Làm gì khi các rào cản thương mại gia tăng?

Thép Việt Nam luôn thường trực nguy cơ bị áp các biện pháp phòng vệ thương mại do yếu tố địa lý. (Ảnh minh họa)
Thép Việt Nam luôn thường trực nguy cơ bị áp các biện pháp phòng vệ thương mại do yếu tố địa lý. (Ảnh minh họa)
(PLO) - Liên tiếp các vụ kiện chống bán phá giá, lẩn tránh thuế từ các quốc gia Hoa Kỳ, EU, Úc… nhằm vào các mặt hàng có xuất xứ từ Việt Nam, hoặc hàng Việt có liên quan đến Trung Quốc cho thấy, các quốc gia nhập khẩu đang tăng cường các biện pháp phòng vệ thương mại nhằm bảo vệ hàng hóa, sản phẩm trong nước. 

Sắt thép, thủy sản, dệt may… đối mặt nhiều nguy cơ

Theo số liệu từ Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), tính đến tháng 5/2018, Việt Nam bị 17 vụ kiện liên quan đến vấn đề lẩn tránh thuế chống bán phá giá; 12 vụ điều tra chống trợ cấp; chống bán phá giá chiếm nhiều nhất với 77 vụ. Tất cả các vụ kiện chống lẩn tránh thuế của Việt Nam hầu hết đến từ Hoa Kỳ, Thổ Nhĩ Kỳ, EU, Úc…trong đó, các sản phẩm liên quan bị kiện chống bán phá giá nhiều nhất là sắt thép, tiếp đó là sợi, dệt, thủy sản, nông sản.

Trong số các quốc gia thường xuyên áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại (PVTM) với các sản phẩm xuất khẩu từ Việt Nam, Hoa Kỳ nổi lên là thị trường khó tính nhất khi luôn chiếm số lượng nhiều nhất trong số các vụ việc. Cụ thể, với điều tra chống bán phá giá, thị trường Hoa Kỳ có 14 vụ, điều tra chống trợ cấp Hoa Kỳ cũng chiếm 50% số vụ. Tiếp đến là các thị trường khác như: Ấn Độ , Thổ Nhĩ Kỳ, Úc, EU, Canada…

Có thể thấy, trong nền kinh tế thị trường, rào cản thương mại được ví như một “lá bùa” hộ mệnh bao bọc, bảo vệ sản phẩm trong nước trước sự tấn công vũ bão của các mặt hàng cùng loại từ các nước xuất khẩu. Vì thế, ngày càng nhiều các rào cản thương mại được các nước nhập khẩu áp dụng, khiến không ít các doanh nghiệp (DN) Việt phải điêu đứng. 

Chỉ tính riêng thị trường Hoa Kỳ, số liệu từ Bộ Thương mại Hoa Kỳ cho thấy, từ năm 2016 đến nay, số lượng các cuộc điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với tất cả các nước tăng lên theo từng năm. Nếu như năm 2016 mới chỉ có 56 vụ, năm 2017 đã tăng lên 73 vụ và tính đến thời điểm tháng 5/2018 Hoa Kỳ đã điều tra chống bán phá giá với 53 vụ.

Tuy nhiên, các rào cản thương mại không chỉ xuất hiện ở những thị trường “truyền thống”, những nước đã công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, mà ngay đối với các quốc gia trong khu vực Asean, những năm gần đây họ đã bắt đầu thực hiện kiện Việt Nam liên quan đến các vấn đề lẩn tránh thuế và chống bán phá giá. Ví dụ, tính đến thời điểm này, Việt Nam bị Indonesia thực hiện điều tra chống bán phá giá 3 vụ, Malaysia 4 vụ, Thái Lan 4 vụ. 

Cách nào để ứng phó? 

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế, Việt Nam đã và đang đàm phán và ký kết nhiều Hiệp định thương mại tự do sẽ mang lại nhiều lợi ích cho DN khi mức thuế suất về 0%. Cùng với đó, các rào cản thương mại tại các thị trường quốc tế sẽ ngày một nhiều hơn, gây sức ép không nhỏ lên các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam. 

Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là việc Việt Nam luôn bị ảnh hưởng bởi các rào cản thương mại đối với thị trường Trung Quốc, Đài Loan. Cụ thể, năm 2007 sản phẩm bật lửa ga và năm 2009 sản phẩm điều hoà Việt Nam tiếp tục bị áp thuế do biện pháp thuế chống bán phá giá với Trung Quốc chưa kết thúc. Hay năm 2014, Thổ Nhĩ Kỳ quyết định kiện đối với sản phẩm đá granite xuất khẩu của Việt Nam. Với lý do chống lẩn tránh thuế, họ muốn ngăn chặn tình trạng DN Trung Quốc tìm đường chạy sang Việt Nam để lấy C/O xuất đi…

Bà Trần Lan Hương - Cục PVTM cho biết, hiện nước bị điều tra chống bán phá giá nhiều nhất là Trung Quốc. Và qua theo dõi, bà Hương cho rằng, cứ vụ việc nào đã xảy ra với Trung Quốc thì sớm hay muộn cũng sẽ xảy ra với Việt Nam dưới một dạng nào đó, hoặc điều tra chống lẩn tránh thuế, hoặc chống bán phá giá với Việt Nam. 

Đại diện Hiệp hội Thép Việt Nam cũng đưa ra các khuyến cáo đối với DN Việt, để tránh bị “vạ lây” các DN không nên tiếp tay cho DN Trung Quốc để họ xuất khẩu qua Việt Nam. Bởi lẽ, thông tin mới nhất từ Hoa Kỳ cho thấy, quốc gia này sẽ xem xét điều tra DN Việt do có nghi ngờ các sản phẩm bị áp thuế chống bán phá giá với Trung Quốc lại gia tăng vào Hoa Kỳ với xuất xứ Việt Nam. 

Tuy nhiên, cả bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập (VCCI) và đại diện Hiệp hội Thép Việt Nam đều cho rằng, các vụ xem xét khởi xướng điều tra mới đây sẽ không đáng lo ngại. Vấn đề là các yêu cầu về kỹ thuật thường rất phức tạp, trong khi các DN Việt Nam không phải lúc nào cũng sẵn sàng cho các vụ kiện ở nước ngoài.  

Vì thế, theo bà Trang, bên cạnh việc nâng cao nhận thức, thông tin thị trường, chuẩn bị hồ sơ, chứng từ… các DN cần chú trọng đến công tác PVTM, kịp thời phòng tránh các tác động của PVTM; chủ động nắm bắt thông tin pháp luật, hợp tác đầy đủ với cơ quan điều tra, phối hợp với các bên liên quan trong quá trình theo đuổi các vụ kiện PVTM để chứng minh hoạt động xuất khẩu của DN phù hợp với luật pháp thông lệ quốc tế.

Tin cùng chuyên mục

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao đang triển khai 7 mô hình thí điểm. (Ảnh: Nhật Hạ)

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao: Giải pháp nhân rộng các mô hình thí điểm thành công

(PLVN) - Tại TP Cần Thơ, Hiệp Hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam vừa tổ chức Diễn đàn Giải pháp nhân rộng các mô hình thí điểm thành công của Đề án phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đến năm 2030.

Đọc thêm

Việt Nam - Nhật Bản mở ra kỷ nguyên mới trong kết nối nông nghiệp công nghệ cao

Việt Nam - Nhật Bản mở ra kỷ nguyên mới trong kết nối nông nghiệp công nghệ cao
(PLVN) - Ngày 22/11 tại Hà Nội, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia ký biên bản ghi nhớ hợp tác và tổ chức hội thảo ”kết nối chuỗi cung ứng và đáp ứng thị trường” với Công ty TNHH AEON TOPVALU Việt Nam. Dự và chứng kiến lễ ký kết có Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cùng Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam - ông Ito Naoki.

