Khu kinh tế thanh niên Vinh Quang- Còn đâu một dự án nhiều triển vọng

Phát triển kinh tế không hiệu quả

Dọc đê biển 1 qua địa bàn các xã ven biển Tiên Lãng gồm Tiên Hưng, Vinh Quang…dịp này đang mùa thu hoạch tôm. Tiếng cười nói rôm rả, phấn khởi của những chủ đầm tôm  làm xôn xao một vùng sóng nước trước vụ bội thu, sau nhiều năm gây dựng vùng nuôi trồng thủy sản. Các đầm tôm nuôi theo hướng quảng canh cũng đạt năng suất trung bình gần 1 tấn/ha. Trong khi đó, có những khu nuôi trồng thủy sản trên vùng bãi bồi ven biển, sau nhiều năm cải tạo, đầu tư đến nay vẫn chỉ dừng ở mức khai thác tự nhiên. Đó là vùng dự án nuôi trồng thủy sản của thanh niên tại Khu kinh tế thanh niên Vinh Quang.

Đi cùng một thanh niên xung phong ra thăm  khu đầm được quy vùng hơn 35 ha. Trước mắt tôi  không hề  thấy có dấu hiệu  nuôi thả thủy sản. Khá nhiều lau sậy, cỏ lác mọc trong dòng nước đục ngầu phù sa. Sát bờ đầm, một  chiếc thuyền chở vài chiếc đăng, đó đang bập bềnh trên mặt nước. Anh thanh niên bộc bạch: “Lâu nay, vùng đầm này chủ yếu khai thác tôm cá tự nhiên. Tiền bán sản phẩm thu được phải giao lại cán bộ quản lý  khu kinh tế này”.

Đến trụ sở Ban quản lý Liên đội khu kinh tế thanh niên Vinh Quang, tôi không thấy bóng dáng thanh niên nào. Trụ sở của Ban quản lý Liên đội xơ xác, tiêu điều. Khu nhà ở tập trung của thanh niên đang phá dỡ dở dang. Khu nhà ăn nhuốm màu hoen ố. Mảnh vườn trước cổng, cỏ mọc um tùm. Chỉ có một vài đứa trẻ  địa phương đang chơi đùa dưới những bóng cây như bị bỏ hoang ở đây. Mấy đứa trẻ nhanh nhảu bảo tôi: “ Từ lâu, các cô chú thanh niên không còn ở đây. Một vài cô chú lập gia đình, chuyển đến khu dân cư tập trung ở xã Tiên Hưng”.

Nhiều thanh niên không còn mặn mà

Nhờ những đứa trẻ chỉ đường tôi đến khu dân cư tập trung của Khu kinh tế thanh niên, ở xã Tiên Hưng, nhưng nhà nào cũng đóng cửa. Nhìn ra khu đồng phía xa, thấy vài người đang trồng lạc, tôi lại gần hỏi chuyện. Lau qua khuôn mặt đen sạm lấm tấm mồ hôi, chị Vũ Thị Thía tâm sự: Hơn một năm nay, khu kinh tế thanh niên Vinh Quang không còn đông thanh niên  như ngày mới thành lập liên đội năm 2001. Ngày ấy, cả liên đội có 74 người ở nhiều vùng quê của Tiên Lãng, Vĩnh Bảo, Thủy Nguyên, An Dương đến đây lập nghiệp. Bây giờ, liên đội chỉ còn 11 người đã lập gia đình cố bám trụ, nhưng cuộc sống  khó khăn lắm”.

Nhớ lại những ngày bừng bừng khí thế đi phát triển kinh tế ở vùng đất này, anh Vũ Đức Ngọ, chồng chị Thía đang giúp vợ cuốc đất trồng lạc kể: “Ngày ấy, em được nghe nói dự án khu kinh tế thanh niên Vinh Quang do thành phố phê duyệt khá lớn, nhằm tạo ra một vùng kinh tế thanh niên nhộn nhịp sức sống mới nhờ khai thác thế mạnh vùng ven biển, trọng tâm là phát triển kinh tế thủy sản trên diện tích hàng nghìn ha, phát triển du lịch sinh thái, trồng rừng chắn sóng…Là thanh niên Tiên Lãng, em hào hứng tham gia với mong muốn xây dựng quê hương mình ngày càng giàu đẹp, hơn nữa cũng là vì tương lai cuộc sống của chính mình. Ngày đầu thành lập, đội viên thanh niên chúng em hăng hái lắm, làm đường đê hơn 5,7 km; đào đắp, khoanh đầm nuôi thủy sản; xây khu gia đình thanh niên gồm 26 căn hộ khép kín…để phục vụ các cặp vợ chồng là thanh niên xung phong có đóng góp trên mảnh đất này…. Thời gian rảnh rỗi, Ban quản lý Liên đội còn tìm một số việc như xây dựng, sửa chữa điện…giúp chúng em tăng thu nhập… Từ môi trường đó, nảy nở những mối tình đẹp giữa các thanh niên trong liên đội. Cả liên đội có 5 cặp vợ chồng nên duyên và được chuyển ra ở tại khu gia đình thanh niên.

