Không thể xem nhẹ vai trò của bảo tàng

Du khách tham gia hành trình trải nghiệm nghệ thuật cùng hướng dẫn viên tại Bảo tàng Mỹ thuật. (ảnh: Phương Anh)
Du khách tham gia hành trình trải nghiệm nghệ thuật cùng hướng dẫn viên tại Bảo tàng Mỹ thuật. (ảnh: Phương Anh)
(PLVN) - Nhiều bảo tàng của Việt Nam đang lưu giữ số lượng hiện vật khổng lồ, trong đó có những hiện vật quý, độc nhất vô nhị, mang giá trị lịch sử to lớn. Bảo tàng giữ vai trò quan trọng trong câu chuyện bảo tồn, phát huy di sản văn hóa, thu hút du khách trong và ngoài nước.

Những “kho báu” cần khám phá

Thống kê từ Bộ VH,TT&DL, hiện cả nước có 188 bảo tàng, bao gồm 128 bảo tàng công lập và 60 bảo tàng ngoài công lập. Các bảo tàng đang lưu giữ trên 4 triệu hiện vật, trong đó có nhiều sưu tập hiện vật quý giá về lịch sử, văn hóa, dân tộc học, mỹ thuật… Nhiều hiện vật quý, độc nhất vô nhị, mang giá trị lịch sử to lớn.

Đơn cử như Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đang lưu giữ gần 250.000 tài liệu, hiện vật, sưu tập hiện vật đặc biệt quý hiếm. Hơn 20 hiện vật trong số đó đã được công nhận (trong tổng số 188) là Bảo vật quốc gia. Trong đó có những tài liệu, hiện vật về Đảng Cộng sản Việt Nam, về lãnh tụ Hồ Chí Minh, về giai đoạn trước và về sự kiện Cách mạng Tháng Tám 1945 có vị trí đặc biệt tại Bảo tàng. Còn có hàng loạt chuyên đề trưng bày khác liên quan đến những giai đoạn lịch sử quan trọng của đất nước.

Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đang có hơn 40 nghìn tài liệu hiện vật với nhiều chủ đề đa dạng. Mới đây, Bảo tàng được nhà sưu tầm Mark Rapoport trao tặng gần 500 hiện vật trong tổng số hơn 650 hiện vật mà ông sưu tầm được về văn hóa và dân tộc thiểu số Việt Nam.

Bảo tàng chứng tích chiến tranh đã lưu trữ, nghiên cứu và sưu tầm hơn 20.000 tài liệu, hơn 1.500 hiện vật và phim ảnh đã được đưa vào giới thiệu ở các chuyên đề trưng bày thường xuyên.

Thực tế, đối với các di sản, nếu chỉ giữ nguyên để bảo tồn thì khó lòng có thể khám phá được tiềm năng của di sản, đồng thời di sản cũng dễ dàng bị lãng quên theo thời gian. Chỉ có đưa vào thực tế ứng dụng, biến di sản thành công cụ để tham quan, tìm hiểu, giáo dục lịch sử... thì mới có thể giúp di sản đi vào đời sống, phát huy hết giá trị của di sản trong đời sống văn hóa, lịch sử của dân tộc.

Với số lượng bảo tàng và “kho báu” hiện vật khổng lồ, hoàn toàn có tiềm năng để hoạt động bảo tàng phát triển mạnh mẽ, sáng tạo và bền vững thu hút du khách trong và ngoài nước.

Nhiều tour hấp dẫn

Trong Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, du lịch văn hóa được đặt mục tiêu phát triển trở thành một trong những ngành kinh tế dịch vụ quan trọng, phát triển rõ rệt về chất và lượng, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế và giải quyết việc làm. Theo đó, nhiệm vụ và giải pháp đặt ra với phát triển du lịch văn hóa có gắn với các bảo tàng.

Nhận thấy rõ tiềm năng từ việc phát huy giá trị của các bảo tàng trong việc xây dựng sản phẩm du lịch phục vụ khách, Bộ VH,TT&DL đã có định hướng và chỉ đạo việc gắn kết để phát triển giữa hai ngành. Thời gian gần đây, giữa ngành Bảo tàng và Du lịch đã có những hoạt động cụ thể nhằm kết nối sản phẩm phục vụ và thu hút khách du lịch.

Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã xây dựng tour tham quan theo chủ đề “Highligh tour” phục vụ du khách, với tinh thần giới thiệu, lan tỏa mỹ thuật Việt Nam đến với du khách trong nước và quốc tế. Du khách tham gia tour sẽ có cơ hội được tiếp cận những thông tin và kiến thức cần thiết về các tác phẩm nghệ thuật đang được lưu giữ, phát huy tại Bảo tàng, khám phá những câu chuyện hấp dẫn phía sau hiện vật, tham gia hoạt động trải nghiệm mỹ thuật thú vị dành cho những người yêu nghệ thuật, mong muốn tìm hiểu những giá trị văn hóa đặc sắc của Việt Nam.

TS. Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết: “Chúng tôi mong muốn các công ty lữ hành, những công chúng yêu mỹ thuật Việt Nam ủng hộ, cùng chung tay giới thiệu, quảng bá về tour du lịch đặc biệt này, để Bảo tàng trở thành điểm đến thu hút khách, để mỹ thuật nước ta được nhiều người biết đến”.

Kỷ niệm 55 năm Chiến thắng Đồng Lộc, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam phối hợp với tác giả - đạo diễn Lê Quý Dương triển khai dàn dựng chương trình “Huyền thoại tuổi thanh xuân” với thông điệp sâu sắc gửi tới các thế hệ trẻ hôm nay: Hãy sống một đời đáng sống. Vở diễn sẽ có độ dài khoảng 50 phút, dự kiến ra mắt vào ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10/2023 và sẽ công diễn thường xuyên tại sân khấu Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam (Hà Nội) để phục vụ đông đảo khán giả và du khách trong nước và quốc tế. Về dàn dựng sân khấu, theo đạo diễn Lê Quý Dương, khán giả sẽ được sống trong không gian của Ngã ba Đồng Lộc chứ không đơn thuần là thưởng thức vở kịch. Sau câu chuyện về 10 cô gái Ngã ba Đồng Lộc, đạo diễn Lê Quý Dương cho biết sẽ dàn dựng các tác phẩm về những nữ anh hùng như bà Ba Định, Võ Thị Sáu, chị Tư Hậu... trong một chiến lược dài hơi, vừa làm sống dậy các câu chuyện lịch sử, vừa thu hút du khách.

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia cũng tích cực phối hợp với một số bảo tàng tỉnh, thành phố và các ban, ngành địa phương, thường xuyên tổ chức các cuộc thi tìm hiểu kiến thức, trưng bày triển lãm. Câu lạc bộ “Em yêu lịch sử” và “Giờ học lịch sử tại bảo tàng” tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đã đón hơn 300 đoàn học sinh đến học tập, tham gia trải nghiệm hằng năm.

Bảo tàng Áo dài Việt Nam linh hoạt thay đổi phương thức tiếp cận công chúng cũng như có những sản phẩm văn hóa phù hợp thích ứng với tình hình mới: Tổ chức trình diễn đờn ca tài tử và các hoạt động văn hóa văn nghệ mới mẻ, có nhiều chương trình nhằm thu hút giới trẻ đến “check in” với áo dài...

Trước đó, ngành Du lịch đã tổ chức thử nghiệm tour du lịch chuyên đề kết nối sản phẩm của bảo tàng, nhà hát với du lịch; tour chuyên đề “Lịch sử Việt Nam - Khám phá từ lòng đất” và “Lịch sử Việt Nam - Bình minh trên các dòng sông”, “Mỹ thuật Việt Nam - Kho báu trong lòng Hà Nội” và “Làng quê Việt Nam - Một góc nhìn...

Du lịch văn hóa luôn là loại hình được nhiều du khách yêu thích. Trong đó, hệ thống bảo tàng, nơi lưu giữ những di sản văn hóa vô giá, đóng vai trò quan trọng. Nếu chúng ta biết trân trọng, đầu tư, khai thác, phát huy chúng một cách khoa học và đúng cách thì sẽ tạo ra những sản phẩm du lịch văn hóa đa dạng, hấp dẫn ngày càng nhiều khách tham quan.

Tin cùng chuyên mục

Nón làng Chuông - Hồn xưa trong hơi thở đương đại

Nón làng Chuông - Hồn xưa trong hơi thở đương đại

(PLVN) - Giữa dòng chảy hối hả của cuộc sống hiện đại, làng Chuông vẫn lặng lẽ gìn giữ hơi thở truyền thống qua từng chiếc nón lá tinh khôi. Từ đôi bàn tay khéo léo của những nghệ nhân cao tuổi đến niềm đam mê cháy bỏng và tâm huyết của lớp nghệ nhân trẻ, mỗi chiếc nón nơi đây không chỉ là biểu tượng của văn hóa Việt Nam mà còn vươn ra thế giới, trở thành nhịp cầu kết nối hồn quê với bạn bè quốc tế. "Muốn ăn cơm trắng cá trê / Muốn đội nón tốt thì về làng Chuông".

