“Không ai nỡ bỏ chợ Rằm tháng Ba...”

Lễ dâng hương tại Thác Bụt. Ảnh: Thanh Hà
Lễ dâng hương tại Thác Bụt. Ảnh: Thanh Hà
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Đến hẹn lại lên, cứ dịp rằm tháng Ba âm lịch hàng năm, khách thập phương và các tộc người ở huyện Minh Hoá (tỉnh Quảng Bình) từ khắp mọi miền Tổ quốc háo hức tìm về trung tâm huyện lỵ - thị trấn Quy Đạt, để hòa mình vào không khí tưng bừng, vui tươi của lễ hội và những ngày chợ Rằm độc đáo...

Từ điển tích Thác Bụt...

Người Minh Hóa trải qua bao thế hệ vẫn truyền đời một sự tích. Ngày hội Rằm tháng Ba ở Minh Hóa có gốc gác từ câu chuyện hai anh em nhà nông ở làng Yên Đức, xã Yên Hóa đi tìm mật ong trên lèn (núi đá) Ông Ngoi.

Khi hai anh em leo lên đến đỉnh núi thì gặp một giếng nước trong vắt, bên cạnh có cây quýt rất sai quả chín mọng. Dưới tán cây có 12 hòn đá giống hình ông Bụt. Bên cạnh có bàn đá bằng phẳng và có những quân cờ bằng đá. Hai anh em dừng lại nghỉ ngơi, hái quýt ăn và hết sức trầm trồ về những cảnh vật xung quanh.

Khi xuống núi, họ đã mang theo một hòn đá giống hình thù giống ông Bụt, đến thác Cúi thì họ đặt xuống để tắm. Nhưng thật kỳ lạ, khi tắm xong, người anh đến lấy hòn đá thì không tài nào nhấc lên nổi. Bực mình vì tiếc công mang, anh ta liền dùng rựa ghè sứt một góc tượng đá, hậu quả là dòng họ của người anh trong nhiều đời liên tục đều có người bị sứt môi hay hở hàm ếch...

Bắn nỏ - bộ môn thể thao gắn liền với đời sống săn bắn của các tộc người Minh Hóa từ ngày xưa trên dãy Trường Sơn. Ảnh: Thanh Hà

Bắn nỏ - bộ môn thể thao gắn liền với đời sống săn bắn của các tộc người Minh Hóa từ ngày xưa trên dãy Trường Sơn. Ảnh: Thanh Hà

Khi tượng đá xuất hiện ở thác Cúi chưa được bao lâu thì làng Yên Đức sinh ra nhiều dịch bệnh, chim muông, thú dữ về phá hoại mùa màng và bắt gia súc, gia cầm. Dân làng lập đàn khấn vái thì một người ứng đồng tự xưng là Bụt hiện đang ở thác Cúi và muốn người dân lập đền thờ tự.

Nghe vậy, dân làng làm theo và tự nhiên dịch bệnh tiêu tan, mùa màng tươi tốt, nhà nhà trở lại yên ấm. Từ đó, tại đền thờ ở thác Cúi hàng ngày có rất nhiều người đến cầu nguyện và dần dà, người dân quen gọi nơi đó là Thác Bụt cho đến ngày nay.

Ông Đinh Tiến Dũng – Phó Chủ tịch UBND huyện Minh Hóa và là Trưởng Ban tổ chức Lễ hội Rằm tháng Ba, chia sẻ: “Cứ đến lễ hội Rằm tháng Ba, người dân trong huyện và du khách thập phương lại đến Thác Bụt cúng Bụt để cầu tự, cầu tài, cầu lộc và chuẩn bị cho một mùa vụ mới được tốt tươi, no ấm”.

Các vận động viên tranh tài môn đẩy gậy ở hội Rằm tháng Ba Minh Hóa . Ảnh: Thanh Hà

Các vận động viên tranh tài môn đẩy gậy ở hội Rằm tháng Ba Minh Hóa . Ảnh: Thanh Hà

... đến hội chợ Rằm độc đáo

Năm 2024 này, lễ dâng hương sẽ diễn ra tại Thác Bụt và hội chợ Rằm tháng Ba truyền thống được tổ chức tại chợ Quy Đạt – giữa trung tâm huyện lỵ. Đi cùng với đó là các hoạt động thể thao sôi nổi với 9 bộ môn thi đấu, như: Bóng chuyền nam nữ, đẩy gậy, đánh đu, cà kheo… Nhiều chương trình văn hóa, lễ hội đặc sắc như: Vui trẩy hội, trình diễn dân ca của các nghệ nhân, đêm nhạc đường phố, lửa trại và các hoạt động quảng bá du lịch, ẩm thực đặc trưng về mảnh đất và con người Minh Hóa.