Thiên tai gây thiệt hại gần 85.000 tỷ đồng trong năm 2024

Thiên tai gây thiệt hại gần 85.000 tỷ đồng trong năm 2024
(PLVN) - Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), trong năm 2024 thiên tai xảy ra rất khốc liệt, cực đoan, diễn biến phức tạp. Thiên tai đã làm 513 người chết và mất tích, tổng thiệt hại kinh tế ước tính trên 84.900 tỷ đồng (năm 2023, thiên tai làm 169 chết và mất tích, thiệt hại 9.324 tỷ đồng).

EVFTA mở ra cơ hội nâng cao sức cạnh tranh của hàng Việt với hàng hóa châu Á

Ông Đinh Sỹ Minh Lăng - đại diện Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) chia sẻ tại Hội thảo.

(PLVN) -  Đó là chia sẻ của ông Đinh Sỹ Minh Lăng - đại diện Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) tại Hội thảo Xúc tiến thương mại sang thị trường châu Âu diễn ra vừa qua. Theo ông Lăng, theo thống kê từ Hải quan Việt Nam, sau 4 năm EVFTA có hiệu lực, kim ngạch xuất khẩu sang EU ước đạt hơn 200 tỷ USD, với mức tăng trưởng ấn tượng từ 12-15%.

Hệ sinh thái tận dụng FTA chắp cánh cho ngành thủy sản thâm nhập thị trường quốc tế

Ảnh minh họa
(PLVN) - Các hiệp định thương mại tự do (FTA) đang mở ra cơ hội lớn cho ngành thủy sản Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp Quảng Nam nói riêng trong việc tiếp cận những thị trường xuất khẩu tiềm năng. Tận dụng những lợi thế từ các FTA mang lại sẽ góp phần nâng tầm thương hiệu thủy sản Việt trên trường quốc tế...

Thách thức bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản

Nhiều nhiệm vụ trọng tâm để bảo vệ các hệ sinh thái ven biển vùng Đồng bằng sông Cửu Long. (Ảnh: Hữu Tuấn)
(PLVN) -  Ngành thủy sản được xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn trong nền kinh tế biển của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng nhanh. Nhưng trong quá trình phát triển, ngành thủy sản cũng đang phải đối mặt với không ít những thách thức, trong đó có vấn đề môi trường và suy thoái hệ sinh thái ven biển.

Hiệu quả chính sách phát triển kinh tế số

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định 1437/QĐ-TTg ngày 20/11/2024 ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 - 2025.

Hơn 730 dự án đang hoạt động tại các KCN - KCX Hà Nội

Công ty TNHH Điện tử Meiko Thăng Long, có địa chỉ tại lô J1-J2 (khu công nghiệp Thăng Long, xã Võng La, huyện Đông Anh,TP. Hà Nội)
(PLVN) - Nhiều năm qua, doanh nghiệp tại các khu công nghiệp của Hà Nội luôn tạo giá trị bình quân trên 40% giá trị sản lượng công nghiệp, 40% kim ngạch xuất khẩu và trên 20% GDP của Thành phố, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và trở thành nhân tố quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thủ đô và cả nước.

Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba thăm và làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội

Bà Juanna Lilia Delgado Portal – Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba trao đổi tại buổi làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội.
(PLVN) - Ngày 20/11, Đoàn lãnh đạo cấp cao Ngân hàng Trung ương Cuba do bà Juanna Lilia Delgado Portal - Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Đi cùng đoàn có đại diện một số Bộ, ngành, Chủ tịch một số Ngân hàng tại Cuba; đại diện Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam và đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Cảng Hải Phòng đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trao Bằng khen cho Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng.
(PLVN) - Ngày 20/11, Công ty CP Cảng Hải Phòng tổ chức Lễ kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Đảng bộ và Đội ngũ công nhân Cảng (24/11/1929-24/11/2024); 95 năm Ngày thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Cảng Hải Phòng (28/11/1929-28/11/2024) và đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì.

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành
(PLVN) - Sáng 19/11, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức diễn đàn “Nâng cao hiệu quả thông tin, cảnh báo, đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa nước trong tình hình mới". Sự kiện nêu ra những vấn đề cấp bách của hệ thống các hồ, đập thủy lợi đang “gánh” trên vai nhiều nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia.