Nguyên liệu cho ngành đông y ở nước ta phần lớn nhập khẩu từ Trung Quốc nên chất lượng sản phẩm cũng không tránh khỏi bị lệ thuộc. Mặc dù, trong những năm gần đây, ngành y tế đã thắt chặt hơn trong nhập khẩu nhưng vẫn còn nhiều điều bất hợp lý trong quản lý chế biến và sử dụng nguyên liệu Đông y.
Cẩn thận với trà thảo dược |
Đầu mối của nguyên liệu Đông y…
Chợ Ninh Hiêp – Gia Lâm và phố Lãn Ông – Hà Nội đươc coi là hai trung tâm lớn nhất cả nước về nguyên liệu Đông y. Để tìm hiểu rõ hơn nguồn gốc và chất lượng của nguồn nguyên liệu này nhóm phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã có mặt tại chợ Ninh Hiệp – Gia Lâm.
Đúng như những lời truyền miệng, Ninh Hiêp là một làng nguyên liệu thuốc Đông y khá lớn. Trước mắt chúng tôi là một dãy dài những quầy quán chất đầy nguyên liệu được bày bán công khai. Bên trong sân của một số nhà, những người lao động đang thái những nguyên liệu khô đã được ngâm nước cho mềm và rồi đem phơi. Thuốc còn được phơi đầy cả trên đường đi… Theo quan sát của phóng viên, từ đầu đến cuối làng, có đến hàng trăm nhà buôn bán nguyên liệu Đông y và một số sản phẩm đã qua chế biến.
Những sản phẩm ở đây có xuất xứ từ đâu, có hiệu quả và đảm bảo an toàn cho người sử dụng nó hay không thì chỉ có… Trời mới biết. Trong vai một người mới chuẩn bị vào nghề muốn nhập một lượng thuốc lớn để mở của hàng, chúng tôi đã qua rất nhiều của hàng để tìm hiểu về thông tin này.
Trao đổi với chúng tôi, một ông chủ lớn ở đây cho biêt: “Tất cả những nguyên liệu Đông y ở đây được nhập từ nhập từ Trung Quốc về, chứ ở Việt Nam thì cũng chẳng đáng kể. Chúng tôi trực tiếp sang bên đó mua hàng đóng bao đánh dấu lại rồi về. Việc vận chuyển và thủ tục thì đã có nhà xe lo rồi. Hàng về đến nhà thì mới gửi tiền, lái xe sẽ chịu chách nhiệm chuyển cho chủ bên đó.”
Khi chúng tôi phân vân về chất lượng của những sản phẩm ở Trung Quốc thì ông nói: “Xưa nay vẫn thế. Thị trường vẫn chấp nhận đấy thôi. Với lại bọn anh có giấy tờ xác minh của ngành Ytế mà, họ cũng kiểm tra chặt lắm. Những mặt hàng đó giá chênh được bao đâu mà buôn lậu, bọn anh chỉ có xách tay những hàng có giá hàng tỉ đông một kg thì mới bõ.”.
Thấy chúng tôi phân vân vì cách bảo quản nguyên liệu thuốc, anh bảo luôn: “Thuốc này đã được sấy khô rồi, một số loại dễ mốc và có giá tri được sấy bằng diêm sinh nên không lo bị mốc . Chất này cũng không độc đâu mà lo, bởi ở nhiệt độ cao khi sắc thuốc là nó đã bay mất rồi…”
Đông y - bạn hàng của những quán trà đạo
Chào tạm biệt ông chủ thuốc lớn nhất ở Ninh Hiệp, chúng tôi tiếp tục đến phố Lãn Ông – Hà Nội để tìm hiểu khu vực có rất nhiều của hàng kinh doanh sản phẩm và nguyên liệu thuốc Đông y.
Gần như cả khu phố đều buôn bán mặt hàng này. Tuy các của hàng san sát nhau nhưng người mua vẫn ra vào rất nhộn nhịp. Một người chủ quán cho biết: “Nguồn hàng được luân chuyển qua rất nhiều khâu trung gian, chủ yếu có nguồn gốc từ Trung Quốc nên việc bảo quản cũng phải được xử lý rất cẩn thận. Còn việc họ tẩm ướp thế nào thì tôi cũng không rõ…”
Vẫn biết hiệu quả sản phẩm từ những cây thuốc Đông y là khá tốt nhưng nếu không biết cách, bảo quản, pha chế, kết hợp đúng thì chất lượng của nó sẽ ra sao?
Hiện nay, ở Hà Nội cũng như rất nhiều khu vực xuất hiện rất nhiều quán trà đạo. Đó là những quán nước sử dụng những cây thuốc để pha chế. Họ pha chế theo công thức riêng của họ, kết hợp các nguyên liệu theo cảm tính. Thế nên ai dám chắc rằng những thứ nước này là tốt cho sức khỏe và không gây hại cho con người?
B.Hùng – T. Hương