Giải vô địch bóng chuyền trong Lễ hội Rằm thu hút nhiều tuyển thủ quốc gia về tham gia thi đấu. Ảnh: Thanh Hà

Giải vô địch bóng chuyền trong Lễ hội Rằm thu hút nhiều tuyển thủ quốc gia về tham gia thi đấu. Ảnh: Thanh Hà

Theo ông Bùi Anh Tuấn - Bí thư Huyện ủy Minh Hóa, Tuần văn hóa - thể thao - du lịch và hội Rằm tháng Ba là hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao đặc sắc mang đậm dấu ấn văn hóa vùng đất và con người Minh Hóa. Hội Rằm còn là cơ hội Minh Hóa quảng bá, phát triển thế mạnh về du lịch trên hành trình di sản miền Trung với nhiều danh thắng, lịch sử, văn hóa, tâm linh: Thác Bụt, hệ thống hang động Tú Làn, làng đá cổ Trung Hóa, hồ Yên Phú, thác Mơ, Khe Thui, cổng Trời Cha Lo...

Phó Chủ tịch UBND huyện Đinh Tiến Dũng cho biết: “Lễ hội Rằm tháng Ba Minh Hóa năm nay diễn ra từ ngày 18 - 23/4 (từ 10 đến 15/3 âm lịch). Năm nay, hội Rằm tháng Ba được tổ chức quy mô hơn và có nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc sắc về hội chợ, thể thao, văn hóa văn nghệ. Đặc biệt, thời gian tổ chức Lễ hội Rằm không trùng với lịch thi đấu các giải bóng chuyền quốc gia nên sẽ có nhiều vận động viên về tham gia thi đấu trong màu áo các đội địa phương, chất lượng chuyên môn sẽ tăng lên và chắc chắn sẽ thu hút rất nhiều du khách đến xem, cổ vũ”.

Đêm hội Rằm sẽ tổ chức vào 20h ngày 22/4 với một chương trình nghệ thuật được dàn dựng công phu với sự tham gia biểu diễn của nhiều đoàn nghệ thuật từ Huế và đông đảo diễn viên, nghệ sĩ của câu lạc bộ nghệ thuật ở huyện Minh Hóa. Một điểm nhấn khác trong chương trình lễ hội là hoạt động trưng bày không gian văn hóa, ẩm thực, du lịch với khoảng 20 gian hàng từ các xã, thị trấn và các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn.

Các sản vật đặc trưng của người dân huyện miền núi Minh Hóa được bày bán tại Hội chợ Rằm. Ảnh: Thanh Hà

Các sản vật đặc trưng của người dân huyện miền núi Minh Hóa được bày bán tại Hội chợ Rằm. Ảnh: Thanh Hà

Với cộng đồng các tộc người ở huyện miền núi này, thì tuần hội Rằm tháng Ba còn là dịp bà con tạm gác lại công việc đồng áng, sản xuất để hòa mình vào không khí lễ hội tưng bừng, lưu giữ mãi mãi về một nét sinh hoạt văn hóa đặc trưng của tổ tiên cha ông truyền lại. Người dân Minh Hoá dù đi đến xứ nào, ở xa tận đâu cũng không thể nào quên ngày rằm tháng Ba. Bởi thế mới có câu: “Thà rằng đau ốm mà nằm/ Không ai nỡ bỏ chợ Rằm tháng Ba...”


Tin cùng chuyên mục

Nón làng Chuông - Hồn xưa trong hơi thở đương đại

Nón làng Chuông - Hồn xưa trong hơi thở đương đại

(PLVN) - Giữa dòng chảy hối hả của cuộc sống hiện đại, làng Chuông vẫn lặng lẽ gìn giữ hơi thở truyền thống qua từng chiếc nón lá tinh khôi. Từ đôi bàn tay khéo léo của những nghệ nhân cao tuổi đến niềm đam mê cháy bỏng và tâm huyết của lớp nghệ nhân trẻ, mỗi chiếc nón nơi đây không chỉ là biểu tượng của văn hóa Việt Nam mà còn vươn ra thế giới, trở thành nhịp cầu kết nối hồn quê với bạn bè quốc tế. "Muốn ăn cơm trắng cá trê / Muốn đội nón tốt thì về làng Chuông".

