Giao đất, cho thuê đất không đúng quy trình
Thanh tra Chính phủ vừa ra thông báo kết luận thanh tra về việc thực hiện pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai; hoạt động thăm dò, khai thác cát, sỏi; quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận.
Theo kết luận thanh tra, từ năm 2014 - 2018, việc triển khai công tác lập, trình thẩm định điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp của tỉnh còn chậm, chưa đồng bộ, chất lượng có mặt còn hạn chế; khả năng dự báo về chỉ tiêu đất năng lượng chưa phù hợp nhu cầu phát triển năng lượng điện mặt trời trên địa bàn.
Công tác lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của các huyện, thành phố chưa phù hợp quy định, chất lượng các quy hoạch chưa cao, kế hoạch sử dụng đất chưa sát thực trạng tình hình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương dẫn đến phải điều chỉnh.
Một số chỉ tiêu được phê duyệt và thực hiện chưa đạt yêu cầu, chỉ tiêu đất phi nông nghiệp đạt thấp như: đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp, đất phát triển hạ tầng, đất thương mại dịch vụ, đất bãi thải, xử lý chất thải. Công tác quản lý Nhà nước, kiểm tra việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại một số huyện, thành phố chưa được thường xuyên.
Trình tự, thủ tục một số hồ sơ giao đất, cho thuê đất còn thiếu sót, khuyết điểm như: diện tích sử dụng đất của dự án không phù hợp diện tích đất trong quy hoạch sử dụng; một số dự án điện mặt trời sử dụng đất thuộc vùng quy hoạch tưới của dự án thủy lợi, nhưng chưa xác định đầu tư kết hợp sản xuất nông nghiệp công nghệ cao; một số hồ sơ giao đất, cho thuê đất không có văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất…
Tại một số dự án, việc đưa đất vào sử dụng còn chậm do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, diện tích đất bàn giao cũng như hạ tầng đấu nối cấp nước, cấp điện không đồng bộ. Một số dự án do năng lực của nhà đầu tư còn hạn chế; có dự án vi phạm việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất và quản lý đất rừng.
Một số hồ sơ xác định giá đất cụ thể để giao đất, cho thuê đất áp dụng không đúng quy trình của pháp luật về phương pháp xác định giá đất. Việc đôn đốc thực hiện nghĩa vụ tài chính đất đai chưa thường xuyên, kịp thời, số tiền còn phải thu là hơn 27,4 tỷ đồng.
 |
| UBND tỉnh Ninh Thuận có nhiều sai phạm trong việc cấp phép các dự án điện mặt trời |
Ngoài ra, UBND tỉnh Ninh Thuận chưa có kế hoạch, phương án cụ thể để khai thác quỹ đất thu hồi theo đúng quy định pháp luật. Hiện có những khu đất thu hồi từ năm 2015 vẫn còn để trống.
Về công tác lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (cát, sỏi lòng sông), UBND tỉnh Ninh Thuận chưa lập và phê duyệt kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh năm 2017 - 2018 theo quy định tại Quyết định số 75/QĐ-UBND ngày 26/10/2015.
Cơ quan chuyên ngành chậm tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo tiêu chí mới của Nghị định số 158/2016/NĐ-CP ngày 29/11/2016 của Chính phủ.
Bên cạnh đó, năm 2016, UBND tỉnh Ninh Thuận cho thực hiện đấu giá quyền khai thác khoáng sản cho 2 giấy phép thăm dò tại khu vực chưa có kết quả thăm dò. Tuy nhiên, đến thời điểm kiểm tra chưa được cấp phép khai thác.
UBND tỉnh này để chủ mỏ sau khi được cấp phép chậm khai thác, khai thác không đảm bảo về tiến độ trong dự án đầu tư, nhưng không kiến nghị xử lý theo quy định của Luật Khoáng sản 2010. Các cơ quan quản lý của tỉnh Ninh Thuận kiểm tra, phát hiện có sai phạm trong việc khai thác xuất khẩu cát nhiễm mặn, nhưng chậm kiến nghị UBND tỉnh xử lý theo quy định.
