Không được thi hành án vì hết thời hiệu

22/01/2015 10:29

(PLO) - Cùng một lúc, nỗi đau chồng chất khi chồng con đều chết khi đi làm đồng do vướng phải hàng rào dây điện bảo vệ của Hợp tác xã N, để lại cho tôi gánh nặng chồng chất và 3 đứa con còn thơ dại. Bản án của TAND huyện T tuyên xử Hợp tác xã N bồi thường thiệt hại cho gia đình tôi. Nhưng đến nay đã hơn 5 năm gia đình tôi vẫn chưa nhận được đồng nào. Mới đây tôi làm đơn yêu cầu thi hành án thì được giải thích thời hiệu đã hết.

Vợ chồng tôi kết hôn và sinh sống ở vùng chiêm trũng, sản xuất gặp nhiều khó khăn nên cuộc sống rất khó khăn. Vì đông con, gia đình nghèo khó nên chồng tôi cùng đứa con lớn thường xuyên ra đồng mò cua bắt ốc để kiếm sống. Năm 2005, trong một lần ra ruộng bắt cua, không may chồng tôi và đứa con lớn chạm phải hàng rào dây điện bảo vệ của Hợp tác xã (HTX) N nên bị giật chết. Tai họa ập đến gia đình, khó khăn chồng chất, mọi công to việc lớn đều đổ hết vào tôi trong khi tôi cũng bị bệnh, sức khỏe yếu.

Sau khi sự việc xảy ra, HTX N chỉ đưa cho gia đình tôi một ít tiền để lo mai táng. Năm 2006 tôi làm đơn khởi kiện và TAND huyện T tuyên buộc HTX N có trách nhiệm bồi thường cho gia đình tôi 50 triệu đồng. Cứ tưởng sau khi Tòa án xét xử thì mẹ con tôi có được khoản tiền để trang trải cuộc sống, nhưng chờ mãi mà không thấy HTX N bồi thường. Mới đây, tôi đã làm đơn khiếu nại và cuối cùng được trả lời bản án của TAND huyện T có căn cứ pháp luật và họ hướng dẫn tôi làm đơn gửi cơ quan thi hành án dân sự (THADS) để được xem xét giải quyết. Nhưng cơ quan THADS huyện T không chấp nhận với lý do đã hết thời hiệu yêu cầu thi hành án (THA). Tôi không hiểu như vậy có đúng không, mẹ con tôi có lấy được số tiền đó không và phải làm như thế nào?

Lo lắng của chị, Luật gia Hồng Hạnh (TANDTC) cho biết: Chúng tôi hết sức chia sẻ với hoàn cảnh của gia đình chị và thật đáng trách về thái độ vô cảm của HTX N. Cũng chỉ tại thiếu hiểu biết pháp luật nên mẹ con chị cứ ngỡ Tòa xử xong thì sẽ được nhận tiền bồi thường mà đâu biết rằng pháp luật quy định sau khi bản án có hiệu lực phải gửi đơn yêu cầu THA đến Chi cục THADS để được THA.

Tại Khoản 1 Điều 30 Luật THADS quy định: “Trong thời hạn 05 năm, kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật, người được THA, người phải THA có quyền yêu cầu cơ quan THADS có thẩm quyền ra quyết định THA. Trường hợp thời hạn thực hiện nghĩa vụ được ấn định trong bản án, quyết định thì thời hạn 05 năm được tính từ ngày nghĩa vụ đến hạn. Đối với bản án, quyết định thi hành theo định kỳ thì thời hạn 05 năm được áp dụng cho từng định kỳ, kể từ ngày nghĩa vụ đến hạn’’. Như vậy, trường hợp của mẹ con chị, Tòa án huyện T xét xử năm 2006 và bản án đã có hiệu lực pháp luật ngay sau đó 15 ngày do không có kháng cáo của các bên đương sự và bản án không bị kháng nghị. Mẹ con chị sẽ có 5 năm để yêu cầu THA kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật, tức là mẹ con chị được thực hiện quyền yêu cầu THA đến năm 2011. Do đó, Chi cục THADS huyện T từ chối đơn yêu cầu THA của chị với lý do thời hiệu yêu cầu THA đã hết là đúng quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa mẹ con chị không còn hy vọng, bởi theo Khoản 3 Điều 30 Luật THADS thì: “Trường hợp người yêu cầu THA chứng minh được do trở ngại khách quan hoặc do sự kiện bất khả kháng mà không thể yêu cầu THA đúng thời hạn thì thời gian có trở ngại khách quan hoặc sự kiện bất khả kháng không tính vào thời hiệu yêu cầu THA’’. Với quy định này, mẹ con chị có thể xem xét trong thời gian được quyền THA có sự kiện nào xảy ra làm cho mẹ con chị không thể yêu cầu THA đúng hạn như: bị ốm đau phải nằm viện dài ngày, bị thiên tai liên tục… để làm đơn gửi Chi cục THADS huyện T xem xét, giải quyết.

Trường hợp mẹ con chị không chứng minh được sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì sẽ không có quyền khởi kiện lại để yêu cầu HTX N phải trả tiền bồi thường thiệt hại vì vụ việc của gia đình chị đã được giải quyết bằng bản án có hiệu lực pháp luật từ năm 2006. Bên cạnh đó theo Điểm b Khoản 1 Điều 168 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng Dân sự thì Tòa án trả lại đơn khởi kiện trong trường hợp sự việc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, hoặc quyết định đã có hiệu lực pháp luật của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp vụ án mà Tòa án bác đơn xin ly hôn, xin thay đổi người nuôi con, thay đổi mức cấp dưỡng, mức bồi thường thiệt hại, xin thay đổi người quản lý tài sản, thay đổi người quản lý di sản hoặc vụ án đòi tài sản, đòi tài sản cho thuê, cho mượn, đòi nhà, đòi quyền sử dụng đất cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ mà Tòa án chưa chấp nhận yêu cầu do chưa đủ điều kiện khởi kiện. Do vậy, mẹ con chị không nên hy vọng khởi kiện lại để yêu cầu HTX N trả tiền bồi thường.

Mẹ con chị có thể tham khảo và tìm những căn cứ trên để chứng minh cho việc chị yêu cầu THA không đúng hạn là do khách quan, bất khả kháng để phần nào bớt đi khó khăn trong cuộc sống.