GDP vẫn thuộc nhóm các nước tăng trưởng dương
Tiếp tục chương trình Kỳ họp, chiều nay, Quốc hội (QH) nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Báo cáo quyết toán NSNN năm 2020.
Theo đó, Chính phủ trình QH xem xét, phê chuẩn Quyết toán thu, chi NSNN năm 2020 như sau: tổng số thu cân đối NSNN là 2.279.735,6 tỷ đồng, trong đó số thu NSNN theo dự toán là 1.510.579,2 tỷ đồng, thu chuyển nguồn năm 2019 sang năm 2020 là 592.648,8 tỷ đồng, thu từ kết dư năm 2019 là 173.819,1 tỷ đồng và thu từ quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật NSNN là 2.688,5 tỷ đồng;
Tổng số chi cân đối NSNN là 2.352.929,8 tỷ đồng, trong đó chi NSNN theo dự toán là 1.709.523,7 tỷ đồng, chi chuyển nguồn sang năm 2021 là 643.406,1 tỷ đồng. Bội chi NSNN 216.405,6 tỷ đồng, bằng 3,44% GDP, bao gồm bội chi NSTW là 213.088,6 tỷ đồng, bội chi NSĐP là 3.317 tỷ đồng.
Trình bày Báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2020 tại phiên họp, Tổng Kiểm toán nhà nước (KTNN) Trần Sỹ Thanh cho biết, dự toán NSNN năm 2020 được thực hiện trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 bùng phát trên phạm vi toàn cầu, thiên tai, bão lũ xảy ra nghiêm trọng ở miền Trung, Tây Nguyên, … tác động lớn đến toàn bộ đời sống kinh tế - xã hội, ảnh hưởng đến việc triển khai thực hiện nhiệm vụ thu, chi NSNN, ngoài dự báo khi Chính phủ trình và Quốc hội quyết nghị kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và dự toán NSNN năm 2020.
Song, dưới sự lãnh đạo đúng đắn, kịp thời của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc; doanh nghiệp, người dân đồng hành ủng hộ đã góp phần hạn chế những tác động gây sốc, tiêu cực đến tốc độ tăng trưởng kinh tế, và thu chi NSNN năm 2020.
 |
Tổng Kiểm toán nhà nước Trần Sỹ Thanh trình bày báo cáo. |
Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) đạt 2,91%, giảm so với kế hoạch 6,8% nhưng vẫn thuộc nhóm các nước tăng trưởng dương; thu NSNN xấp xỉ dự toán, riêng thu nội địa vượt dự toán; chi NSNN cơ bản đảm bảo thực hiện theo dự toán.
Tuy nhiên, qua kiểm toán Báo cáo quyết toán NSNN năm 2020 và tổng hợp kết quả kiểm toán chủ yếu của các cuộc kiểm toán tổ chức trong năm 2021, Tổng Kiểm toán nhà nước cũng chỉ ra một số vấn đề cần tiếp tục liên quan đến vấn đề lập và giao dự toán; chấp hành ngân sách; bội chi NSNN; nợ công; quyết toán NSNN phải chấn chỉnh, khắc phục trong những năm tới.
KTNN đề nghị QH xem xét phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2020 do Chính phủ trình.
Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng NSNN
Trình bày Báo cáo thẩm tra quyết toán NSNN năm 2020 tại phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách (TCNS) của QH Nguyễn Thị Phú Hà nhấn mạnh, với sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ,nhiều bộ, ngành, địa phương đã phấn đấu chấp hành tốt dự toán và công tác quyết toán NSNN.
Ủy ban TCNS cơ bản nhất trí với các đánh giá về những khó khăn và kết quả đạt được nêu trong Báo cáo Quyết toán NSNN năm 2020 của Chính phủ. Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đạt được, báo cáo của KTNN còn nêu nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác lập, chấp hành dự toán, thẩm định quyết toán NSNN năm 2020 tại một số bộ, ngành, địa phương.
 |
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Thị Phú Hà trình bày báo cáo. |
Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý cụ thể đối với tổ chức, cá nhân nhiều năm vi phạm trong lập, chấp hành dự toán, quyết toán NSNN; thực hiện nghiêm các giải pháp tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng NSNN theo đúng các Nghị quyết của Quốc hội.
