Được nhờ tách thửa, lại mang đất đi bán
Theo cáo trạng, thửa đất 706, tờ bản đồ số 2 (nay là thửa số 01 và 02 tờ bản đồ 96/BĐĐC 2001) diện tích 804m2 là đất ruộng thuộc phường 5, quận Gò Vấp do bà Đặng Thị Tuyết (SN 1946, ngụ 332/70 Nguyễn Thái Sơn) đứng tên sử dụng.
Ngày 9/1/2018, bà Tuyết ký hợp đồng đặt cọc bán thửa đất trên tại một VPCC cho Trần Duy Doanh (SN 1957), Bùi Thị Hương (SN 1970), Đỗ Thị Kim Yến (SN 1971) với giá 12 tỷ; nhận đặt cọc 1,5 tỷ; đến ngày 31/01/2019 tiếp tục nhận đặt cọc 5,5 tỷ.
Do thửa đất đang tranh chấp lối đi chung với các hộ xung quanh nên sau khi đặt cọc, tất cả thống nhất giao Giang giải quyết tranh chấp, liên hệ cơ quan thẩm quyền thực hiện tách thửa sang tên cho 3 người với giá 2,9 tỷ, đã giao trước 600 triệu đồng. Sau khi nhận hồ sơ bản chính, Giang không thực hiện như thỏa thuận mà giao Hải cất giữ.
Giang sau đó nói dối với bà Trần Thị Thu Thanh rằng Hải đã mua từ bà Tuyết, nay muốn bán. Giang đưa bà Thanh xem “giấy ủy quyền toàn quyền”, trong đó có quyền được mua bán với thửa đất trên từ bà Tuyết cho Hải.
Ngày 3/10/2018, bà Thanh và Hải ký hợp đồng giấy tay mua bán thửa đất trên với giá 18.5 tỷ, Giang là người làm chứng. Hải và Giang cam kết có trách nhiệm “hủy bỏ hợp đồng mua bán giữa Hải và bà Tuyết; yêu cầu bà Tuyết lập giấy mua bán viết tay cho bà Thanh; lập giấy ủy quyền toàn phần từ bà Tuyết cho bà Thanh; giao toàn bộ hồ sơ bản chính thửa đất cho bà Thanh.
Nhận tiền cọc, Giang nhờ Ngụy Cao Khánh (nhân viên một VPCC tại phường 2, quận 11) soạn thảo HĐUQ từ bà Tuyết cho chồng bà Thanh.
Giang và Khánh lấy lý do bà Tuyết già yếu, không tự đi lại được nên yêu cầu ký hợp đồng bên ngoài trụ sở VPCC. Chồng bà Thanh tin tưởng nên ký, lăn tay vào hợp đồng. Khoảng 10 ngày sau, Giang mang HĐUQ từ bà Tuyết cho chồng bà Thanh một nam công chứng viên (CCV) của VPCC thực hiện công chứng, giao bà Thanh.
Theo ủy quyền số công chứng 00032901, quyển số 10TP/CC-SCC/HĐGD ngày 17/10/2018, chồng bà Thanh được toàn quyền mua bán, chuyển nhượng, tặng cho, liên hệ với cơ quan thẩm quyền để đóng thuế, nhận giấy tờ, chuyển đổi mục đích, lập bản vẽ tổng thể mặt bằng 1/500, đầu tư hạ tầng, hoàn công xây dựng… với khu đất. Ngày 29/10/2018, bà Thanh giao đủ 18,5 tỷ cho Giang và Hải, nhận bàn giao đất. Rồi chồng bà Thanh chuyển nhượng thửa đất cho ông Hà Ngọc Hùng.
Sự việc sau đó bị tố cáo đến công an. Kết luận giám định 730/KLGĐ-TT ngày 22/4/2020 và 1107/KLGĐ-TT ngày 19/06/2020 của Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an TP HCM; xác định chữ ký, chữ viết tên Đặng Thị Tuyết; dấu vân tay trên HĐUQ và bản photocopy giấy CMND mang tên Đặng Thị Tuyết thu thập tại VPCC ở quận 11; không phải của bà Đặng Thị Tuyết.
Cơ quan tố tụng xác định vợ chồng bà Thanh là bị hại trong vụ án. Hải và Giang sau đó bị bắt, bị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo điểm a khoản 4 Điều 174 BLHS.
Vụ án từng bị tòa trả hồ sơ
Ngày 25/07/2022, TAND TP từng đưa vụ án ra xét xử, sau đó trả hồ sơ, yêu cầu kiểm tra xác định có HĐUQ giữa bà Tuyết và Hải hay không, ký ở VPCC nào; hay là giấy ủy quyền do Giang giả mạo: để giám định xem xét hành vi sử dụng giấy tờ giả với các bị cáo; tránh bỏ lọt tội phạm.