Đọc thêm

Vinh danh võ cổ truyền Bình Định

Các võ sinh biểu diễn trong Lễ cúng tổ võ cổ truyền. (ảnh: H. Trường)
(PLVN) - “Ai về Bình Định mà coi. Con gái Bình Định cầm roi, đi quyền” - câu ca dao này bao đời nay vẫn luôn khiến người dân Bình Định tự hào về quê hương được mệnh danh là “miền đất võ”. Võ cổ truyền Bình Định đang được xây dựng hồ sơ khoa học đệ trình UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Rộn ràng sắc màu truyền thống đón Tết Nguyên đán

Những món đồ trang trí đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống rất được người dân ưa chuộng. (Ảnh: PV)

(PLVN) - Chỉ còn khoảng ba tuần nữa sẽ đến Tết Nguyên đán Ất Tỵ. Năm 2025, xu hướng đón Tết cổ truyền hướng về những giá trị văn hóa truyền thống. Những sản phẩm dân gian mộc mạc, gần gũi đang được nhiều khách hàng lựa chọn. Các địa điểm, hoạt động mang đậm văn hóa truyền thống cũng đang là ưu tiên của người dân.

Phố xưa, nghề cũ trên mảnh đất Kinh kỳ

Phố Hàng Mã xưa buôn bán đồ vàng mã dùng trong lễ cúng, đồ trang trí và đồ chơi dân gian làm từ giấy. (Ảnh: Tư liệu)
(PLVN) - Nhắc đến Hà Nội, không ai không biết đến khu phố cổ - nơi được ví như “hồn cốt” của mảnh đất ngàn năm văn hiến. Từ xưa đến nay, nơi đây là trung tâm buôn bán sầm uất với 36 phố phường, mỗi con phố gắn liền với một nghề thủ công truyền thống như Hàng Bạc, Hàng Đồng, Lò Rèn... Những tên gọi ấy không chỉ khơi gợi ký ức về một thời phồn hoa, mà còn tái hiện khung cảnh buôn bán và văn hóa đặc sắc của người Hà Nội xưa.

100.000 du khách đến với Liên hoan ẩm thực Quảng Ninh

Các đại biểu bấm nút khai mạc liên hoan.
(PLVN) - Ngày 29/12, Liên hoan ẩm thực Quảng Ninh năm 2024 với chủ đề “Quảng Ninh - Điểm đến hội tụ tinh hoa ẩm thực” diễn ra ngày 26 - 29/12 tại Quảng trường Sun Carnival Plaza (phường Bãi Cháy, TP Hạ Long), thu hút hơn 100.000 du khách.

Chiêm bái ngôi đền Chầu Đệ tứ có tòa thạch động niên đại 600 năm

Chiêm bái ngôi đền Chầu Đệ tứ có tòa thạch động niên đại 600 năm
(PLVN) - Đền Chầu Đệ tứ tọa lạc tại xã Hà Ngọc (Hà Trung, Thanh Hóa) hấp dẫn du khách bởi nét kiến trúc độc đáo và tiếng hát văn sâu lắng, mênh mang bên dòng sông Lèn. Không chỉ có giá trị về lịch sử, văn hóa, đền còn đẹp như một bức tranh sơn thủy hữu tình. Đây thật sự là điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài tỉnh, đặc biệt vào những ngày đầu xuân, lễ hội.

Di sản ca trù trong công nghiệp văn hóa

Hoạt động hát ca trù tại đền Quan Đế (Hà Nội) thu hút du khách trong và ngoài nước. (Ảnh: Tất Sơn)

(PLVN) - Việc đưa ca trù thành một sản phẩm văn hóa phục vụ nhu cầu du lịch trong bối cảnh công nghiệp văn hóa là cơ hội để bảo tồn, phát huy và quảng bá loại hình nghệ thuật này. Song, điều quan trọng là làm sao vừa đáp ứng được nhu cầu thưởng thức của công chúng đương đại, vừa giữ gìn được bản sắc truyền thống, giá trị cốt lõi.

Tôn vinh di sản của 'Y thánh Việt Nam'

Bộ mộc bản sách “Hải Thượng y tông tâm lĩnh” của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác có niên đại năm 1885, được công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2021.
(PLVN) - Kỷ niệm 300 năm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, nhằm khẳng định cống hiến to lớn của đại danh y với ngành y học, văn học, văn hóa, lịch sử của Việt Nam và thế giới, Trung tâm Triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam mới đây đã phối hợp cùng các đơn vị liên quan thực hiện Triển lãm “Di sản của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác”.

