Nếu không ứng cử viên Tổng thống nào giành về được trên 50% phiếu bầu thì hai ứng cử viên có được tỷ lệ phiếu bầu cao nhất sẽ “tỷ thí” trực tiếp ở vòng bầu cử thứ hai tiến hành đúng 2 tuần sau đấy. Từ thời Tổng thống Jacques Chirac (mãn nhiệm năm 2002) đến nay, không có Tổng thống đương nhiệm nào ở nước Pháp tái đắc cử khi tái ứng cử.
Tổng thống Pháp đương nhiệm Emmanuel Macron tái ứng cử sau nhiệm kỳ cầm quyền không đến nỗi thất bại nhưng cũng chẳng thành công nổi bật nhiều. Ông Macron phải bảo vệ vị thế cầm quyền trong cuộc đấu với 11 ứng cử viên tổng thống khác thuộc đầy đủ mọi quang phổ chính trị khác nhau.
Số lượng ứng cử viên càng nhiều thì phiếu bầu càng bị phân lẻ và vì thế không có gì ngạc nhiên khi không có ứng cử viên nào giành về được hơn nửa số lượng phiếu bầu cần thiết để được đắc cử ở ngay vòng bầu cử đầu tiên trong ngày 10/4 vừa qua. Ngày 24/4 tới, cử tri Pháp lại phải đi bỏ phiếu lần nữa để lựa chọn ra Tổng thống cho thời gian 5 năm tới.
Kịch bản bầu cử cách đây 5 năm đã lặp lại khi 2 ứng cử viên tổng thống là ông Macron và bà Marine Le Pen giành được tỷ lệ phiếu bầu cao nhất trong ngày bầu cử vừa rồi. Ông Macron có được 27,4% và bà Le Pen 23% - mức độ chênh lệch không được lớn như cách đây 5 năm.
Hai người này sẽ “quyết đấu tay đôi” với nhau lần nữa như cách đây 5 năm. Ở vòng bầu cử đầu tiên này, ông Macron không chiến thắng áp đảo như cách đây 3 năm, không bỏ được xa ứng cử viên tổng thống xếp thứ 2 (bà Le Pen).
Khoảng 33% cử tri Pháp đã bỏ phiếu bầu cho các ứng cử viên thuộc phe cánh hữu, cực hữu, dân tuý và dân tộc chủ nghĩa. Hơn 22% cử tri bỏ phiếu bầu ông Jean-Luc Melenchon, ứng cử viên được nhìn nhận có quan điểm cánh tả cực đoan. Chưa khi nào trong lịch sử nước Pháp lại có tỷ lệ xử tri cao như vậy bầu cho phe cực đoan cả tả lẫn hữu và cho phe cánh hữu, dân tuý và dân tộc chủ nghĩa. Phe Bảo thủ, Đảng Xanh, Đảng Xã hội và Đảng Cộng sản đã tuyên bố ủng hộ ông Macron để ngăn chặn bà Le Pen đắc cử trong vòng bầu cử thứ hai. Nhưng dù có như vậy thì ông Macron cũng mới chỉ có được khoảng 40% phiếu bầu.
Ông Macron giờ không chắc chắn thắng cử như cách đây 5 năm và bà Le Pen không phải không có triển vọng trở thành nữ Tổng thống đầu tiên và lại còn là đại diện cho phe cánh hữu, cực hữu, dân tuý và dân tộc chủ nghĩa ở nước Pháp. Tuy ông Melenchon đã tuyên bố không ủng hộ bà Le Pen nhưng bộ phận cử tri của người này ngán ngẩm ông Macron còn nhiều hơn so với bà Le Pen. Vì thế, địa vị quyền lực của ông Macron hiện bị thách thức và đe dọa thật sự, kết cục cuối cùng của cuộc bầu cử Tổng thống năm nay ở nước Pháp hiện không thể đoán định chắc chắn được.
Ông Macron tỏ ra rất năng động với những hoạt động ngoại giao trong chuyện chiến sự hiện tại ở Ukraine, nỗ lực gây dựng vai trò cá nhân và ảnh hưởng cho nước Pháp trong xử lý khủng hoảng và dẫn dắt EU. Chỉ có điều chuyện Ukraine và Nga lại gần như không đóng vai trò gì ở vòng bầu cử đầu tiên vừa qua.
Sau 5 năm cầm quyền, ông Macron vẫn chưa rũ bỏ được hình ảnh là đại diện của hệ thống chính trị quyền lực cũ và chưa xua tan được cảm nhận chung của cử tri ở Pháp cho rằng ông Macron cầm quyền chỉ phục vụ cho lợi ích của tầng lớp giàu có.
Trong khi đó, bà Le Pen lại thành công với việc thể hiện bớt cực đoan, thái quá mà trở nên dung hòa, lại tiến hành chiến dịch vận động tranh cử quyết liệt chứ không nhạt nhòa như ông Macron. Bà Le Pen không còn chống EU và NATO quyết liệt như trước, đồng thời tập trung trước hết vào các vấn đề chính trị xã hội nội bộ gay gắt hiện tại ở nước Pháp.
Cho dù ai trong số hai người này sẽ đắc cử Tổng thống Pháp trong ngày 24/4 tới thì cũng đều không thể không thấy nước Pháp đang phân rẽ nghiêm trọng về chính trị và xã hội, chỉ khi khắc phục được tình trạng này thì mới có thể cầm quyền thành công.
