Khuyến học – truyền thống đẹp ở dòng họ Lương

Gia đình hiếu học

Trưa nắng hè gay gắt, vợ chồng anh Lương Văn Xứng ở thôn Đông Dưới vẫn miệt mài thái những cuộn thuốc lào đã bó sẵn. Công việc vất vả làm cả hai vợ chồng mệt mỏi, vai áo ướt đẫm mồ hôi. Tuy vậy, cả hai đều vui vẻ khi nói đến chuyện học hành của con cái. Anh Xứng tâm sự: “Vào những ngày mùa chỉ mong trời nắng to để thu hoạch nông sản được thuận lợi. Công việc nhà nông quanh năm vất vả, nhưng chúng tôi luôn cố gắng để có thêm thu nhập nuôi các con ăn học”.

Vợ chồng anh Xứng được bà con địa phương khen ngợi, khâm phục vì cách giáo dục, tạo điều kiện để các con học tập tốt. Vợ chồng anh sinh ra và lớn lên ở vùng quê nghèo, cuộc sống quanh năm trông chờ vào đồng ruộng. Vợ anh Xứng kể: Thời gian cả 2 cháu chuẩn bị vào đại học, gia đình khó khăn mọi bề, bởi vừa phải lo cuộc sống gia đình hằng ngày, vừa phải lo học phí, sách vở cho các con. Nhưng vợ chồng tôi không để các con phiền lòng, mất tự tin, ảnh hưởng đến học tập. Chúng tôi thường xuyên động viên các cháu học tập tốt, để sau này thoát khỏi cảnh nghèo khó...”. Vợ chồng anh nhận thêm ruộng cấy, mở rộng chăn nuôi nhờ nguồn vốn vay của người thân, bạn bè... Dù công việc bận rộn, vất vả, nhưng anh chị cố gắng lo liệu, dành thời gian cho các con học tập.

Đáp lại sự quan tâm, chăm lo của bố mẹ, cả hai con anh Xứng đều ngoan, biết bảo ban nhau học tập, năm nào cũng đạt học lực khá, giỏi. Cô con gái Lương Thị Nhẫn là học sinh giỏi trong nhiều năm. Những năm học THPT, em liên tục đạt danh hiệu học sinh giỏi, được tuyển chọn vào đội tuyển thi học sinh giỏi cấp thành phố. Năm học lớp 12, em đoạt giải nhất kỳ thi học sinh giỏi môn Vật lý cấp thành phố. Hiện, em là sinh viên năm thứ 3 Trường Đại học kinh tế - Đại học quốc gia Hà Nội. Tại trường đại học, kỳ học nào em cũng được nhận học bổng của trường dành cho sinh viên giỏi. Em vừa đoạt giải nhất kỳ thi “Ecotest” dành cho sinh viên khối các trường kinh tế.

Dòng họ khuyến học

Không chỉ gia đình anh Xứng quan tâm, chăm lo việc học của các con mà cả dòng họ Lương, tuy không phải là dòng họ lớn ở xã Vinh Quang, nhưng nền nếp khuyến học được coi trọng hàng đầu.

Chúng tôi đến thăm nhà bác trưởng họ, không phải là dịp giỗ chạp nhưng mọi người đều có mặt đông đủ để bàn việc họ. Nhâm nhi chén nước chè xanh, ông trưởng ban khuyến học và một số cụ cao tuổi trong họ bàn bạc, thống nhất về việc khen thưởng học sinh giỏi và công tác khuyến học năm học này. Các con, cháu đạt danh hiệu học sinh khá, giỏi, có giấy khen của nhà trường được thưởng bằng hiện vật là sách, vở...Con cháu nào đỗ đại học được thưởng 500 nghìn đồng, được giải thành phố, huyện hoặc quốc gia, mức thưởng 100- 200 nghìn đồng.

Để làm tốt công tác khuyến học của dòng họ, ông Lương Đồng Khởi, Trưởng ban liên lạc họ Lương cho biết: Dòng họ duy trì quỹ 13 triệu đồng, giao trưởng ban khuyến học giữ để khen thưởng, động viên, giúp đỡ kịp thời việc học của các con, cháu. Họ chưa bao giờ có quy định bắt buộc đóng góp quỹ khuyến học. Cứ đến ngày giỗ tổ (10 tháng Giêng), khi con, cháu về cúng họ, ngoài khoản đóng góp cúng, mỗi người đều tùy tâm ủng hộ quỹ khuyến học. Việc tổ chức hoạt động và duy trì quỹ khuyến học được mọi người trong họ bàn bạc thống nhất. Hằng năm, đại diện dòng họ trao thưởng và phát quà cho con, cháu vào những dịp trọng đại của họ.

Nhờ sự quan tâm đó, những năm gần đây, phong trào học tập của con cháu trong họ Lương có sự khởi sắc đáng kể. Năm học 2008-2009, họ có 6 cháu thi đỗ đại học, 46 cháu đạt học sinh giỏi, học sinh tiên tiến. Hiện, trong họ có 12 cử nhân, thạc sĩ, kỹ sư, bác sĩ công tác tại địa phương và các tỉnh thành phố bạn, 20 sinh viên đang học tại các trường đại học trong cả nước.

Bài và ảnh: Hải An