* Giấc mộng đế vương của Mộ Dung Phục trong truyện Kim Dung kiếm hiệp
* Kim Dung kiếm hiệp - (Kỳ 3): Bàn về Thiên hạ ngũ tuyệt
* Kim Dung kiếm hiệp - (Kỳ 2): Lâm Bình Chi, đáng thương hay đáng trách?
* Kim Dung kiếm hiệp - (Kỳ 1): Bật mí về những nhân vật tuyệt thế võ công
Thiên hạ đệ nhất ác nhân
Trong Thiên long bát bộ, Đoàn Diên Khánh không phải là kẻ xuất hiện đầu tiên, nhưng người đọc đã có thể sớm mường tượng về sự độc ác của y khi thấy thủ đoạn tàn độc của ba kẻ đứng sau y trong Tứ đại ác nhân. Diệp Nhị Nương đứng thứ hai về mức độ độc ác trong nhóm này. Bà ta ác độc đến mức chỉ vì đứa con bị kẻ gian lấy mất mà đi bắt cóc những đứa trẻ sơ sinh vô tội mang về cưng nựng, nâng niu như con đẻ, rồi đến tối lại giết chết đứa bé đáng thương đó.
Đứng thứ ba là Nam Hải Ngạc Thần. Y cũng là kẻ độc ác, tàn độc. Chỉ vì muốn xếp thứ hai, vượt lên trên Diệp Nhị Nương cho nên y sẵn sàng bẻ cổ bất cứ ai dám gọi y là Nhạc lão tam (dù đó là địa vị thật của y). Ngay khi xuất hiện trong truyện, đã thấy Nam Hải Ngạc thần bẻ cổ một gia nhân vô tội của Vạn Kiếp cốc.
Xếp cuối cùng là Vân Trung Hạc, là một kẻ háo sắc, cậy võ công cao cường mà tàn hại không biết bao nhiêu thiếu nữ nhà lành. Ba nhân vật này độc ác như vậy, nhưng vẫn phải sợ đại ca của chúng, lão đại Đoàn Diên Khánh một phép, thế là đủ biết kẻ đứng đầu Tứ đại ác nhân tàn độc đến mức nào.
Ngay từ khi xuất hiện, Đoàn Diên Khánh đã thể hiện mình là kẻ bỉ ổi như thế nào, khi dùng mưu để Đoàn Dự uống xuân dược và nhốt cùng phòng với Mộc Uyển Thanh. Chỉ vì muốn làm nhục họ Đoàn nước Đại Lý, nhường người hắn nghĩ đã cướp ngôi của mình mà cố tình nhốt hai anh em ruột với nhau cốt để tạo ra một mối tình loạn luân.
Độc ác hơn nữa, hắn mời rất nhiều người đứng trước cửa động, nơi Đoàn Dự và Mộc Uyển Thanh bị nhốt cốt để thiên hạ thấy cảnh loạn luân mà sỉ nhục họ Đoàn. Tất cả nhữg thủ đoạn đều tỏ rõ sự tàn độc, cùng sự tính toán cẩn thận, tỉ mỉ với một cái đầu thông minh của Đoàn Diên Khánh. Rất may, kế hoạch của hắn đã không thể thành công.
 |
| Chân dung Đoàn Diên Khánh - kẻ nổi tiếng tàn bạo nhưng lại được hưởng kết cục êm đềm. |
Sau đó, xuyên suốt câu chuyện, người đọc không khỏi rùng mình trước những thủ đoạn tàn độc của đệ nhất ác nhân. Y cố tình thôi miên để Mộ Dung Phục suýt tự sát trong thế trận cờ Trân Lung. Sau đó, Đoàn Đoàn Khánh còn lập kế bắt Đoàn Chính Thuần và vợ cùng những người tình rồi để Mộ Dung Phục giết chết bọn họ. Tất cả những cái chết trước mắt của mình, Đoàn Diên Khánh còn tỏ ra khoái trá và cho rằng mình đã “trả thù” thành công. Nhưng quả thật, Đoàn Chính Thuần đã bao giờ hại y? Ngôi vua của ông cũng đâu phải vì cướp được mà có?
Không chỉ với người ngoài, Đoàn Diên Khánh còn độc ác ngay với chính những người thân quen, ruột thịt của mình. Nam Hải Ngạc Thần có thể coi là huynh đệ kết nghĩa của y, đã từng gắn bó vào sinh ra tử và cũng rất nể phục lão đại của mình. Thế nhưng, chỉ vì Nam Hải Ngạc Thần làm phật lòng mình, Đoàn Diên Khánh đã không ngần ngại ra tay tàn nhẫn.
Có nhiều cách giải thích cho sự tàn nhẫn của Đoàn Diên Khánh. Nhưng nguyên nhân sâu xa vẫn nằm ở việc hắn xuất thân là một thái tử, đáng nhẽ ngôi vua nước Đại Lý là việc nằm trong tầm tay. Tế nhưng sau những biến cố, sự phản loạn trong nước, Đoàn Diên Khánh đã bị mưu sát. Sau đó, chẳng ai biết y ở đâu mà tìm, cho nên ngôi vua sau đó thuộc về Đoàn Chính Minh, anh trai Đoàn Chính Thuần và là bác của Đoàn Dự.