Cuộc sống tập thể ghi dấu nhiều vui buồn bây giờ chỉ còn là kỷ niệm. Ngoài một số người đã lập gia đình bám trụ lại, hầu hết thanh niên trẻ không còn mặn mà với việc lập nghiệp ở đây. Bởi sau 3 năm thành lập, Liên đội, cơ cấu tổ chức bị thay đổi, bị cắt bao cấp, trong khi làm kinh tế thủy sản không hiệu quả,  Ban đầu thành lập, Liên đội khu kinh tế thanh niên Vinh Quang thuộc Tổng đội thanh niên xung phong  thành phố, đến năm 2006 chuyển về Tổng đội thanh niên xung phong 13-5. Ban quản lý liên đội thiếu năng động, anh em ít việc làm, khó bảo đảm cuộc sống nên họ dần tự bỏ về quê tìm việc mới. Đến cuối năm 2007, tại trụ sở liên đội, không còn thanh niên nào sống tập trung.

Nỗi niềm người ở lại

“Chúng em đã lập gia đình, sinh con trên mảnh đất này rồi nên không thể dễ dàng bỏ đi nơi khác như những người chưa lập gia đình. Nhưng cuộc sống phấp  phỏng  những khó khăn bộn bề trước mắt cứ ngày ngày lặp đi lặp lại mà chưa thấy lối vào…- anh Lê Văn Tố than vãn.

 Anh Tố và vợ là chị Nguyễn Thị Khương  tham gia Liên đội khu kinh tế thanh niên Vinh Quang từ những ngày đầu thành lập. Năm 2004, anh chị kết hôn và chuyển ra ở khu gia đình thanh niên tại xã Tiên Hưng.Bây giờ anh chị có con gái 4 tuổi, nguồn sống chính của gia đình hiện trông chờ vào hơn 1 sào vườn  trồng rau màu. Thi thoảng, anh vào nội thành phụ xây để có thêm thu nhập.

Đó cũng là cảch chung của  hầu hết cặp vợ chồng ở khu gia đình thanh niên, bấp bênh và  khó khăn,  nhưng quan trọng nhất là họ chưa biết  tương lai mình ra sao. Bởi ngay ngôi nhà đang ở, mảnh đất đang canh tác chưa phải thuộc quyền sở hữu của họ. Anh Vũ Văn Đức hiện được giao nhiệm vụ quản lý các hộ gia đình thanh niên Khu kinh tế thanh niên Vinh Quang cho biết: “Vào thời điểm này, chưa biết quyết định cụ thể của cấp trên sắp tới ra sao. Chỉ biết vài tháng trước, một số ban, ngành chức năng của huyện Tiên Lãng đến khu dân cư để khảo sát, điều tra số liệu về đất đai, đời sống hiện thực…. Trụ sở của Ban chỉ huy Liên đội trước đây hiện được giao xã Vinh Quang quản lý. Các gia đình mong muốn nếu dự án khu kinh tế thanh niên Vinh Quang có quyết định giải thể thì địa phương, nơi họ từng đóng góp công sức phát triển kinh tế trong 7 năm qua, tạo điều kiện về chỗ ở ổn định và ruộng đất canh tác để họ trở thành nông dân có ích tại đây.

Rời khu dân cư thanh niên xung phong, trước ánh mắt, nụ cười hồn nhiên của những đứa trẻ được sinh ra và lớn lên tại đây khiến tôi tiếc nuối cho một dự án lớn nhiều triển vọng của thanh niên xung phong đã không thành thực hiện.

Hải An