Huyện Ngọc Hồi (Kon Tum) nằm trên trục đường mòn Hồ Chí Minh (QL14) và QL40 theo hướng Đông Tây nối Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y. Đặc biệt hơn, huyện Ngọc Hồi là huyện nằm ở ngã 3 biên giới, giáp với 2 nước bạn Lào và Campuchia, rất thuận lợi trong việc thông thương phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội… Lợi dụng những lợi thế đó, dịp cuối năm, các đối tượng xấu lại tổ chức buôn lậu pháo với số lượng lớn từ Lào về Việt Nam qua các lối mòn nhỏ. Sau khi trót lọt sẽ phân tán ra miền Bắc và vào Nam để tiêu thụ.
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo PLVN, trên thị trường hiện nay 1 hộp pháo được mua bên nước bạn Lào với giá khoảng 250.000 đồng. Khi về đến huyện Ngọc Hồi sẽ có giá lên đến 500.000 đồng. Đến sát Tết, pháo lậu sẽ được các đối tượng đẩy giá lên 1.000.000-1.500.000 đồng. Chính vì lợi nhuận cao, các đối tượng đã bất chấp sự vào cuộc gắt gao của cơ quan chức năng, ngày đêm băng rừng, vượt núi để cõng pháo theo hướng hai bên cánh gà Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y qua đường biên giới.
Ngày trước, để đưa pháo lậu từ Lào về nội địa Việt Nam, các đối tượng xấu đã trà trộn pháo vào hàng hóa, trên xe rồi đi theo đường chính ngạch. Nhưng khi cơ quan chức năng vào cuộc gắt gao, liên tục bắt giữ nhiều vụ vận chuyển pháo lậu trên xe nên giới buôn pháo lậu đã tinh vi, xảo quyệt hơn nhiều. Để đưa được pháo lậu vào nội địa, các đầu nậu bên kia biên giới đã thuê người canh các cán bộ, chiến sĩ biên phòng. Khi về đêm, các đầu nậu đã thuê những người dân cõng pháo được chất cứng trong các bao tải băng rừng, theo hai hướng cánh gà Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y vào nội địa Việt Nam để tiêu thụ.
Khoảng 3h30, ngày 2/11/2017, tại khu vực gần nhà máy nước sạch thuộc thôn Iệc, xã Bờ Y (khu vực cánh gà Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y), tổ tuần tra Đồn Biên phòng (ĐBP) Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y trong khi làm nhiệm vụ phát hiện một đối tượng đang đi từ hướng đường biên giới vào nội địa Việt Nam, trên lưng có cõng một bao tải. Khi phát hiện thấy tổ tuần tra đối tượng đã bỏ lại bao tải đang cõng trên lưng và bỏ chạy vào rừng. Kiểm tra bao tải đối tượng bỏ lại phát hiện bên trong có 22 hộp hình vuông, tổng trọng lượng là 44kg pháo hoa.
Theo Đại úy Phạm Văn Quang-Trinh sát viên Cửa khẩu (ĐBP Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y) cho biết: “Các đối tượng vận chuyển pháo lậu từ Lào về nội địa Việt Nam theo hướng 2 bên cánh gà Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y hết sức tinh vi và thủ đoạn. Nhưng bằng nghiệp vụ, bản lĩnh, nêu cao tinh thần trách nhiệm, các vụ vận chuyển pháo lậu với số lượng lớn khi về đến đất Việt Nam đều bị lực lượng của ĐBP Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y phối hợp với Chi cục Hải quan Cửa khẩu bắt giữ”.
Khoảng 1h30 sáng ngày 26/12, ĐBP Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y phối hợp với Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y tuần tra, kiểm soát hai bên cánh gà Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y, khi đi lên bãi số 0 (thuộc bãi gỗ Quân khu 4 cũ) phát hiện 7 bao tải được cất giấu trong bụi cỏ, chứa 151 khối hộp hình vuông, có tổng trọng lượng 234kg pháo hoa.
Đến 4h30 cùng ngày, tổ tuần tra ĐBP Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y trong khi làm nhiệm vụ tuần tra, mật phục tại khu vực mốc 790 phát hiện 1 nhóm khoảng 3 đối tượng cõng bao tải phía sau lưng đi từ biên giới Lào về Việt Nam. Khi phát hiện tổ tuần tra nhóm đối tượng bỏ lại 3 bao tải, bên trong chứa 33 khối hộp hình vuông, tổng trọng lượng 88kg pháo hoa.
Chỉ trong vòng 2 tháng (tháng 11 và 12), lực lượng ĐBP Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y đã tiến hành bắt giữ 3 vụ/6 đối tượng và 5 vụ pháo hoa (vô chủ) với tổng trọng lượng hơn 1.007kg pháo các loại.
Thượng tá Hà Văn Trịnh-Đồn trưởng ĐBP Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y cho biết: “Thời điểm cuối năm rất nóng, các cán bộ, chiến sĩ ĐBP Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y phải luôn tuần tra, kiểm soát 24/24 và luôn cảnh giác để đấu tranh với các đối tượng mua bán, vận chuyển pháo từ Lào về Việt Nam qua đường biên giới. Nhiều đêm đang ngủ, nghe anh em gọi điện báo bắt được pháo, tôi lại phải dậy đánh xe ôtô lên tận hiện trường để chở pháo về đồn”.
Mang câu chuyện pháo lậu dịp cuối năm kể cho ông Trần Văn Chí - Chủ tịch UBND huyện Ngọc Hồi, ông Chí kể: “Từ giữa năm đến nay, huyện cũng đã ra nhiều văn bản chỉ đạo các đơn vị, lực lượng chức năng phối hợp làm và kết quả cũng bắt được nhiều vụ mua bán, vận chuyển pháo lậu. Nhưng vì lợi nhuận cao, các đối tượng xấu vẫn ngày, đêm đưa pháo lậu về nội địa Việt Nam”.
Ông Chí trăn trở: “Anh em đi làm cũng không thể canh 24/24, nhiều đêm gió lạnh cũng rất khổ sở. Có nhiều lúc suy nghĩ hay là bắt người nào đốt pháo thì phạt 2 triệu, 1 triệu thưởng cho người tố giác, 1 triệu nộp về ngân sách nhà nước, nhưng làm như thế lại trái luật. Có khi bắt được pháo, lại phải mất tiền của, thời gian, công sức đưa ra tận Đà Nẵng để giám định xem là pháo hoa hay pháo nổ. Nếu là pháo hoa thì cũng chỉ phạt hành chính rồi phải thả người ta về. Trớ trêu thay, đối tượng bị bắt giữ cũng chỉ là người dân nghèo đi cõng thuê, còn các đối tượng sừng sỏ thì không bao giờ lộ mặt nên rất khó xử lý”.