Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XII: Thảo luận tổ về báo cáo của ngành Tòa án nhân dân và Kiểm sát nhân dân

Tham gia thảo luận, đa số các đại biểu đánh giá Báo cáo của các ngành Tòa án nhân dân và Kiểm sát nhân dân khá đầy đủ, chi tiết, chính xác và khách quan. Các đại biểu tập trung đưa ra những ý kiến về tình hình thực hiện các nhiệm vụ công tác của ngành Toàn án nhân dân, Kiểm sát nhân dân (những kết quả đạt được, hạn chế, nguyên nhân), những bài học rút ra qua nhiệm kỳ 2007 – 2011 và một số nhiệm vụ trọng tâm công tác trong thời gian tới của 2 ngành này.

Theo đại biểu Lê Thị Nga, báo cáo của ngành Tòa án nhân dân và ngành Kiểm sát nhân dân cho thấy chất lượng hoạt động và chất lượng đội ngũ của 2 ngành này đã được nâng cao trong thời gian qua. Tuy nhiên, đối với ngành Kiểm sát nhân dân, đại biểu Lê Thị Nga nhận xét vẫn còn tồn tại một tỷ lệ đáng kể những trường hợp bắt hình sự nhưng lại xử lý hành chính, đình chỉ điều tra miễn trách nhiệm hình sự và điều tra truy tố xét xử oan. Đây là những tồn tại làm ảnh hưởng lớn đến chất lượng hoạt động và uy tín của ngành Kiểm sát, cần được khắc phục trong thời gian tới. Bên cạnh đó, khả năng tranh tụng của kiểm sát viên tại tòa chưa đáp ứng được yêu cầu của cải cách tư pháp, công tác điều tra của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cũng chưa đạt được hiệu quả như yêu cầu. Trong nhiệm kỳ vừa qua, Viện kiểm sát ít kháng nghị, kể cả đối với án hình sự và án dân sự. Đại biểu Lê Thị Nga đánh giá thực trạng này có nguyên nhân một phần do quy định của luật, nhưng một phần cũng có nguyên nhân chủ quan do Viện kiểm sát chưa tích cực tìm ra sai sót trong các bản án. Đối với công tác của ngành Tòa án, đại biểu Nga nhận xét hoạt động xét xử hình sự tương đối tốt, nhưng xét xưe dân sự và hành chính còn nhiều điểm cần khắc phục do còn nhiều án bị hủy, xử lại; tỷ lệ đơn xin giám đốc thẩm tập trung chủ yếu vào những vụ án dân sự. Về hoạt động điều tra, Chính phủ chưa có báo cáo riêng trước Quốc hội. Chất lượng đội ngũ điều tra viên chưa cao, 30% điều tra viên được bổ nhiệm chưa có trình độ đại học, gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng của hoạt động điều tra cũng như hoạt động của Viện kiểm sát và Tòa án nhân dân.

Tham gia thảo luận, đại biểu Nguyễn Văn Vượng cũng đánh giá chất lượng hoạt động của ngành tòa án và ngành kiểm sát thời gian qua có nhiều chuyển biến tích cực, nhưng vẫn còn tồn tại những hạn chế: Chất lượng đội ngũ luật sư của nước ta còn yếu, rất ít luật sư có khả năng tham gia những phiên tòa quốc tế; những vụ án liên quan đến kinh tế còn bị kéo dài, chậm xử lý, nhiều vụ xử mức án treo, nhất là những vụ án tham nhũng, vì thế làm giảm tính răn đe của pháp luật; việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến những hành vi sai phạm của cán bộ ngành tòa án chưa được nêu rõ ràng, cụ thể trong báo cáo; việc đào tạo trình độ lý luận chính trị cho cán bộ ngành toàn án và kiểm sát chưa được quan tâm đúng mức. Trên cơ sở đó, đại biểu Nguyễn Văn Vượng kiến nghị trong thời gian tới cần có chiến lược đào tạo cán bộ tư pháp để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ này, đồng thời tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho ngành tòa án và kiểm sát để nâng cao chất lượng hoạt động.
Buổi chiều, Quốc hội làm việc ở hội trường để thảo luận về Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2007 – 2011 của Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.