Kiến nghị kiểm điểm lãnh đạo tỉnh
Đối với công tác quản lý Nhà nước về đầu tư xây dựng, Thanh tra Chính phủ cho biết, lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Thuận còn thiếu kiên quyết trong công tác chỉ đạo, điều hành đối với một số nội dung. Các sở, ngành, địa phương chưa làm hết trách nhiệm trong việc tham mưu, phối hợp xử lý các vấn đề liên quan đến nhiều ngành, địa phương.
Còn để xảy ra các khuyết điểm, tồn tại như: việc ban hành một số quy định chưa phù hợp, còn chậm; công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch chưa tốt; xây dựng và thực hiện kế hoạch đầu tư công chậm; bố trí vốn thực hiện dự án đầu tư xây dựng, xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản, giám sát đánh giá đầu tư, quyết toán dự án hoàn thành còn nhiều sai sót…
Bên cạnh đó, công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng từ nguồn vốn Nhà nước còn những hạn chế nhất định về năng lực, trách nhiệm, để xảy ra một số vi phạm, khuyết điểm như: lập, thẩm định, phê duyệt dự án chưa tuân thủ quy định về trình tự, thủ tục; lựa chọn nhà thầu tư vấn khảo sát, thiết kế dự toán chưa đạt yêu cầu, chất lượng thấp; công tác lựa chọn nhà thầu chưa bảo đảm quy định về công khai, điều kiện chỉ định thầu; việc ký kết và thực hiện hợp đồng xây dựng thiếu chặt chẽ; công tác nghiệm thu, thanh toán, quyết toán còn nhiều sai sót; việc bàn giao đưa vào sử dụng còn chậm, để công trình xuống cấp…
Từ đó, dẫn đến việc phát sinh chi phí đầu tư xây dựng; chậm tiến độ dự án đầu tư; có nguy cơ lãng phí, thiệt hại ngân sách Nhà nước, làm giảm hiệu quả đầu tư.
Đáng chú ý, theo Thanh tra Chính phủ, việc thực hiện các dự án xây dựng - chuyển giao (BT) trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận còn chậm, không đảm bảo tiến độ bàn giao đưa vào sử dụng; chậm giao đất để thanh toán cho nhà đầu tư, gây lãng phí nguồn lực đất đai và ảnh hưởng đến hiệu quả nhà đầu tư.
 |
| Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ kiểm điểm trách nhiệm Chủ tịch và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận |
Ngoài ra, tại một số dự án không sử dụng vốn Nhà nước, nhiều vi phạm cũng được cơ quan thanh tra chỉ rõ. Trong đó, việc triển khai thủ tục lựa chọn chủ đầu tư một số dự án chưa thực hiện theo đúng quy trình; việc thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư có nhiều hạn chế, khuyết điểm; công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật cấp điện, cấp nước ngoài hàng rào dự án theo cam kết của UBND tỉnh còn chậm.
“Trách nhiệm chính thuộc Chủ tịch, các Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tài chính, Giao thông Vận tải, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND các huyện, thành phố có liên quan”, kết luận thanh tra chỉ rõ.
Từ những kết luận nêu trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ kiểm điểm trách nhiệm Chủ tịch và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận có liên quan đến các vi phạm, khuyết điểm được nêu trong kết luận thanh tra.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu hồi về ngân sách Nhà nước số tiền hơn 188 tỷ đồng từ những sai phạm đã nêu trong kết luận thanh tra. Cụ thể, khoản phải thu sau quyết toán dự án hoàn thành, nhưng đến nay chưa thu hồi được, số tiền là 8,9 tỷ đồng; số tiền 11,028 tỷ đồng do đã chi sai quy định tại dự án hồ chứa nước sông Than; số tiền 604 triệu đồng do đã chi sai quy định tại dự án Vườn quốc gia Núi Chúa; 138,3 tỷ đồng của các tổ chức, cá nhân nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản; hơn 27,4 tỷ đồng đối với các tổ chức, cá nhân chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai…
