Bị cáo lớn tuổi nhất với mái tóc muối tiêu, gương mặt khắc khổ run run: “Bị cáo quanh năm bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, chưa bao giờ vi phạm pháp luật. Hôm đó cũng vì thấy mọi người hô hoán nên chạy ra xem và đã tham gia đánh người. Bị cáo thấy rất hối lỗi về hành vi thiếu suy nghĩ của mình. Xin tòa giảm nhẹ hình phạt để bị cáo sớm trở về chăm hai đứa con bị bại liệt”.
Vị khách “vô danh”
Trong suốt phiên tòa, xen lẫn những lần tòa thẩm vấn bị cáo là tiếng nấc của người nhà ngồi dưới khán phòng. Họ là người bà, người vợ, bố mẹ, con của 7 bị cáo. Bà Nguyễn Thị T. vợ một bị cáo nức nở: “Cũng vì dân chúng tôi thương người, thấy họ đói bụng giữa đêm khuya nên mời về nhà ăn bát bún. Không ngờ lại gặp người có vấn đề, quay sang đánh người, để rồi giờ đây “cả làng” phải đến tòa”.
Sự việc xảy ra vào đêm khuya ngày 29/8/2016. Khoảng 22h, Phan Văn Lâm (33 tuổi, ngụ khối Tân Tiến, phường Quỳnh Thiện, thị xã Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An) đang đi ngoài đường thì thấy một nam thanh niên chừng 30 tuổi, ăn mặc xộc xệch nằm co ro trên ghế đá trước nhà hàng xóm nên lại hỏi thăm. Biết người này đang đợi đón xe vào Đà Nẵng, lại chưa ăn gì nên Lâm mời về nhà mình ăn bún với thịt chó (nhà Lâm bán thịt chó - PV). Người thanh niên này theo Lâm về quán.
Tại quán ăn của gia đình, Lâm bảo vợ là chị Lê Thị Hải (31 tuổi) làm một bát bún mang ra mời nam thanh niên lạ. Trong quá trình chuẩn bị món ăn, chị Hải phát hiện trong túi quần người thanh niên có vật cộm lên nên báo với chồng.
Lâm hỏi thì người thanh niên đó không nói gì mà lặng lẽ rút từ túi quần ra một chiếc tuốc nơ vít và đưa cho Lâm. Lâm đặt tuốc nơ vít xuống bàn, dặn nam thanh niên: “Ở đây thường xuyên xảy ra tình trạng trộm cắp, chú cẩn thận không công an thấy thì phức tạp”.
Lúc này anh Nguyễn Đức Sơn (nhân viên gác đường sắt) đi qua quán nên Lâm mời vào uống nước. Anh Sơn đi vào quán, bất ngờ nam thanh niên này cầm tuốc nơ vít đâm vào Lâm. Thấy vậy, anh Sơn vội vào can ngăn còn chị Hải hô hoán chồng bỏ chạy. Không giật được tuốc nơ vít từ tay người thanh niên nên Lâm bỏ chạy.
Trước khi rời khỏi nhà, nam thanh niên đã xông vào bàn nơi chị Hải đang chuẩn bị thức ăn chụp lấy cây kéo. Người này định đâm chị Hải, nhưng đã bị chị xô ra và đóng cửa quán lại. Sau đó, nam thanh niên bỏ chạy ra Quốc lộ 1A.
 |
| Người thân bị cáo bật khóc khi tòa tuyên án |
Nghe tiếng la hét phát ra từ quán ăn vợ chồng chị Hải nên Nguyễn Ngọc Vũ (33 tuổi) chạy sang. Tại đây, Lâm đã đưa cho người hàng xóm một cây gậy gỗ và hô đánh thanh niên kia vì “mình lịch sự mời ăn mà hắn đòi đánh người”.
Trên đường đuổi theo nam thanh niên, Vũ gọi điện cho Nguyễn Ngọc Hoàn (38 tuổi, chú ruột Vũ) lên. Hoàn cầm ống tuýp sắt đi. Tuy nhiên, khi gặp nam thanh niên lạ, Hoàn bị người này dùng kéo đâm trúng ngực, ngã xuống đường. Nghe tiếng Hoàn hô hoán bị đâm, Lâm và Vũ chạy đến đánh nam thanh niên.
Cơ quan điều tra xác định quá trình rượt đuổi và đánh nam thanh niên này còn có sự tham gia của Phan Đức Vinh (48 tuổi), Nguyễn Bá Đại (19 tuổi), Nguyễn Bá Thành (38 tuổi), Nguyễn Duy Đặng (51 tuổi), ngụ cùng khối với Lâm.
Các bị cáo đã dùng tay, chân đấm đá, dùng gậy tuýp sắt, gạch, ghế gỗ, kéo sắt, chổi đánh người thanh niên. Hậu quả làm người này bị thương nặng, được đưa đến bệnh viện cấp cứu nhưng đã tử vong. Cơ quan pháp y kết luận, nguyên nhân tử vong của nam thanh niên là do nứt, vỡ xương hộp sọ, xuất huyết não, gãy xương sườn.
