Hôm qua (31/5), TS.Vũ Viết Ngoạn - Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia - đã trao đổi với báo chí về những thông tin một số ngân hàng ở Việt Nam có liên quan đến vụ bê bối của ngân hàng ảo Liberty Reserve vừa bị cơ quan chức năng Mỹ vừa bóc gỡ.
Theo ông, các ngân hàng Việt Nam có liên quan đến vụ Liberty Reserve hay không?
- Nói trực tiếp các ngân hàng có tham gia không thì cũng chưa có cơ sở. Các thông tin đưa ra trên trang web thì có thể họ đưa tên tất cả các ngân hàng đã từng có người chuyển tiền. Theo nhận định của tôi, chủ yếu là cá nhân có liên quan, nếu có đi chăng nữa thì ở đâu cũng có thể phát sinh ra chuyện đó. Nhưng qua đây cũng thấy là chúng ta cần tăng cường theo dõi giám sát giao dịch thanh toán một cách chặt chẽ, để đảm bảo an toàn, lành mạnh của hệ thống tài chính. Đây là yêu cầu đặt ra không chỉ với Việt Nam mà còn với toàn cầu. Phía Việt Nam đã ban hành Luật phòng, chống rửa tiền, thể hiện một cam kết rất tốt của Việt Nam khi chúng ta hội nhập với quốc tế, nhất là trong điều kiện tài chính toàn cầu đang hết sức phức tạp.
Theo ông nhận định, những giao dịch tiền ảo như vậy có xử lý được hay không?
- Không thể nói là ảo mà không có cơ sở để xử lý. Bên cạnh tiền ảo là danh nghĩa, còn sau nó là có hành vi để rửa tiền thật, ai tham gia vào những giao dịch này đều có thể sai phạm cả.
Qua vụ này có thể thấy Việt Nam rất bị động trong việc kiểm soát dòng tiền vì khi thế giới phát giác ra vụ Liberty Reserve thì Việt Nam mới biết thông tin?
- Điều đó cũng dễ hiểu thôi. Không chỉ ở Việt Nam mà ngay cả ở Mỹ cũng tồn tại bao lâu mới phát hiện ra. Ở đây, chúng ta biết để tăng cường phòng tránh, phối hợp với các cơ quan an ninh tài chính trên thế giới và quan trọng là chúng ta có ý thức, trách nhiệm quản lý.
Thế còn việc ACB đã tìm thấy 1 khách hàng có liên hệ với Liberty Reserve?
- Có thể còn nhiều nữa, nhưng người ta giao dịch trên máy tính cá nhân thì ngân hàng không thể biết được chuyện đó. Hai người ở ngoài ngân hàng thanh toán tiền cho nhau ngoài ngân hàng thì không thể nói ngân hàng phải chịu trách nhiệm.
Trong thời gian làm lãnh đạo Vietcombank, ông có nghĩ tới tình huống ngân hàng của mình sẽ có những giao dịch tương tự thế này?
- Trước đây, một vấn đề đặt ra là hoạt động rửa tiền trên thế giới đã có nhiều rồi và luôn là vấn đề được cả thế giới quan tâm. Nguồn tiền rộng lắm, có thể từ ma túy, vũ khí và tất cả các loại tiền khác, thậm chí cả tiền tham nhũng… Những năm gần đây liên quan đến khủng bố nên người ta càng quan tâm hơn và Việt Nam ngày càng hội nhập nên ngày càng phải đối phó với những tình huống phức tạp hơn nên phải tăng cường. Khi còn làm ở Vietcombank tôi cũng hết sức quan tâm và đã có không ít trường hợp từ nước ngoài vào đề nghị mở tài khoản giao dịch và Vietcombank từ chối khi cảm thấy nghi ngờ.
Trân trọng cảm ơn ông!
H.G (ghi)