Sau này, sự thật mới được tiết lộ, từ một thái tử cao quý, Đoàn Diên Khánh đã trở thành người tàn phế, đi đứng phải dùng nạng. Khuôn mặt bị biến dạng hoàn toàn và thậm chí không thể mở miệng để nói chuyện mà phải dùng nội công đẩy tiếng nói từ trong bụng ra.
Chưa kể, cũng vì e sợ mà y đã phải sống chui sống lủi trong giang hồ mà không dám tiết lộ thân phận của mình để tránh sự truy sát. Số phận éo le như thế, nhưng cũng đã luyện cho y một ý chí sắt đá, một thân võ công thuộc hàng đệ nhất thiên hạ, nhưng cũng là kẻ độc ác nhất trong nhân gian. Tuy nhiên, xét cho cùng, dù đáng thương, nhưng có lẽ, sự độc ác chính xuất thân từ bản tính của Đoàn Diên Khánh, bởi hắn dám ra tay giết cả huynh đệ của mình, còn sự ác độc nào bằng?
Cái kết khôn lường
Dù là kẻ chuyên làm điều ác, nhưng dường như, Kim Dung không quay lưng lại với Đoàn Diên Khánh. Bởi thế mà hắn có cái kết ngay cả Đoàn Chính Thuần, vốn là vua Đại Lý cũng không bằng.
Đầu tiên, là niềm hạnh phúc lớn lao đến từ cuộc kỳ ngộ giữa y và Trấn Nam vương phi Đao Bạch Phượng, hôn phối của Đoàn Chính Thuần. Đó là khi y bị kẻ thù tấn công, đánh cho tàn phế, sống không bằng chết, tìm cách tự vẫn thì bỗng y gặp Đao Bạch Phượng. Lúc đó, vị phương phi đang loạn tâm bởi những đau khổ trong cuộc sống hôn nhân khi chống mình liên tục phụ bạc.
Trong lúc chìm trong đau khổ, vị vương phi quyết định trả thù chồng theo cách rất tàn khốc, là sẵn sàng trao thân cho kẻ mà bà cho là bần tiện, thấp kém nhất trong thiên hạ. May mắn thay cho Đoàn Diên Khánh, khi trở thành người được vương phi chọn. Từ kẻ đang tìm cách để chết mà không được, y có diễm phúc ăn nằm với một tuyệt thế giai nhân.
Có cơ duyên lạ kỳ, nhưng y cũng không tin đó là sự thật, chỉ dàm coi đó là giấc mộng. Y cho rằng Đao Bạch Phượng không phải người phàm trần, mà là Quan thế âm bồ tát hạ phàm để cho hắn một cơ hội để sống tiếp. Diễm phúc của hắn, hay trong suy nghĩ của hắn là được “ăn nằm” với thần tiên, thiên hạ nào ai có? Và chính lần “gặp gỡ” đó đã giúp hắn có được niềm hạnh phúc thứ hai, là một đứa con mà có lẽ trong những suy nghĩ tích cực nhất, Đoàn Diên Khánh cũng không dám nghĩ đến.
Cả đời y mơ đến ngôi vua nước Đại Lý. Giấc mơ đó khiến y điên dại mà trở nên tàn độc. Giấc mơ đó khiến một kẻ tàn phế, nhưng trở thành kẻ võ công đệ nhất. Chừng đó là đủ hiểu hắn phải khổ luyện để hiện thực hóa giấc mơ đó thế nào. Tất cả những kế sách, dù bẩn thỉu, Đoàn Diên Khánh tạo ra nhưng ngôi báu vẫn xa vời.
Cuối cùng, con trai lão, Đoàn Dự trở thành hoàng đế Đại Lý. Đó là trước khi chết, vương phi Đao Bạch Phượng đã tiết lộ cho Đoàn Diên Khánh biết, bà chính là kẻ “ăn nằm” với y khi y đang sống dở chết dở. Đoàn Dự chính là kết quả của cuộc ái ân oan nghiệt đó. Đoàn Diên Khánh có đạt được mục tiêu của mình khi Đoàn Dự không hề thừa nhận hắn. Trong mắt chàng, hắn chỉ là kẻ đáng khinh bỉ và là người chàng vô cùng căm thù.
Với Đoàn Diên Khánh, việc con trai (dù có thừa nhận hắn hay không) lên ngôi vua cũng là hiện thực hóa giấc mơ hắn đang dang dở. Khác với những kẻ độc ác khác trong Thiên long bát bộ, khi Diệp Nhị Nương tự vẫn, Nam Hải Ngạc Thần bị y giết, Vân Trung Hạc bị chém đứt đầu hay Đinh Xuân Thu bị gieo sinh tử phù. Đoàn Diên Khánh chỉ phải đi mai danh ẩn tích vì cho rằng hắn sẽ khiến Đoàn Dự gặp bất lợi sau khi lên ngôi vì có một người cha độc ác. Hắn trở thành một nhân vật đặc biệt trong các bộ tiểu thuyết của Kim Dung. Là kẻ độc ác, vô liêm sỉ và cũng chưa từng có ý niệm hối cải, nhưng lại có cái kết nhiều người phải mơ ước.