Đọc thêm

Vinh danh võ cổ truyền Bình Định

Các võ sinh biểu diễn trong Lễ cúng tổ võ cổ truyền. (ảnh: H. Trường)
(PLVN) - “Ai về Bình Định mà coi. Con gái Bình Định cầm roi, đi quyền” - câu ca dao này bao đời nay vẫn luôn khiến người dân Bình Định tự hào về quê hương được mệnh danh là “miền đất võ”. Võ cổ truyền Bình Định đang được xây dựng hồ sơ khoa học đệ trình UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Rộn ràng sắc màu truyền thống đón Tết Nguyên đán

Những món đồ trang trí đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống rất được người dân ưa chuộng. (Ảnh: PV)

(PLVN) - Chỉ còn khoảng ba tuần nữa sẽ đến Tết Nguyên đán Ất Tỵ. Năm 2025, xu hướng đón Tết cổ truyền hướng về những giá trị văn hóa truyền thống. Những sản phẩm dân gian mộc mạc, gần gũi đang được nhiều khách hàng lựa chọn. Các địa điểm, hoạt động mang đậm văn hóa truyền thống cũng đang là ưu tiên của người dân.

Phố xưa, nghề cũ trên mảnh đất Kinh kỳ

Phố Hàng Mã xưa buôn bán đồ vàng mã dùng trong lễ cúng, đồ trang trí và đồ chơi dân gian làm từ giấy. (Ảnh: Tư liệu)
(PLVN) - Nhắc đến Hà Nội, không ai không biết đến khu phố cổ - nơi được ví như “hồn cốt” của mảnh đất ngàn năm văn hiến. Từ xưa đến nay, nơi đây là trung tâm buôn bán sầm uất với 36 phố phường, mỗi con phố gắn liền với một nghề thủ công truyền thống như Hàng Bạc, Hàng Đồng, Lò Rèn... Những tên gọi ấy không chỉ khơi gợi ký ức về một thời phồn hoa, mà còn tái hiện khung cảnh buôn bán và văn hóa đặc sắc của người Hà Nội xưa.

100.000 du khách đến với Liên hoan ẩm thực Quảng Ninh

Các đại biểu bấm nút khai mạc liên hoan.
(PLVN) - Ngày 29/12, Liên hoan ẩm thực Quảng Ninh năm 2024 với chủ đề “Quảng Ninh - Điểm đến hội tụ tinh hoa ẩm thực” diễn ra ngày 26 - 29/12 tại Quảng trường Sun Carnival Plaza (phường Bãi Cháy, TP Hạ Long), thu hút hơn 100.000 du khách.

Chiêm bái ngôi đền Chầu Đệ tứ có tòa thạch động niên đại 600 năm

Chiêm bái ngôi đền Chầu Đệ tứ có tòa thạch động niên đại 600 năm
(PLVN) - Đền Chầu Đệ tứ tọa lạc tại xã Hà Ngọc (Hà Trung, Thanh Hóa) hấp dẫn du khách bởi nét kiến trúc độc đáo và tiếng hát văn sâu lắng, mênh mang bên dòng sông Lèn. Không chỉ có giá trị về lịch sử, văn hóa, đền còn đẹp như một bức tranh sơn thủy hữu tình. Đây thật sự là điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài tỉnh, đặc biệt vào những ngày đầu xuân, lễ hội.

Di sản ca trù trong công nghiệp văn hóa

Hoạt động hát ca trù tại đền Quan Đế (Hà Nội) thu hút du khách trong và ngoài nước. (Ảnh: Tất Sơn)

(PLVN) - Việc đưa ca trù thành một sản phẩm văn hóa phục vụ nhu cầu du lịch trong bối cảnh công nghiệp văn hóa là cơ hội để bảo tồn, phát huy và quảng bá loại hình nghệ thuật này. Song, điều quan trọng là làm sao vừa đáp ứng được nhu cầu thưởng thức của công chúng đương đại, vừa giữ gìn được bản sắc truyền thống, giá trị cốt lõi.

Tôn vinh di sản của 'Y thánh Việt Nam'

Bộ mộc bản sách “Hải Thượng y tông tâm lĩnh” của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác có niên đại năm 1885, được công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2021.
(PLVN) - Kỷ niệm 300 năm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, nhằm khẳng định cống hiến to lớn của đại danh y với ngành y học, văn học, văn hóa, lịch sử của Việt Nam và thế giới, Trung tâm Triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam mới đây đã phối hợp cùng các đơn vị liên quan thực hiện Triển lãm “Di sản của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác”.

