Khó khăn của các trường THPT ngoài công lập- Nguy cơ lãng phí thừa phòng học

Tự lực cánh sinh

Đến Trường THPT Thăng Long, chúng tôi thực sự ấn tượng với phòng quản lý học sinh bằng Multi media. Trên hai màn hình, có thể bao quát toàn bộ khu vực nhà trường, từ cổng ra vào, sân chơi , khu vực uống nước, họat động của các lớp học, phòng thí nghiệm, máy vi tính. Nhờ các camera này, nhà trường kiểm soát được mọi hoạt động, nhất là việc chấp hành nội quy, quy chế thi của học sinh. Nhà trường còn đi đầu ứng dụng công nghệ thông tin với phòng vi tính hiện đại 40 máy, đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh. Được biết, các phần mềm quản lý do nhà trường thiết kế đã đọat giải nhất cuộc thi phần mềm sáng tạo do ngành Giáo dục-Đào tạo tổ chức mới đây.

Cô giáo Nguyễn Thị Mai, Hiệu trưởng nhà trường cho biết cơ ngơi của  trường gồm hai dãy nhà 3 tầng và 1 dãy nhà 4 tầng khá khang trang với 20 lớp học và  7 phòng chức năng phục vụ việc giảng dạy, học tập của giáo viên và hàng nghìn học sinh. Đây là trường NCL duy nhất tại thành phố có đất riêng để xây dựng trường, không phải đi thuê. Nhiều năm, Trường THPT Thăng Long  có tỷ lệ học sinh tốt nghiệp và đỗ đại học khá cao. Năm học vừa qua, 45% học sinh lớp 12 của trường trúng tuyển vào các trường đại học, có lớp đỗ gần 100%. Điều đáng nói là, toàn bộ cơ ngơi trị giá 16 tỷ đồng và hoạt động của nhà trường đều do các cá nhân tự lực cánh sinh.  Theo ông Hoàng Xuân Khóa, đại diện CLB các trường THPT NCL thành phố, sau 20 năm hình thành, đến nay, tổng số kinh phí huy động đầu tư xây dựng cơ sở vật chất của các trường THPT ngoài công lập đạt hơn 100 tỷ đồng. Đó là chưa kể hàng chục tỷ đồng tự chi trả lương cho cán bộ, giáo viên. Đây quả là số kinh phí không nhỏ góp phần tiết kiệm cho ngân sách thành phố.

Bao giờ được bình đẳng với trường công lập?

Theo lãnh đạo Sở Giáo dục-Đào tạo, năm 2009,  ngân sách nhà nước  đầu tư cho một học sinh THPT công lập 2 triệu đồng/ năm, trong khi đó, 20 năm nay, các trường THPT NCL chưa được ngân sách nhà nước hỗ trợ. Mức học phí của học sinh THPT công lập chỉ 20-30 nghìn đồng/tháng,  thấp hơn so với học sinh NCL 7-8 lần. Đây là sự bất bình đẳng đối với học sinh. Về phía các trường NCL, mặc dù mỗi năm  thu hút hàng chục nghìn học sinh, góp phần nâng cao tỷ lệ huy động và hiệu quả phổ cập trung học và nghề của thành phố, nhưng các trường lại chưa được thành phố hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị dạy và học...  Các cơ chế, chính sách về thuế, mức thu học phí, cơ chế tuyển dụng, sử dụng lao động, tuyển sinh lhưa có tác dụng khuyến khích, động viên các trường NCL. Đó là chưa kể đến tỷ lệ học sinh nghèo, hoàn cảnh khó khăn trong các trường NCL khá cao. Do không được hỗ trợ học phí, trong khi mức đóng học phí cao, dẫn đến tình trạng một số học sinh bỏ học.

Cần rà soát, quy hoạch lại

Từ năm 1997 đến nay, Chính phủ, Bộ Giáo dục-Đào tạo ban hành 7 văn bản khuyến khích các trường NCL phát triển và cho phép các trường tự chủ về nhân sự, tài chính. Trong đó, Nghị quyết số 05 của Chính phủ định hướng đến năm 2010 tỷ lệ học sinh NCL đạt 40%.

Thực tế, việc thực hiện các văn bản nói trên tại Hải Phòng còn một số hạn chế. Đến nay, số học sinh các trường THPT NCL Hải Phòng mới đạt tỷ lệ 16,7%. Việc số trường và học sinh giảm trong năm học này khiến các nhà đầu tư, những người quản lý trường NCL “đau đầu”. Bởi theo ông Hoàng Xuân Khóa, nếu không tuyển sinh đủ theo quy mô, có nghĩa để lãng phí hàng trăm tỷ đồng đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị.

Để tháo gỡ khó khăn cho các trường, theo Phó chủ tịch UBND thành phố Hoàng Văn Kể, trước mắt, ngành Giáo dục-Đào tạo cần rà soát mạng lưới các trường THPT NCL, đánh giá hiện trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy, học, chất lượng đội ngũ  giáo viên, trên cơ sở đó, cho phép các trường đủ điều kiện được tuyển sinh đủ theo quy mô. Đồng thời, nghiên cứu việc giảm học phí cho học sinh các trường NCL, quy định mức thu học phí phù hợp, có hỗ trợ của nhà nước, nhất là hỗ trợ học sinh nghèo, gia đình chính sách xã hội nhằm giải quyết tình trạng bất bình đẳng như hiện nay. Việc tháo gỡ khó khăn cho các trường cần có lộ trình cụ thể đến năm 2010 và những năm tiếp theo.

                                              Quang Minh