Kỳ 2: Nguyên nhân kinh tế trang trại bị thua lỗ

	Giá cả trứng gà công nghiệp hạ trong khi giá thức ăn chăn nuôi tăng, làm cho các cơ sở chăn nuôi thua lỗ.

Nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng kinh tế trang trại lâm vào cảnh thua lỗ nặng, nhưng có thể nêu ra đây 4 nguyên nhân chủ yếu sau:

Một là, mất cân đối về chi phí đầu vào so với đầu ra sản phẩm làm cho các chủ trang trại liên tục phải bù lỗ. Chỉ tính từ đầu năm đến nay, giá thức ăn gia súc, gia cầm tăng 2-3 lần. Cùng theo đó, giá các thứ đầu vào khác như điện, xăng dầu, phí vận chuyển, công lao động tăng tương ứng.

Riêng giá sản phẩm có tăng nhưng rất ít, thậm chí có loại không tăng. Đơn cử như nuôi gà công nghiệp, khi thức ăn chỉ 4-5 nghìn đồng/kg, giá trứng bán ra là 24 nghìn đồng/kg, nay thức ăn đã tăng gần 10 nghìn đồng/kg, giá trứng hạ chỉ còn 22 nghìn đồng/kg. Trước đây công lao động chỉ 60-70 nghìn đồng/người/ngày, nay gần gấp đôi như vậy mới có người làm.

Hai là, thị trường nông sản của trang trại ở Đà Nẵng không nhiều, dẫn đến bế tắc về đầu ra. Nói đúng hơn, sản phẩm của trang trại không đủ sức cạnh trạnh với thị trường luôn tràn ngập thực phẩm ngoại giá rẻ. Những tưởng đà điểu con sẽ bán giống thu lợi, nhưng rồi lợi nhuận thấp, không mấy ai mua. Thịt đà điểu, ba ba trở thành mặt hàng xa xỉ trong khi đời sống còn lắm khó khăn. Thực trạng này đã đẩy các trang trại mạnh dạn đầu tư vào các loài vật nuôi có tính đặc thù sớm lâm vào cảnh điêu đứng, thua lỗ nặng. Trong khi chí phí đầu vào ngày càng lớn, sản phẩm không bán được để thu hồi vốn, nợ nần khó tránh khỏi. Đó là chưa nói doanh nghiệp đầu tư từ vốn vay ngân hàng thì “lãi mẹ đẻ lãi con”, chẳng mấy chốc sạt nghiệp.

Trang trại nuôi heo quy mô công nghiệp của ông Trần Văn Độ ở Khu chăn nuôi tập trung Diêu Phong không nuôi hơn năm nay.

Ba là, thổ nhưỡng, khí hậu ở Đà Nẵng ít thuận lợi cho hoạt động nông-lâm-thủy sản. Bão số 6 năm 2006 tàn phá cơ ngơi các trang trại quy mô lớn. Họ phải tự gượng dậy mà không hề được chính quyền và cơ quan chức năng hỗ trợ dù rất nhỏ. Hầu như năm nào lĩnh vực này cũng bị thiệt hại khá nặng nề vì thiên tai. Bão số 9 vừa qua, hàng nghìn ha rừng trồng gần như bị xóa sổ, thất thu hàng chục tỷ đồng. Cũng từ đó, nhiệt huyết gắn bó với hoạt động kinh tế rừng trong các chủ trang trại giảm đáng kể. Những trang trại đầu tư trồng cây ăn quả đã phải trả giá quá đắt khi cây không hề ra quả cũng vì đất đai kém màu mỡ, khí hậu khắc nghiệt. Không ít trang trại nuôi hải sản lồng bè quy mô lớn “sập tiệm” chỉ vì nước hồ xuống thấp, bị yếm khí, cá chết hàng loạt. 

Bốn là, hoạt động chăn nuôi, trồng trọt liên tục đối mặt với dịch bệnh. Mỗi khi có dịch phát sinh ở đâu đó, chủ các trang trại mất ăn mất ngủ, đầu tư nhiều kinh phí để đối phó. Nếu dịch bệnh “gõ cửa” trang trại coi như mất trắng, thoát được dịch bệnh thì lâm vào tình cảnh ứ đọng sản phẩm. Tình trạng xay trứng gà cho gà ăn đã từng xảy ra ở các trang trại nuôi gia cầm ở Đà Nẵng, chỉ vì trứng không tiêu thụ được, không có tiền mua thức ăn. Rồi thì các trang trại liên tục đối mặt với tình trạng trộm cắp, quấy phá của các đối tượng càn quấy. Đa số chủ trang trại không phải là cư dân địa phương, hễ có thứ thu nhập, y như rằng có kẻ trộm cắp, thậm chí xin đểu...

Bà Lê Thị Mỹ Ánh, Giám đốc Công ty TNHH Mười Ánh, người từng mạnh dạn đầu tư nhiều tỷ đồng mở trang trại tại thôn An Châu, xã Hòa Phú nói: Kinh tế trang trại là lĩnh vực triển khai không khó nhưng để thu lợi vô cùng khó. Khi đầu tư cứ nghĩ thị trường sẽ phong phú, nhưng khi có sản phẩm bán ra không dễ, xuất khẩu thì xa vời. Khí hậu khắc nghiệt làm ba ba khó sống nổi. Như hiện tại nước ít, nhiễm phèn, hao hụt khá lớn. Đó là chưa nói giá thức ăn, giá nhân công liên tục tăng, trong khi giá ba ba bán ra không tăng. Bà cho biết thêm, hàng trăm cây mận đến mùa thu hoạch, chưa kịp thu ai đó đã
hái mất.  

Nói tóm lại, kinh tế trang trại ở Đà Nẵng liên tiếp đối mặt với vô vàn thử thách, thất bát và thua lỗ.

Bài và ảnh: Nguyễn Cầu   

Kỳ 1: Thực trạng