Dù đi đâu, vẫn là giọng quê hương

 Đường vô xứ Nghệ quanh quanh (ảnh minh hoạ Sở KHCN Nghệ An)
(PLVN) - Giọng Nghệ An, đối với tôi, không chỉ là âm thanh của ngôn ngữ, mà còn là một phần không thể thiếu của tâm hồn, là hơi thở trong lành của đất mẹ. Mỗi lần cất lên, tiếng nói ấy gợi cho tôi những kỷ niệm của một thời thơ ấu, những ngày tháng hồn nhiên dưới mái nhà đơn sơ, làn gió mát lành của cánh đồng xanh bao la bát ngát, là những ánh mắt đậm tình thân thương của những người dân quê mộc mạc. Dù có đi đâu, làm gì, ở đâu đi chăng nữa, giọng Nghệ An vẫn luôn theo tôi, như một phần không thể thiếu trong bản sắc của chính mình.

Tỏa sáng hồn quê điệu Ví, Giặm Nghệ Tĩnh

Các tập thể, cá nhân được Bộ VHTT&DL tặng bằng khen vì có đóng góp xuất sắc trong bảo tồn, phát huy dân ca Ví, Giặm.
(PLVN) - 2024 là năm vô cùng ý nghĩa đối với Nhân dân 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh, bởi đây là năm dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh tròn 10 năm được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Nhà Nguyễn bảo vệ Kinh thành Huế

Nhà Nguyễn bảo vệ Kinh thành Huế
(PLVN) - Cùng với xây dựng một kinh thành rộng lớn, vững chãi, nhà Nguyễn đã tuyển chọn đội quân thiện chiến để bảo vệ vương triều trong một thời đại bị nhòm ngó, xâm lược.

'Đánh thức' tiềm năng kinh tế sáng tạo từ các di sản

Di sản văn hóa đang dần trở thành “đòn bẩy” thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. (Ảnh minh họa: PV)
(PLVN) - Với bề dày hàng nghìn năm lịch sử, Việt Nam sở hữu hệ thống di tích, lễ hội, ẩm thực, nghệ thuật dân gian, làng nghề truyền thống phong phú. Văn hóa được coi là nền tảng và động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư phát triển văn hóa được đặt ngang hàng với các lĩnh vực khác. Đặc biệt, nguồn lực từ di sản đang từng bước được các tỉnh, thành phố đầu tư, khai thác nhằm thúc đẩy kinh tế sáng tạo.

Đặc sắc Lễ hội đua thuyền tứ linh ở đảo Lý Sơn

Trải qua gần 200 năm, Lễ hội đua thuyền tứ linh ở Lý Sơn vẫn được gìn giữ, phát huy. (Ảnh: Alex Cao)
(PLVN) - Lễ hội đua thuyền tứ linh là nét văn hóa truyền thống dân gian mang đậm bản sắc của cư dân huyện đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi). Người dân Lý Sơn tổ chức lễ hội nhằm tưởng nhớ cội nguồn tổ tiên, các vị tiền hiền buổi đầu khai sinh đất đảo và đội hùng binh Hoàng Sa đã có công bảo vệ biên cương Tổ quốc cũng như cầu cho mưa thuận gió hòa, làng xóm yên bình, mùa màng tươi tốt.

Yên Bái có thêm 2 di sản văn hóa phi vật thể

Yên Bái có thêm 2 di sản văn hóa phi vật thể
(PLVN) - Tập quán văn hóa và tín ngưỡng Lễ Cúng rừng của người Mông và Nghệ thuật trình diễn dân gian Khắp Cọi của người Tày ở Yên Bái được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Đưa hát xẩm đến gần hơn với công chúng

Nghệ sĩ Vũ Thùy Linh lựa chọn dân ca nguyên gốc được phối bởi dàn nhạc giao hưởng cho album mới có tên “Tơ đồng thánh thót”. (Ảnh: L.Thủy)
(PLVN) - Mang nét văn hóa, sử dụng chất liệu âm nhạc truyền thống kết hợp với âm nhạc hiện đại là cách mà nhiều nghệ sĩ trẻ đang hướng đến. Đây cũng là một trong những đóng góp của các nghệ sĩ cho đời sống âm nhạc, để nền âm nhạc đậm đà bản sắc Việt vươn ra với thế giới.