Hàng trăm lóng gỗ thông bị chôn dưới đất
Ngày 28/8, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lâm Đồng (thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng) đã phối hợp với các ngành chức năng làm rõ những vấn đề liên quan đến 159 lóng gỗ thông được “khai quật” tại 3 vị trí dưới lòng đất nằm ở Tiểu khu 443 (xã Lộc Phú, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng).
Theo báo cáo của Hạt Kiểm lâm huyện Bảo Lâm, sau khi nhận được thông tin phản ánh của người dân, ngày 17/8, đơn vị này phối hợp cùng Công an huyện Bảo Lâm và các ngành chức năng địa phương đã tiến hành đào số gỗ thông chôn lấp dưới hố sâu thuộc khoảnh 11, Tiểu khu 443. Địa điểm chôn lấp số gỗ thông nói trên thuộc dự án trồng rừng, quản lý bảo vệ rừng và sản xuất nông lâm kết hợp của Công ty TNHH An Phú Nông (gọi tắt là Cty An Phú Nông).
Diện tích đất này được Cty An Phú Nông hợp đồng đầu tư trồng rừng, bảo vệ rừng và sản xuất nông nghiệp với ông Lày Quang Dẩu (42 tuổi, ngụ xã Tân Lâm, huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng). Tổng diện tích mà Cty này hợp đồng với ông Dẩu là 20ha. Trong đó, có 5ha sản xuất nông lâm kết hợp và 15ha quản lý bảo vệ rừng.
Khu vực ngành chức năng đào số gỗ thông chôn lấp dưới đất có diện tích khoảng 2ha và toàn bộ đã trồng cà phê hơn một năm tuổi. Ngoài ra, cà phê còn được trồng xanh tốt với diện tích rộng lớn dưới tán rừng thông bên cạnh.
Toàn bộ số gỗ thông được chôn lấp trong một hố sâu gần 2m và có đường kính rộng khoảng 40m. Sau khi đào lên, qua đo đạc, kiểm đếm, có tổng cộng 132 lóng gỗ thông 3 lá, với khối lượng 13,103m3. Toàn bộ số gỗ thông này đều trong tình trạng bị mục và cháy khô.
Đến ngày 22/8, cơ quan chức năng huyện Bảo Lâm tiếp tục phát hiện và đào thêm 2 hố bên cạnh, thu thêm 27 lóng gỗ thông, với khối lượng 2,366m3. Như vậy, tổng 2 đợt là 159 lóng gỗ thông, với khối lượng 15,4m3.
 |
| Hàng trăm lóng gỗ thông được “khai quật” dưới lòng đất nằm ở Tiểu khu 443 |
Theo ông Nguyễn Tài Tú - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Bảo Lâm, qua xác minh ban đầu, vị trí chôn lấp số gỗ thông nói trên đã từng được đơn vị phát hiện xảy ra tình trạng phá rừng vào ngày 16/4/2019. Thời điểm đó, Hạt Kiểm lâm huyện đã phối hợp cùng chủ rừng là Cty An Phú Nông kiểm tra số gỗ thông bị cưa hạ và diện tích đất rừng bị phá để phục vụ công tác điều tra, truy tìm đối tượng phá rừng.
Theo đó, tại vị trí này có tổng cộng 53 cây thông 3 lá bị cưa hạ, với tổng khối lượng 15,164m3 trên diện tích 4.260m2. Toàn bộ số gỗ thông này đều bị cưa hạ sau khi đã bị ken gốc đổ hóa chất.
“Trong khi Hạt Kiểm lâm huyện đang phối hợp cùng cơ quan chức năng và Cty An Phú Nông tiến hành xác minh, điều tra làm rõ đối tượng phá rừng thông nói trên thì nhận được tin báo về vụ việc số gỗ thông bị chôn lấp, phi tang dưới đất”, ông Tú cho biết.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, năm 2011, Cty An Phú Nông được UBND tỉnh Lâm Đồng giao quản lý, bảo vệ hơn 140ha rừng và đất lâm nghiệp thuộc địa bàn xã Lộc Phú. Trong đó, có khoảng hơn 80ha đất sản xuất nông lâm kết hợp.
Trong quá trình triển khai dự án, Cty An Phú Nông hợp đồng để nhiều người thuê đất hợp tác đầu tư trồng rừng, bảo vệ rừng và sản xuất nông lâm kết hợp trên diện tích này.
Bà Bùi Thị An - Giám đốc Cty An Phú Nông cho biết, ngoài diện tích rừng quản lý, bảo vệ thì 80ha đất sản xuất nông lâm kết hợp được Cty hợp đồng với người dân để trồng rừng và trồng xen các loại cây nông nghiệp như: cà phê, khoai lang, chanh dây và cây tiêu.
Theo điều khoản của hợp đồng hợp tác, người dân không được quyền chuyển nhượng, thế chấp, tặng cho, cầm cố, cho thuê trên diện tích hợp tác với Cty. Tuy nhiên, trong thời gian qua, nhiều diện tích rừng, đất lâm nghiệp của Cty đã bị lấn chiếm.