Về quyết toán thu NSNN năm 2020, Ủy ban TCNS lưu ý, bên cạnh các kết quả đạt được, trong thực hiện nhiệm vụ thu NSNN năm 2020 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần quan tâm lưu ý, như thu NSTW không đạt dự toán, chỉ chiếm gần 52,1% tổng thu NSNN, thấp hơn mục tiêu đề ra (60-65%), giảm dần vai trò chủ đạo của NSTW; huy động từ thuế, phí chỉ đạt 19,1% GDP, thấp hơn mục tiêu đề ra là 21% GDP; công tác lập dự toán thu tiền sử dụng đất của các địa phương nhiều năm không sát khả năng thu, thấp hơn nhiều so với thực hiện năm trước.
Ủy ban TCNS đề nghị Chính phủ cần có đánh giá, làm rõ các tồn tại, hạn chế nêu trên, đặc biệt đối với công tác lập dự toán thu tiền sử dụng đất hàng năm không sát, dẫn đến vượt thu lớn, nên xây dựng, cân đối không đầy đủ các khoản vượt thu này, dẫn đến bị động trong quản lý, điều hành kế hoạch đầu tư trung hạn và hằng năm, không phát huy được hết hiệu quả đầu tư từ nguồn thu này.
Về quyết toán chi NSNN năm 2020, theo Ủy ban TCNS, bên cạnh các kết quả tích cực, Ủy ban TCNS nêu rõ, trong quản lý chi tiêu NSNN cũng còn một số tồn tại, hạn chế kéo dài nhiều năm, nhưng chưa được khắc phục triệt để.
Về thực hiện các kiến nghị của KTNN, theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban TCNS, năm 2020, các bộ, ngành, địa phương thực hiện 70,8% số kiến nghị liên quan đến tài chính năm 2019, cao hơn so với năm trước (đạt 68,3%); nhưng mới chỉ xử lý thêm được 12,5% số kiến nghị của KTNN liên quan đến xử lý tài chính đối với niên độ NSNN năm 2018 trở về trước chưa thực hiện; vẫn còn 70/103 kiến nghị hoàn thiện cơ chế chính sách liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật đang triển khai thực hiện
Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc thực hiện các kết luận, kiến nghị của KTNN, trong đó làm rõ các kiến nghị không có khả năng thực hiện do các đơn vị được kiểm toán không còn hoạt động hoặc dừng hoạt động,…
Đề nghị KTNN xem xét, có ý kiến phản hồi chính thức đối với các kiến nghị chưa thống nhất, đang trong quá trình giải trình để xử lý dứt điểm các kiến nghị này.
Trên cơ sở phân tích tại báo cáo thẩm tra đầy đủ, Ủy ban TCNS đề nghị QH cho phép quyết toán đối với một số khoản chi chưa đúng quy định, bao gồm 19 tỷ đồng nguồn kinh phí sự nghiệp kinh tế - đường sắt của Bộ Giao thông vận tải chỉnh lý, thẩm định, tổng hợp quyết toán chậm, không đúng thời gian quy định của Luật NSNN; số sử dụng sai nguồn đầu tư (từ nguồn thutiền sử dụng đất và thu xổ số kiến thiết) đã bố trí tăng chi thường xuyên theo số liệu các địa phương đã phê chuẩn quyết toán; chuyển nguồn 858,226 tỷ đồng số dự phòng NSTW năm 2019 sang năm 2021 theo số thực giải ngân đến ngày 31/12/2021; hủy bỏ 291,968 tỷ đồng số vốn chưa giải ngân để giảm bội chi NSTW theo số tương ứng.
Về quyết toán NSNN năm 2020, với hướng xử lý số liệu như trên, Ủy ban TCNS trình QH phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2020 như sau: Tổng số thu cân đối NSNN là 2.280.027,5 tỷ đồng; tổng số chi cân đối NSNN là 2.352.929,8 tỷ đồng; bội chi NSNN là 216.113,6 tỷ đồng, bằng 3,43% GDP.
