Trong Tờ trình Quốc hội về Dự thảo sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự 2016, Chính phủ cho biết, để phù hợp thực tiễn, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm, đề nghị bổ sung chất XLR-11 (được tẩm ướp trong cỏ Mỹ) và lá cây KHAT (có chứa chất ma túy Cathinone) vào cấu thành các tội phạm về ma túy.
Các quy định có liên quan đến vấn đề này được cụ thể hóa trong các Điều 248, 249, 250, 251, 252.
Không chỉ bổ sung hai chất này, Chính phủ cũng đề nghị, bổ sung quy định mang tính bao quát là "loại cây khác có chứa chất ma túy thuộc Danh mục do Chính phủ ban hành" vào từng điều, khoản, điểm có liên quan.
Theo Ban soạn thảo, quy định như vậy, sẽ bao quát các trường hợp phạm tội, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống ma túy.
Cho ý kiến về vấn đề này, bà Lê Thị Nga – Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp (UBTP) của Quốc hội cho biết: Đa số ý kiến của các thành viên UBTP tán thành với quan điểm của Chính phủ về việc bổ sung chất ma tuý XLR-11 (được tẩm trong cỏ Mỹ) thuộc danh mục II và lá cây Khat (có chứa chất ma túy Cathinone) thuộc danh mục I của Nghị định số 82/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 của Chính phủ vào BLHS.
Bà Lê Thị Nga - Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội |
Đồng thời, cũng tán thành với việc bổ sung quy định các loại cây khác có chứa chất ma túy thuộc danh mục do Chính phủ ban hành vào BLHS.
UBTP nhận định: “Thực tiễn cho thấy tội phạm về ma túy diễn biến rất phức tạp, khó lường; sẽ có khả năng tiếp tục xuất hiện nhiều loại cây, lá, hoa, quả… có chứa chất ma túy nên cần phải có quy định mang tính dự báo trong BLHS năm 2015 để vừa bảo đảm đáp ứng kịp thời yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy, nhưng vẫn bảo đảm chặt chẽ, không thể lạm dụng. Tuy nhiên, mức định lượng của “cây khác có chứa chất ma túy” làm cơ sở định tội, định khung hình phạt thì cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để bảo đảm tính khoa học, hợp lý trong các quy định cụ thể của BLHS năm 2015.
Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến của UBTP cho rằng, để bảo đảm thi hành khoản 2 Điều 14 Hiến pháp năm 2013, đồng thời thuận tiện trong việc áp dụng pháp luật thì chỉ nên quy định những loại chất ma tuý, các loại cây, lá, hoa, quả… có chứa chất ma tuý mà chúng ta đã biết vào Bộ luật. Nếu có loại ma tuý mới xuất hiện xét thấy cần phải xử lý hình sự thì các cơ quan chức năng đề nghị Quốc hội xem xét sửa đổi BLHS.
Phát biểu trong phiên thảo luận tại Tổ sáng nay (21/10), ĐB Dương Ngọc Hải (TP HCM) có ý kiến: “Tôi đồng tình với tờ trình của Chính phủ về việc bổ sung sung chất ma tuý XLR-11 (được tẩm trong cỏ Mỹ) thuộc danh mục II và lá cây KHAT (có chứa chất ma túy Cathinone). Vì thực tế, thời gian vừa qua, đã phát hiện rất nhiều vụ vận chuyển lá KHAT, cỏ Mỹ. Nhưng vì bộ luật hiện hành không quy định nên không xử lý được. Theo tôi cũng rất nên bổ sung thêm “cây có chất ma túy khác’ để có tính ‘dự liệu phòng trừ”. Đây là để rút kinh nghiệm. Chúng ta phải đề phòng để sau này có gặp phải một loại cây có chất ma túy mới thì có thể xử lý được ngay. Không thể lường trước được có bao nhiêu loại cây có chứa chất ma túy.
Đồng quan điểm này, ĐB Trần Kim Yến cũng có ý kiến: "Tôi tán thành ý kiến UBTP khi cho rằng cần có quy định mang tính dự báo, điều chỉnh trong tương lai".