Theo VASEP, hiện tại, ngành sản xuất tôm Việt Nam có tốc độ tăng trưởng tốt trong 4 tháng đầu năm 2018, đạt kim ngạch XK xấp xỉ 1,02 tỷ USD, tăng 13,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, trong tháng 5/2018 giá tôm nguyên liệu lại giảm sâu gây tâm lý hoang mang trong người nuôi, có thể ảnh hưởng đến kế hoạch xuất khẩu của cả năm 2018. Từ các nhận định về tình hình giá tôm trong thời gian tới, VASEP kiến nghị các giải pháp để phát triển bền vững sản xuất và xuất khẩu tôm.
Cụ thể, để chia sẻ khó khăn chung hiện nay cho người nuôi tôm, ngoài việc động viên các doanh nghiệp chế biến tiêu thụ tốt, các đơn vị cung ứng tôm giống, thức ăn, chế phẩm nuôi tôm cần xem xét để giảm giá cho người nuôi. Đề xuất Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có các chính sách hỗ trợ nhằm động viên các nhà cung cấp đầu vào có cơ chế mua bán cùng chính sách giá cả phù hợp cho người nuôi, giúp người nuôi vựơt qua các khó khăn hiện nay và ổn định giá thành nuôi tôm trong tương lai.
Về lâu dài, để nâng tầm giá trị tôm Việt trên thương trường quốc tế, tôm Việt phải được nuôi sạch theo chuẩn quốc tế như ASC, BAP. Có như vậy, tôm Việt mới có cơ hội lên kệ trong các siêu thị lớn cao cấp, có giá tiêu thụ tốt và ổn định.
Hiện nay, mặc dù muốn nuôi tôm chuẩn quốc tế, nhưng các hộ nuôi nhỏ lẻ không thể thực hiện được vì chi phí lớn. trên 95% tôm được cung cấp từ ao nuôi nhỏ lẻ, cho nên nuôi tôm cánh đồng lớn trở thành một nhu cầu cấp thiết và lâu dài của ngành tôm Việt Nam. Như vậy, ngành tôm cần gấp những mô hình hợp tác hóa trong nuôi tôm cũng như các giải pháp mạnh mẽ cho việc tích tụ đất đai hình thành các trang trại nuôi tôm chuẩn mực quốc tế. Từ đó có hướng đi trong tái cơ cấu sản xuất nuôi tôm để có kết quả tốt hơn trong dài hạn.
Hiện nay, tôm Việt Nam chỉ chiếm khoảng 10% trong tổng số tôm nhập khẩu vào Mỹ do những rào cản về áp thuế chống bán phá giá so với 32% của Ấn Độ, hay so với 70% của cả Ấn Độ, Thái Lan và Indonesia.
VASEP kiến nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm các hoạt động ngoại giao cấp cao để Hoa Kỳ tháo gỡ nhanh các rào cản thương mại, nhất là việc áp thuế chống bán phá giá tôm. Rào cản này đang là một trở ngại lớn cho sức cạnh tranh của tôm Việt Nam. Bởi vì, hiện nay chỉ có Công ty Thủy sản Minh Phú không bị áp thuế chống bán phá giá và đang chiếm gần 50% lượng tôm Việt Nam xuất khẩu vào Hoa Kỳ.
Bên cạnh đó, qua tìm hiểu các nguồn thông tin, VASEP cho biết, hiện nay Trung Quốc đang chuyển qua mua nhiều hơn tôm Ấn Độ và Ecuador mà theo họ là có cỡ tôm lớn và giá rất rẻ. Do đó, VASEP kiến nghị Chính phủ có biện pháp tăng cường kiểm soát hoạt động tạm nhập tái xuất tôm Ấn Độ và Ecuador qua cảng Hải Phòng để vào Trung Quốc nhằm hạn chế tối đa tình trạng gian lận thương mại trong hoạt động này.