Dù đi đâu, vẫn là giọng quê hương

 Đường vô xứ Nghệ quanh quanh (ảnh minh hoạ Sở KHCN Nghệ An)
(PLVN) - Giọng Nghệ An, đối với tôi, không chỉ là âm thanh của ngôn ngữ, mà còn là một phần không thể thiếu của tâm hồn, là hơi thở trong lành của đất mẹ. Mỗi lần cất lên, tiếng nói ấy gợi cho tôi những kỷ niệm của một thời thơ ấu, những ngày tháng hồn nhiên dưới mái nhà đơn sơ, làn gió mát lành của cánh đồng xanh bao la bát ngát, là những ánh mắt đậm tình thân thương của những người dân quê mộc mạc. Dù có đi đâu, làm gì, ở đâu đi chăng nữa, giọng Nghệ An vẫn luôn theo tôi, như một phần không thể thiếu trong bản sắc của chính mình.

Tỏa sáng hồn quê điệu Ví, Giặm Nghệ Tĩnh

Các tập thể, cá nhân được Bộ VHTT&DL tặng bằng khen vì có đóng góp xuất sắc trong bảo tồn, phát huy dân ca Ví, Giặm.
(PLVN) - 2024 là năm vô cùng ý nghĩa đối với Nhân dân 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh, bởi đây là năm dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh tròn 10 năm được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Nhà Nguyễn bảo vệ Kinh thành Huế

Nhà Nguyễn bảo vệ Kinh thành Huế
(PLVN) - Cùng với xây dựng một kinh thành rộng lớn, vững chãi, nhà Nguyễn đã tuyển chọn đội quân thiện chiến để bảo vệ vương triều trong một thời đại bị nhòm ngó, xâm lược.

'Đánh thức' tiềm năng kinh tế sáng tạo từ các di sản

Di sản văn hóa đang dần trở thành “đòn bẩy” thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. (Ảnh minh họa: PV)
(PLVN) - Với bề dày hàng nghìn năm lịch sử, Việt Nam sở hữu hệ thống di tích, lễ hội, ẩm thực, nghệ thuật dân gian, làng nghề truyền thống phong phú. Văn hóa được coi là nền tảng và động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư phát triển văn hóa được đặt ngang hàng với các lĩnh vực khác. Đặc biệt, nguồn lực từ di sản đang từng bước được các tỉnh, thành phố đầu tư, khai thác nhằm thúc đẩy kinh tế sáng tạo.

Đặc sắc Lễ hội đua thuyền tứ linh ở đảo Lý Sơn

Trải qua gần 200 năm, Lễ hội đua thuyền tứ linh ở Lý Sơn vẫn được gìn giữ, phát huy. (Ảnh: Alex Cao)
(PLVN) - Lễ hội đua thuyền tứ linh là nét văn hóa truyền thống dân gian mang đậm bản sắc của cư dân huyện đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi). Người dân Lý Sơn tổ chức lễ hội nhằm tưởng nhớ cội nguồn tổ tiên, các vị tiền hiền buổi đầu khai sinh đất đảo và đội hùng binh Hoàng Sa đã có công bảo vệ biên cương Tổ quốc cũng như cầu cho mưa thuận gió hòa, làng xóm yên bình, mùa màng tươi tốt.

Yên Bái có thêm 2 di sản văn hóa phi vật thể

Yên Bái có thêm 2 di sản văn hóa phi vật thể
(PLVN) - Tập quán văn hóa và tín ngưỡng Lễ Cúng rừng của người Mông và Nghệ thuật trình diễn dân gian Khắp Cọi của người Tày ở Yên Bái được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Đưa hát xẩm đến gần hơn với công chúng

Nghệ sĩ Vũ Thùy Linh lựa chọn dân ca nguyên gốc được phối bởi dàn nhạc giao hưởng cho album mới có tên “Tơ đồng thánh thót”. (Ảnh: L.Thủy)
(PLVN) - Mang nét văn hóa, sử dụng chất liệu âm nhạc truyền thống kết hợp với âm nhạc hiện đại là cách mà nhiều nghệ sĩ trẻ đang hướng đến. Đây cũng là một trong những đóng góp của các nghệ sĩ cho đời sống âm nhạc, để nền âm nhạc đậm đà bản sắc Việt vươn ra với thế giới.