Vé số tự chọn (VSTC) hoạt động chỉ hơn 3 tháng, nhưng gây nên sự “hỗn loạn” cho ngành xổ số. Nhiều thông tin cho rằng việc phát hành VSTC là sai quy định nhưng về phía Vietlott cho rằng đó đều xuất phát từ phía các đại lý, người chơi. “Để xảy ra tình trạng trên và rất nhiều trường hợp khác liên quan có phải VSCT đã bắt đầu có biểu hiện “vượt rào” khỏi tầm kiểm soát của nhà quản lý?!”, đại diện một công ty xổ số đặt nghi vấn.
Khó quản được VSTC?!
Theo quy định và đăng ký ban đầu, vé số điện toán với hình thức tự chọn có 6 cặp số, bán trực tiếp cho khách hàng thông qua các thiết bị đầu cuối nhưng thị trường hiện nay lại bị “biến tướng”, phố biến về hình thức in sẵn để bán cho người mua, thậm chí là bán dạo. Điều này một mặt đã làm sai quy định, mặt khác sai “luật chơi” và không công bằng giữa vé số truyền thống và VSTC.
VSTC hay vé số điện toán là những cách gọi chính thống từ nhà phân phối, nhà quản lý nhưng hiện trên thị trường thì đa phần gọi là “vé số kiểu Mỹ”. Cách gọi VSTC, vé số điện toán dường như quá xa lạ với người dân.
Khi đặt vấn đề về cách gọi “vé số kiểu Mỹ”, một người dân cho biết cách gọi này xuất phát từ các bảng, băng rôn tuyên truyền ở các điểm, đại lý bán vé số điện toán và hiện nay đa phần mọi người đều gọi như thế. Nhưng về phía nhà quản lý, Vietlott khẳng định chưa bao giờ cho các đại lý treo bảng tuyên truyền như thế. Khẳng định như thế nhưng theo ghi nhận của PLVN, tại các điểm bán hàng của Vietlott tại TP.HCM và một số tỉnh, thành thì đều treo bang rôn rõ ràng là “xổ số kiểu Mỹ”.
Anh Nguyễn Tấn Lộc (kinh doanh xổ số điện toán) cho biết, trước đây “vé số kiểu Mỹ” (theo cách gọi của anh Lộc) bán chỉ tạm nhưng từ khi có người trúng 92 tỷ lại sôi động hẳn lên, số người và lượng mua cũng tăng gấp nhiều lần. Có những người mua đến vài trăm vé, thậm chí 1.000 vé với giá 10.000đ/ vé.
Anh khẳng định đó là những người mua đi bán lại, thường là bán lại với giá 11.000đ-12.000đ/vé. “Không những thế, có nhiều trường hợp người này bán cho người khác, bán đi bán lại hai, ba lần, có khi giá vé lên đến 15.000đ thậm chí là 17.000đ/vé”. Một nhân viên tại một điểm bán VSTC trên đường Ngô Hữu Hạnh, Ninh Kiều, Cần Thơ cho biết: “Đã từng có ông khách cầm hơn 60 triệu đồng đến mua VSTC để tranh giải 92 tỷ nhưng cuối cùng vẫn không trúng”.
Không chỉ bán dạo trong tỉnh, mức độ “phủ sóng” của VSTC hiện nay đã thực sự vượt “tầm ngắm” của nhà quản lý, vượt xa quy định. Nếu vé số truyền thống chỉ có thể mua trước 1 ngày thì VSTC có thể mua trước nhiều ngày vì vậy rất thuận tiện để vận chuyển đến các tỉnh, thành. Nhiều tỉnh, thành chưa được ủy quyền, chưa có đại lý và các thiết bị đầu cuối nhưng vẫn nhan nhản chào bán trên thị trường. Điều này đã làm mất quyền lựa chọn của người chơi và làm “biến tướng” tính chất loại hình xổ số điện toán.
Đơn cử như trường hợp trúng 92 tỷ vừa qua, tỉnh Trà Vinh chưa có đại lý của Vietlott, chưa có thiết bị đầu cuối nhưng lại có người trúng thưởng. Do công đoạn bán ở các điểm có thiết bị đầu cuối rất lu bu và phức tạp nên nhiều người đã chọn hình thức mua của những người bán dạo cho thuận tiện. Ông Trần Chí Trung cho biết: “Mua vé số mà phải lặn lội tới đại lý thì mất công quá, ai rảnh đâu mà đi, mua ở những người bán dạo cho tiện”.
Người mua, bán hiểu biết “mập mờ”…
Có thể nói, nhiều người bán vé số dạo vì kế mưu sinh cũng bán thêm VSTC để đáp ứng nhu cầu của người chơi. Chị Nguyễn Kim Anh (bán vé số dạo ở quận Cái Răng, TP. Cần Thơ) cho biết: “Trước đây tôi chỉ bán vé số truyền thống, nghe nhiều người bảo nên tôi mua thêm “vé số kiểu Mỹ” để bán kèm, “một công đôi chuyện” nào ngờ bán cũng đắt”.