“Riêng tại Tiểu khu 443, Cty hợp đồng với ông Lày Quang Dẫu là 20ha. Trong 15ha rừng thì 5ha đã bị lấn chiếm trồng cà phê. Thời gian qua, Cty đã phối hợp với Hạt Kiểm lâm và các ngành chức năng huyện Bảo Lâm tiến hành giải tỏa đất rừng bị lấn chiếm. Tuy nhiên, tình trạng tái lấn chiếm đất rừng vẫn xảy ra”, bà An cho biết.
Triệt hạ rừng thông rồi chôn để lấy “đất sạch”
Cũng tại xã Lộc Phú, vào tháng 7/2019, sau khi nhận tin báo của người dân, ngành chức năng tỉnh Lâm Đồng đã tiến hành “khai quật” gần 400 lóng gỗ thông, đường kính từ 17 - 40cm, chiều dài trung bình từ 0,9 - 1,5m, bị chôn lấp dưới tán rừng thuộc Tiểu khu 438A.
Theo xác định của cơ quan chức năng, số rừng thông bị triệt hạ và phi tang nằm trên diện tích khoảng 2ha đã được rào lưới B40 xung quanh, thuộc phần diện tích rừng cộng đồng được UBND tỉnh Lâm Đồng giao cho tổ cộng đồng dân cư thôn 4 (xã Lộc Phú) quản lý, bảo vệ.
Đặc biệt, diện tích rừng bị triệt hạ này nằm sát bên đường giao thông và cách UBND xã Lộc Phú chưa đầy 1km. Bên cạnh hàng trăm lóng gỗ thông được cắt nhỏ chôn dưới đất là những cây thông hàng chục năm tuổi bị triệt hạ còn trơ gốc. Trên diện tích rừng thông bị triệt hạ, hàng trăm cây bơ đã được trồng xanh tốt.
Được biết, tổng diện tích tổ cộng đồng dân cư thôn 4 được giao là hơn 230ha. Trong đó, có hơn 192ha rừng phải quản lý bảo vệ, hơn 32ha rừng phải trồng và chăm sóc, chỉ có 5,85ha là diện tích sản xuất nông lâm kết hợp.
Tuy nhiên, nhiều diện tích của rừng cộng đồng đã bị lấn chiếm, phân lô để bán, trồng cây nông nghiệp sai mục đích. Theo kiểm đếm vào cuối năm 2017 của cơ quan chức năng, số diện tích rừng cộng đồng đã bị lấn chiếm và trồng cây nông nghiệp là hơn 76ha.
Người dân xã Lộc Phú cho biết, sau khi triệt hạ rừng thông, các đối tượng sẽ lấy “đất sạch” để sang nhượng, với mức giá vài trăm triệu đồng/ha. Đất này sau đó sẽ được trồng cà phê hoặc các loại cây trồng, hoa màu khác.
Sau khi triệt hạ rừng thông, nếu trừ chi phí vận chuyển từ rừng ra, gỗ thông không mang lại nhiều lợi nhuận. Vì vậy, rừng thông bị triệt hạ hàng loạt, rồi bỏ đó hoặc chôn xuống đất cho mục rỗng.
Theo đại diện Công an huyện Bảo Lâm, đơn vị này đang điều tra, làm rõ các đối tượng liên quan đến vụ việc phá rừng, cưa hạ, chôn lấp số lượng gỗ thông xảy ra tại Tiểu khu 443. Ngoài ra, Công an huyện và Hạt Kiểm lâm huyện Bảo Lâm sẽ rà soát lại toàn bộ quá trình thực hiện dự án của Cty An Phú Nông từ năm 2011 đến nay để làm rõ những vấn đề bất cập.
“Công an huyện Bảo Lâm cũng sẽ làm rõ các vấn đề liên quan để thu thập chứng cứ về việc mua bán, sang nhượng đất trên dự án của Cty An Phú Nông. Sau khi hoàn tất công tác điều tra, xác minh, đơn vị sẽ có báo cáo gửi UBND huyện Bảo Lâm, Công an tỉnh và UBND tỉnh để có hướng xử lý theo quy định của pháp luật”, một lãnh đạo Công an huyện Bảo Lâm cho biết.
Ông Nguyễn Văn Sơn - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng cho biết, sở này đã yêu cầu đơn vị trực thuộc phối hợp cơ quan chức năng liên quan, tiến hành kiểm tra công tác quản lý, bảo vệ rừng tại dự án của Cty An Phú Nông thuê để thực hiện trồng rừng, bảo vệ rừng. Đồng thời, tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo, xử lý vụ việc triệt để; cương quyết thu hồi dự án nếu để rừng bị phá, đất lâm nghiệp bị lấn chiếm.
Trong những năm gần đây, số vụ phá rừng ở tỉnh Lâm Đồng có giảm, nhưng tỷ lệ số vụ phá rừng lấy đất sản xuất thì không giảm. Với diện tích rừng bị mất tương đối nhiều, trước tiên là trách nhiệm của chủ rừng. Để xảy ra vi phạm, ngoài phạt hành chính các đơn vị chủ rừng, đã có hàng chục cán bộ, nhân viên quản lý, bảo vệ rừng từ cấp cơ sở phải nhận các hình thức kỷ luật.
