Cấp sổ đỏ với đất công sản cho người dân
Khu nhà ở Dinh 1 (còn gọi kho Dinh 1, kho gạo cũ) nằm gần Dinh 1, phường 10, TP Đà Lạt, trước đây là thửa đất 152, tờ bản đồ số 4 của Cty lương thực tỉnh. Ngày 4/3/1993, UBND tỉnh có Quyết định 249/QĐ/UB chuyển giao toàn bộ khu đất sang cho Cty Kinh doanh & Phát triển nhà tỉnh Lâm Đồng. Tại Quyết định trên không có họa đồ kèm theo. Tuy nhiên, tại bản đồ địa hình tỷ lệ 1/500 do Trung tâm dịch vụ địa chính lập tháng 5/1993, thể hiện diện tích 2,75ha.
Tháng 6/1993, Cty quy hoạch tổng thể khu vực kho Dinh 1 và có tờ trình xin phép phê duyệt quy hoạch. Đến ngày 1/8/1993, Cty lập mặt bằng quy hoạch tổng thể, trong đó thể hiện diện tích toàn bộ khu quy hoạch 2,7ha. Đến ngày 11/12/1998, Cty tiếp tục có tờ trình về việc phê duyệt quy hoạch khu nhà ở Dinh 1, tại tờ trình lần này thể hiện diện tích đất quy hoạch 2,2ha.
Đến tháng 1 và tháng 7/1999, Sở Xây dựng hai lần có tờ trình gửi UBND tỉnh đề nghị phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng khu nhà ở Dinh 1 với diện tích 21.800m2. Ngày 14/7/1999, UBND tỉnh có Quyết định 2254/QĐ-UB phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng khu nhà ở Dinh 1 với diện tích như trên. Theo TP Đà Lạt, trong hồ sơ từ khi chuyển giao kho Dinh 1 năm 1993 đến năm phê duyệt quy hoạch 1999, thì không có quyết định thu hồi đất tại khu vực.
Ngày 28/5/2024, Thanh tra tỉnh có Quyết định 646/QĐ-TTr thanh tra việc cấp sổ đỏ; việc quản lý đất đai, trật tự xây dựng tại khu nhà ở Dinh 1. Thời kỳ thanh tra giai đoạn 1999 đến 30/4/2024 và các thời kỳ trước, sau có liên quan.
Bốn ngày sau, UBND TP Đà Lạt có báo cáo gửi Thanh tra tỉnh, theo đó, qua rà soát của Phòng TN&MT có 9 trường hợp đã được cấp sổ đỏ không phù hợp quy hoạch tổng mặt bằng khu nhà ở Dinh 1 được phê duyệt tại Quyết định 2254/QĐ-UBND ngày 14/7/1999 của UBND tỉnh. Các sổ đỏ này được cấp lần đầu, sau đó được cấp bổ sung, cấp đổi từ năm 2000 đến 2022, trong đó nhiều nhất là giai đoạn 2018 - 2019. Các sổ đỏ trên có diện tích từ trên 100m2 đến hơn 500m2.
Hệ lụy pháp lý phức tạp
Trong các trường hợp trên, có người được cấp sổ đỏ năm 2002, sau đó làm thủ tục bổ sung đất liền kề với nhà hoá giá, được cấp sổ đỏ mới năm 2018. Hồ sơ với trường hợp này cho thấy, trong quá trình cấp sổ đỏ, cơ quan chức năng đã không kiểm tra các hồ sơ liên quan đến quy hoạch tổng mặt bằng khu nhà ở Dinh 1 và hồ sơ bán hoá giá nhà ở thể hiện phần diện tích phía sau là đất công sản, xác nhận không quản lý, dẫn đến việc tham mưu UBND TP cấp sổ đỏ trùng lên phần diện tích đất công 18,9m2; và 107m2 tiếp giáp đất công được cấp chưa phù hợp nguồn gốc sử dụng, mục đích sử dụng đất.
Một cá nhân khác được cấp sổ đỏ năm 2005, sau đó làm thủ tục cấp bổ sung phần đất liền kề và được cấp sổ đỏ mới năm 2018. Qua rà soát cho thấy quá trình cấp sổ đỏ các cơ quan chức năng cũng không kiểm tra các hồ sơ liên quan quy hoạch tổng mặt bằng khu nhà ở Dinh 1 và hồ sơ bán nhà thuộc sở hữu nhà nước thể hiện phần đất phía sau là đất công sản; dẫn tới cấp trùng lên diện tích đất công 19m2; và 122,55m2 đất tiếp giáp đất công được cấp sổ đỏ chưa phù hợp nguồn gốc sử dụng đất, mục đích sử dụng đất…
Ngoài ra, kết quả rà soát một số trường hợp khác còn cho thấy UBND phường 10 xác định nguồn gốc và quá trình sử dụng nhà đất không bảo đảm, không có tài liệu thể hiện nhà, đất được khai phá, tạo lập…
Việc cấp các sổ đỏ không phù hợp quy định nêu trên đã kéo theo hệ lụy pháp lý phức tạp. Trong 9 sổ đỏ trên có 4 trường hợp đã thực hiện việc chuyển nhượng, thừa kế tặng cho. Qua kết quả thẩm tra, xác định việc cấp GCN trên là không phù hợp quy định. Ngày 21/9/2023, UBND TP đã ban hành 3 thông báo thu hồi 3 sổ đỏ đã cấp; ngày 15/12/2023 ban hành quyết định thu hồi 1 GCN. Hiện nay, các chủ sử dụng trên đã có đơn khiếu nại các thông báo, quyết định thu hồi, đã được UBND TP Đà Lạt tổ chức đối thoại và ban hành quyết định giải quyết khiếu nại.
Riêng 1 trường hợp được cấp sổ đỏ năm 2021 chưa thực hiện chuyển nhượng, thừa kế tặng cho. Tại báo cáo, UBND Đà Lạt cho biết chưa ban hành thông báo thu hồi do sổ đỏ được cấp trên cơ sở văn bản giao đất làm nhà của UBND tỉnh Lâm Đồng năm 2008, chưa có cơ sở xác định việc sổ đỏ này không phù hợp quy định.
Với 4 trường hợp đã lập thủ tục chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất; thì việc thu hồi sổ đỏ không thuộc thẩm quyền của UBND TP. Ngày 14/5/2023, Trung tâm quản lý nhà Đà Lạt đã có đơn khởi kiện gửi ra TAND TP Đà Lạt.