Tòa cũng yêu cầu điều tra, xem xét trách nhiệm của Ngụy Cao Khánh là nhân viên và nam CCV VPCC ở quận 11 để xử lý theo đúng quy định, tránh bỏ lọt tội phạm bỏ lọt tội danh; làm rõ trách nhiệm VPCC ở quận 11; Khánh có bàn bạc thỏa thuận gì với Giang để xác định vai trò của Khánh?
 |
HĐUQ bị giả chữ ký, dấu vân tay và chứng minh nhân dân |
Tòa còn yêu cầu kiểm tra dấu vân tay, chữ ký giả trên HĐUQ từ bà Tuyết cho chồng bà Thanh, trên cơ sở dữ liệu tàng thư quốc gia, để xác định là dấu vân tay của ai, để làm cơ sở giải quyết vụ án.
Ngày 07/12/2022, CQĐT có KLĐT bổ sung 556-29/BKL-PC01-Đ3. Theo đó, bà Tuyết xác định không ủy quyền cho Hải. Trong khi Giang và Hải khai là có nhưng không xác định được thời điểm (chỉ nhớ đầu 2018), do VPCC ở quận 11 thực hiện. Nam CCV có nhờ nhân viên rà soát trong VPCC; và trên máy tính của VPCC ở quận 11 không có giao dịch công chứng giữa bà Tuyết với Hải.
Về HĐUQ giữa bà Tuyết và chồng bà Thanh, Giang cho rằng không biết là giả vì Giang đưa bà Tuyết xem kỹ, yêu cầu Giang để lại xem, khi nào ký xong gọi quay lại lấy. Sau đó, Giang và Khánh quay lại nhà bà Tuyết nhận nên Giang đinh ninh người ký là bà Tuyết.
Khánh thừa nhận làm sai quy trình, khai do khi đến nhà đưa HĐUQ, bà Tuyết yêu cầu để lại xem mới ký nhưng Khánh không đồng ý. Giang mời Khánh ra quán bia và nói Khánh đưa cho HĐUQ để Giang đưa bà Tuyết ký; tin tưởng nên giao và hướng dẫn Giang cách ký, lăn tay. Khi lấy lại HĐUQ, Khánh không biết không phải do bà Tuyết ký.
Nam CCV thừa nhận làm sai quy trình, không thực hiện hết trách nhiệm khi không trực tiếp chứng kiến bà Tuyết ký và lăn tay, mà tin tưởng Khánh.
Với dấu vân tay trên HĐUQ và bản photocopy CMND mang tên Đặng Thị Tuyết, ngày 19/01/2020 và ngày 13/09/2021, C06 Bộ Công an trả lời không phát hiện trường hợp nào có bộ vân tay nghi vấn trùng khớp với dấu vân tay trên. Ngày 27/10/2022, CQĐT có văn bản đề nghị C06 tiếp tục tra cứu nhưng đến nay chưa có kết quả phản hồi.
Trong KLĐT bổ sung, CQĐT cho rằng “không có tài liệu chứng cứ nào để truy cứu trách nhiệm hình sự với Khánh và nam CCV, cũng như khởi tố bổ sung thêm tội danh khác với Giang và Hải”.
Một LS thuộc Đoàn LS TP HCM đánh giá: “Trong vụ án trên, hành vi của nam CCV có dấu hiệu vi phạm khoản 2 Điều 17, Điều 55 Luật Công chứng 2014. Theo Điều 71, CCV vi phạm tùy theo tính chất, mức độ bị kỷ luật, phạt hành chính hoặc bị truy cứu TNHS về hành vi “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo Điều 360 BLHS. Nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường, bồi hoàn theo Điều 38 Luật Công chứng 2014”.
Theo LS, trong kỳ án này có 2 tình tiết còn cần làm rõ hơn. Thứ nhất là về HĐUQ của bà Tuyết cho Hải, CQĐT cần thực hiện chứ không nên để “nam CCV nhờ nhân viên tra cứu”; vì trách nhiệm của CQĐT là chứng minh tội phạm. Thứ hai, làm rõ chữ ký, dấu vân tay trên là của ai? Ai là người làm giả? “Việc xuất hiện chữ ký, dấu vân tay không phải của bà Tuyết cho thấy có dấu hiệu đối tượng làm điều này rất chuyên nghiệp. Tình tiết này rất quan trọng, có thể làm thay đổi bản chất vụ án”, LS nhận định.
