Hợp tác bất thành
Ngày 13/1/2012, công ty cổ phần Thuý Đạt (cty Thuý Đạt) và Techcombank- Chi nhánh Nam Định ký hợp đồng cung cấp hạn mức mở thư tín dụng số 989, giá trị hạn mức 45 tỷ VNĐ.
Trên cơ sở hạn mức này, ngày 7/3/2012, cty Thuý Đạt yêu cầu Techcombank – Chi nhánh Nam Định phát hành thư tín dụng để thanh toán cho công ty Toyo (Nhật Bản) theo hợp đồng F-138 với nội dung: Cty Thuý Đạt mua 108 tấn bông nguyên, tổng số tiền 235.440 USD. Hai bên thoả thuận phương thức thanh toán bằng thư tín dụng do Techcombank phát hành, thời hạn thanh toán là 90 ngày sau ngày vận đơn.
Ngày 8/3/2012, cty Thuý Đạt đã nộp tiền ký quỹ 780.056.952 đồng, phí mở LC 7.057.620 đồng, phí LC 631.080 đồng, VAT của phí điện là 63.108 đồng. Techcombank chấp nhận yêu cầu mở thư tín dụng của cty Thuý Đạt và phát hành thư tín dụng mã số TF1206801025 cho người hưởng lợi là công ty Toyo vào ngày 8/3/2012. Như vậy, yêu cầu phát hành tín dụng ngày 7/3/2012 được coi như một hợp đồng các bên phải thực hiện.
Quá trình thực hiện giao dịch, do bộ chứng từ có sai sót nên Ngân hàng nước ngoài đã 2 lần sửa đổi và gửi cho Techcombank bộ chứng từ thay thế vào các ngày 28/5 và 25/6/2012. Đến ngày 29/6/2012, cty Thuý Đạt chấp nhận thanh toán một phần số tiền theo hợp đồng F-138 là 171.757,98 USD và có công văn số 33 đề nghị Techcombank- Chi nhánh Nam Định thanh toán số tiền này cho Ngân hàng nước ngoài.
Đây là yêu cầu chính đáng của cty Thuý Đạt, nhưng ngày 2/7/2012, Techcombank- Chi nhánh Nam Định ra công văn số 80, nêu điều kiện cho doanh nghiệp Thuý Đạt phải có đủ số tiền 171.757,98 USD trên tài khoản của Techcombank chậm nhất vào 17h ngày 2/7/2012, thì mới chấp nhận thanh toán số tiền nói trên cho Ngân hàng nước ngoài.
Cty Thuý Đạt nhận được công văn số 80 vào 16h 25 phút cùng ngày và không đủ thời gian xoay tiền nộp tiền vào tài khoản. Techcombank đã chuyển trả bộ chứng từ gốc cho Ngân hàng nước ngoài. Do vậy, hợp đồng mua bán bông F- 138 và yêu cầu phát hành thư tín dụng ngày 7/3/2012 bị huỷ.
Vì hợp đồng bị huỷ, cty Thuý Đạt không mua được 108 tấn bông nguyên, bán cho các doanh nghiệp theo các hợp đồng đã ký kết, gây thiệt hại nạng nề cho doanh nghiệp. Cực chẳng đã, cty Thuý Đạt đã làm đơn gửi TAND TP. Nam Định, yêu cầu Techcombank bồi thường thiệt hại.
Techcombank phải bồi thường
Tại bản án số 12/2014/KDTM-ST ngày 10/4/2014 của TAND TP. Nam Định buộc Techcombank phải bồi thường cho cty Thuý Đạt hơn 3,1 tỷ đồng. Bản án này sau đó bị các bên liên quan kháng cáo, VKSND TP. Nam Định kháng nghị.
Trong phiên toà phúc thẩm, HĐXX xác định, cty Thuý Đạt có công văn số 33, chấp nhận sai sót của bộ chứng từ và chấp nhận thanh toán cho Ngân hàng nước ngoài số tiền 171.757,98 USD và đề nghị Techcombank thanh toán cho Ngân hàng nước ngoài số tiền này. Đây là chỉ thị của cty Thuý Đạt đối với Techcombank, thì Techcombank phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán cho Ngân hàng nhà nước.
Mặt khác, thời hạn thanh toán thư tín dụng mã số TF1206801025/NDH là hết ngày 3/7/2012, nhưng Techcombank thông báo cty Thuý Đạt phải nộp tiền vào tài khoản mở tại Techcombank chậm nhất là 17h ngày 2/7/2012… là chưa tạo mọi điều kiện thuận lợi để cty Thuý Đạt thực hiện nghĩa vụ thanh toán đối với yêu cầu phát hành thư tín dụng ngày 7/3/2012.
Tòa cấp phúc thẩm cũng chỉ ra trong văn bản của Techconbank gửi cho Ngân hàng nước ngoài vào ngày 30/6/2012, chỉ thông báo từ chối thanh toán do bộ chứng từ xuất trình muộn, không thông báo việc cty Thúy Đạt đã chấp nhận sai sót của bộ chứng từ và chấp nhận thanh toán một phần tiền theo hợp đồng F- 138, phần còn lại sẽ tự giải quyết với Toyo. Hành vi đó đã vi phạm điểm c, điều 16 quy định về các quy tắc và thực hiện thống nhất về tín dụng chứng từ.
Xác định mức độ lỗi của Techcombank là chính, nên HĐXX đã buộc Techcombank phải bồi thường cho cty Thuý Đạt 4,1 tỷ đồng. Bản án này nhận được sự đồng tình của dư luận./.