Phiên tòa không bị hại
Vì nam thanh niên bị đánh chết không rõ lai lịch nên sau khi sự việc xảy ra, cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nghệ An đã thông báo truy tìm tung tích nạn nhân trên các phương tiện thông tin đại chúng nhưng không có kết quả. Quá trình điều tra cơ quan chức năng đã thu giữ dấu vết vân tay của nạn nhân để tra cứu kết quả trong hồ sơ lưu trữ của ngành Công an nhưng vẫn không có kết quả.
Bên cạnh đó, nam thanh niên chết chưa một lần làm chứng minh nhân dân nên không có trong hồ sơ, theo dõi của cơ quan chức năng. Sau mấy ngày chờ đợi, các bị cáo và người dân nơi đây đã đứng ra lo thủ tục mai táng, chôn cất nam thanh niên tại nghĩa trang địa phương. Được biết, tổng kinh phí đưa nạn nhân đi viện và chôn cất là hơn 19 triệu đồng.
 |
| Người dự tòa đều là thân nhân, người quen các bị cáo |
Tại phiên tòa, 7 bị cáo với các độ tuổi khác nhau đã thành khẩn khai báo. Phan Văn Lâm khai nhận: “Đêm khuya, khi biết nam thanh niên này chưa ăn gì nên bị cáo thương tình, mời vào nhà ăn bún với thịt chó. Bị cáo làm việc đó chỉ vì tình người, chứ không có mục đích gì khác. Vậy mà, anh đó lại vô cớ dùng tuốc nơ vít đâm vào người bị cáo, đồng thời cầm kéo hù dọa vợ bị cáo. Điều đó khiến bị cáo không kiềm chế được cơn tức giận nên đã đuổi đánh người thanh niên lạ, đồng thời hô hoán hàng xóm giúp đỡ”.
Còn các bị cáo khác, dù không hề quen biết với nạn nhân, nhưng khi biết chuyện hàng xóm “làm phúc” nhưng lại bị đánh nên tức tối. Cả nhóm đã hùa vào truy đuổi, đánh thanh niên lạ. “Vì tình làng nghĩa xóm, nên khi thấy anh Lâm thương người nhưng lại bị đánh nên tôi đã hùa theo truy đuổi, đánh đập. Bị cáo nhận thấy hành vi đó là sai trái, suy nghĩ nông cạn”, bị cáo Thành khai tại tòa.
Tại phiên tòa, các bị cáo đều nhận thức được hành vi của mình là vi phạm pháp luật, bày tỏ sự ăn năn và mong muốn nhận được sự khoan hồng của pháp luật. Khi được nói lời sau cùng, bị cáo Lâm nói rằng: “Cũng vì thương người nên tôi mới hại mình và nhiều người. Cho tôi gửi lời xin lỗi tới những bị cáo khác và người thân của họ vì đã làm liên lụy”. Nghe chồng khai trước tòa, người vợ ngồi phía dưới bật khóc.
Nguyễn Duy Đặng, bị cáo lớn tuổi nhất với mái tóc muối tiêu, gương mặt khắc khổ run run: “Bị cáo quanh năm bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, chưa bao giờ vi phạm pháp luật. Hôm đó cũng vì thấy mọi người hô hoán nên chạy ra xem và đã tham gia đánh người.
Bị cáo thấy rất hối lỗi về hành vi thiếu suy nghĩ của mình. Xin tòa giảm nhẹ hình phạt để bị cáo sớm trở về chăm hai đứa con bị bại liệt”. Bị cáo nói đến đây, khán phòng lại nức tiếng khóc của người thân. Có người quá khích khóc lớn, la hét khiến lực lượng chức năng phải mời ra ngoài.
HĐXX nhận định, trong vụ án này, người bị hại có một phần lỗi khi được mời ăn nhưng đã vô cớ dùng hung khí đâm Phan Văn Lâm và chị Hải. Tuy nhiên, việc các bị cáo hô hoán, truy đuổi, đánh khiến người này tử vong là phạm vào tội giết người. Đó là hành vi phải lên án vì đã tước đoạt quyền sống của người khác. Trong vụ án này các bị cáo được hưởng các tình tiết giảm nhẹ như thành khẩn khai báo, cùng nhau mai táng cho nạn nhân nên sẽ được tòa xem xét.
Phân hóa vai trò của từng bị cáo trong vụ việc, HĐXX tuyên phạt Phan Văn Lâm 6 năm tù, Nguyễn Ngọc Vũ 5 năm tù, Phan Đức Vinh 3 năm 6 tháng tù, Nguyễn Duy Đặng 3 năm tù, các bị cáo Nguyễn Bá Thành và Nguyễn Ngọc Hoàn mỗi người 36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, Nguyễn Bá Đại 24 tháng tù treo về tội “Giết người”.
 |
| Bị cáo Lâm |
Về trách nhiệm dân sự, do không xác định được nhân thân của người bị hại nên HĐXX đã tách thành một vụ án riêng, lúc nào xác định được danh tính cụ thể sẽ xử lý sau.
Tòa tuyên xong, người thân các bị cáo khóc nức nở, cho rằng hình phạt quá nặng. Một cụ bà tóc bạc khóc lớn thương cho đứa cháu mới 19 tuổi giờ phải ngồi tù, bao dự định đi học, đi làm giờ dang dở.