Vấn đề bán dạo hoặc bán sang các tỉnh khác mà tăng mệnh giá là điều chắc chắn vì lợi nhuận từ VSTC rất thấp chỉ khoảng 8% (trong khi đó lợi nhuận từ vé số truyền thống lên đến 15%), những người bán dạo đã mua vào thấp nhất là 10.000đ/vé nên phải bán cao hơn mệnh giá.
VSTC không phải hấp dẫn về hình thức tự chọn mà bằng việc cộng dồn giải thưởng cho đến khi có người trúng giải, giải thưởng có thể lên đến hàng chục tỷ đồng đã tạo cho người chơi một cảm giác mới lạ, hiếu kỳ. Từ đó, thu hút rất nhiều người tham gia. Mặc dù, số lượng phát hành cứ tăng dần lên nhưng những hiểu biết về Vietlott, những quy định và những thông tin về cách sử dụng vé số, dò số và cách nhận thưởng còn quá mập mờ. Khi được hỏi về quy định các giải thưởng và cách thức nhận thưởng, ông Minh (người bán vé số dạo, Cần Thơ) cho biết, ông cũng không rõ vấn đề này.
Vì thấy mọi người mua nhiều quá nên lấy về bán chứ các quy định về VSTC ông cũng chưa hiểu rõ. Thậm chí có nhiều người mua VSTC mà không biết được ngày xổ số và không biết cách dò, cách thức trúng thưởng như thế nào. Về phía các đại lý, công ty đã gửi các văn bản về việc chấn chỉnh hoạt động kinh doanh nhưng đa phần các đại lý còn quá mơ hồ, không hiểu rõ nội dung công văn truyền tải là gì. Từ đó gặp rất nhiều khó khăn trong công đoạn triển khai và thực hiện, “sai vẫn hoàn sai”.
Khi nhắc đến các quy định về việc mua bán vé số, các đại lý, điểm bán và những người bán dạo VSTC đều rất ngạc nhiên và sửng sốt khi biết việc in sẵn VSTC để phân phối, bán dạo không đúng địa bàn và bán sai mệnh giá là sai quy định và có thể chịu trách nhiệm trước pháp luật. Điều 37, 38 Nghị định số 98/2013/NĐ-CP ngày 28/8/2013 của Chính phủ, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh số xổ quy định phạt tiền từ 10 triệu đến 20 triệu đồng đối với những hành vi phân phối vé số không đúng phương thức được phép phân phối và hành vi thực hiện kinh doanh xổ số không đúng địa bàn. Đồng thời, còn tịch thu toàn bộ số lượng vé xổ số kinh doanh không đúng địa bàn.
Vé số tự chọn giống hóa đơn tính tiền!
Nhiều người đã thắc mắc và có ý kiến khi nhìn thấy hình dạng của tờ VSTC. Ông Phan Hùng Phúc, một người bán vé số lâu năm tại Cần Thơ nói: "Chưa từng thấy tờ vé số nào mà đơn giản và sơ sài như thế. Bình thường khi nhìn thấy người ta cứ nghĩ là hóa đơn tính tiền hay là hóa đơn rút tiền từ ngân hàng ra”. Ông còn cho biết, hình thức giữa các vé số không thống nhất, phần phía sau hướng dẫn không cụ thể khiến người đọc còn nhiều mập mờ chưa rõ. Đồng thời, nội dung hướng dẫn khi đủ khi thiếu, làm cho tờ vé số mất đi tính khoa học và thẩm mỹ.
 |
| Hình thức trình bày trên mỗi tờ vé số không đồng nhất, phần hướng dẫn của mặt sau có lúc không ghi đầy đủ khiến người mua khó hiểu |
Bày tỏ sự quan tâm về hình thức của VSTC, ông Lê Minh Phụng (Đông Hải, Bạc Liêu) cho rằng, nhìn vào tờ vé số không biết là thật hay là giả, không có bất kỳ một dấu hiệu nhận biết nào có thể giúp người mua phát hiện ra vé số giả. “Sử dụng các công cụ thiết bị, mã vạch hiện đại quá thành ra “hại điện”. Những cái vạch ấy người mua không thể nào “soi” được là thật hay giả, đúng hay sai bằng mắt thường. Nếu không may có trường hợp mua phải vé số giả nhưng không biết, đến khi trúng đem lại đại lý đổi thưởng mới phát hiện vé số giả thì phải làm sao!?” - Ông Phụng bức xúc. Ông Phụng chia sẻ niềm tin tưởng vào vé số truyền thống. Ông cho rằng vé số truyền thống đơn giản, dễ hiểu, không rườm rà, cầu kỳ với lại có thâm niên lâu đời, đáng là điểm tựa tin cậy cho người dân. Nếu mua mà có thua thì còn giúp Nước lợi nhà, còn mua VSTC mà thua thì không biết sao!
