Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) thông tin, tháng 10/2022, Đoàn thanh tra EC đã đến làm việc, kiểm tra việc thực hiện chống khai thác. Tháng 12/2022, EC có báo cáo kết luận và thông tin những hạn chế, tồn tại.
EC ghi nhận tiến bộ đáng kể đã đạt được, tinh thần sẵn sàng tiếp tục cải thiện và sự cởi mở của phía Việt Nam với các khuyến nghị của EC. Qua thực tế kiểm tra tại Khánh Hòa, EC đánh giá cao tỉnh có sự phối hợp tốt giữa các cơ quan chức năng tham gia chống khai thác IUU.
Tuy nhiên, theo báo cáo, vẫn còn hạn chế như: Về giám sát đội tàu, số lượng các trường hợp mất kết nối vẫn còn cao; hệ thống kiểm soát vẫn chưa đủ để ngăn chặn hiệu quả thủy sản có nguồn gốc từ IUU; còn số lượng tàu cá bị bắt giữ ở vùng biển các nước láng giềng.
EC cho rằng Việt Nam cần bảo đảm thực hiện đầy đủ các quy định pháp luật về ra vào cảng, nhật ký khai thác, kiểm tra chéo với VMS, kiểm soát bốc dỡ, lưu trữ hồ sơ tại tất cả các tỉnh; Chuẩn hóa việc lưu trữ hồ sơ tại tất cả các cảng. Giữa tháng 5/2023, Việt Nam cần báo cáo hoàn thành các khuyến nghị để qua tháng 6/2023, EC sẽ tiến hành kiểm tra một lần nữa.
Trước những khuyến nghị của EC, Bộ NN&PTNT cho biết đã cùng các địa phương nhanh chóng có những khắc phục. Trong đó, tàu cá được cấp giấy phép đã tăng, đạt 86,7% (tăng 20% so với tháng 9/2022); Tàu lắp VMS đạt 28.739/29.827 tăng lên 96,35% (tăng 1,06% so với tháng 9/2022); Tàu từ 24m có 157 tàu mất kết nối, đã có 30,6% phản hồi lại của địa phương.
Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết, dù Thủ tướng đã có chỉ đạo cuối 2021 chấm dứt được tình trạng tàu cá địa phương vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài, nhưng đến nay số lượng vẫn tăng, chứng tỏ sự quan tâm của các tỉnh chưa đúng mức. “Nếu còn tàu vi phạm thì sẽ không bao giờ gỡ được thẻ vàng”, ông Tiến nói.
Ông Tiến đề nghị các địa phương cần nắm rõ và triển khai các quy định, tập trung nguồn lực bảo đảm ngăn chặn chấm dứt tàu cá ngư dân vi phạm các vùng biển nước ngoài; quản lý đội tàu, kiểm soát đội tàu; khẩn trương rà soát thống kê toàn bộ lượng tàu cá của địa phương, hoàn thành 100% đăng ký, đăng kiểm và đánh dấu tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, theo quy định.
Cập nhật 100% dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VNFishbase; kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến. Thực hiện xác nhận chứng nhận truy xuất nguồn gốc thủy sản; khẩn trương rà soát các điểm tàu cá bốc, xếp khai thác, bảo đảm 100% tàu cá chiều dài 15m trở lên cập cảng đúng quy định.
Đặc biệt, mở rộng các đợt tuần tra, kiểm tra, kiểm soát về xử lý vi phạm IUU, xác minh xử lý 100% tàu cá không duy trì kết nối giám sát hành trình; điều tra xử lý 100% vụ việc tàu cá Việt Nam vi phạm nước ngoài và cập nhật đầy đủ kết quả xử lý; Bố trí nguồn lực thực hiện và thường xuyên thanh tra, kiểm tra, giám sát của các cơ quan lực lượng chức năng, các tổ chức, cá nhân liên quan trong thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU; Đầu tư xây dựng cảng cá; Đẩy mạnh hình thức thông tin truyền thông sát thực tiễn đến với bà con ngư dân, đưa lại được hiệu quả.
Ông Tiến mong muốn sau Hội nghị này, tất cả các tỉnh, bộ, ngành cùng quyết tâm gỡ được “thẻ vàng” trong đợt kiểm tra của EC vào tháng 5/2023 tới đây.
