gây viêm loét dạ dày – tá tràng.
Ibuprofen: Có trong thành phần của nhiều loại thuốc giả đau như alaxan, antidol và thường được kết hợp với paracetamol (thuộc nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt) có thể giảm cơn đau nhanh chóng do ức chế sự tổng hợp hay phóng thích prostaglandin.
Tuy nhiên, thuốc thường gây ra tác dụng phụ về đường tiêu hóa. Có tới 5 – 15% người bệnh dùng ibuprofen gặp hiện tượng: chướng bụng, đau bụng, buồn nôn, nôn, nặng hơn là loét dạ dày tiến triển, chảy máu dạ dày, ruột…
Diclofenac (voltaren, diclofen): dùng để chứa các chứng thoái hóa khớp, viêm đa khớp, thoái hóa cột sống, đau lưng…do có tác dụng chống viêm , giảm đau. Diclofenac cũng là một trong nhiều thuốc có thể gây viêm loét dạ dày – tá tràng nếu sử dụng thường xuyên.
Indomethacin: Có tác dụng chống viêm, giảm đau, dùng để điều trị đau lưng, viêm dây thần kinh, viêm khớp mạn tính… Lạm dụng thuốc có thể gây viêm loét dạ dày – tá tràng, ruột, rối loạn đông máu.
Ngoài indomethacin, meloxicam, pirocicam, tenocicam cũng được sử dụng nhiều trong điều trị các bệnh lý viêm cột sống, cứng khớp, thoái hóa khớp. Tuy vậy, ít khi gặp các trường hợp nhóm thuốc này gây viêm loét dạ dày song vẫn là nhóm thuốc có thể gây chảy máu đường tiêu hóa nếu dùng kéo dài
Hạn chế bằng cách nào?
Để khắc phục các nhược điểm của các dòng thuốc trên, chủ yếu là do thuốc tan ở dạ dày nên gây ảnh hưởng không nhỏ ở dạ dày nên các nhà sản xuất đã bào chế ra một dạng đặc biệt, đó là viên bao tan trong ruột. Với kiểu bảo chế này, thuốc sẽ không tan trong dạ dày mà tan trong ruột, giảm đáng kể khả năng gây viêm loét dạ dày.
Ngoài ra, bạn cũng có thể chọn các viên thuốc dạng sủi hay dạng bột sẽ giúp thuốc tan đều, hạn chế các chất trong thuốc tích tụ thành từng đám trong dạ dày.
Một cách khác để khắc phục tình trạng này, để tránh rối loạn tiêu hóa khi dùng thuốc thì chỉ nên uống thuốc vào lúc no, sau khi ăn và nên uống với nhiều nước, tầm khoảng 200 – 250 ml. Không nên tự ý dùng thuốc mà phải tuân theo sự chỉ dẫn của bác sĩ.
