Chuyên gia cai nghiện ma túy bị bắt vì bán thuốc cai nghiện?
Bác sĩ Nguyễn Trọng Ấn (SN 1964, hộ khẩu thường trú tại 38 Hàng Giầy, Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội), tốt nghiệp Đại học Y năm 1991, chuyên ngành bác sĩ đa khoa.
Bác sĩ Ấn đã có một thời gian công tác tại Bệnh viện Bạch Mai, thuộc nhóm nghiên cứu, khám, chữa bệnh nghiện ma túy của Hội Chữ thập đỏ, Viện hóa học.
Mọi việc bắt đầu từ khi ông Ấn tham gia tư vấn khám chữa bệnh ma túy cho Tổng đài 1080 thông qua các cuộc gọi đến. Ông Ấn đã tư vấn cho nhiều người trong đó có đối tượng Nguyễn Trung (sinh năm 1977, ngụ tại Đống Đa, Hà Nội).
Ngày 27/7/2015, Trung có gọi cho ông Ấn đề cập việc muốn nhờ ông mua thuốc Methadone là thuốc chữa bệnh để cai nghiện ma túy. Ông Ấn đã đi mua một lọ nhựa màu trắng cao 8cm, đường kính 4cm đựng 7ml Methadone, nồng độ 0,674 dạng dung dịch màu hồng.
Khi hai bên đang giao dịch tại khu vực phố Đặng Văn Ngữ (Quận Đống Đa) thì bị Đội CSĐTTP về ma túy, Công an Quận Đống Đa bắt quả tang. Thu trong túi quần ông Ấn số tiền 1 triệu đồng, ông Ấn khai là tiền vừa bán dung dịch Methadone cho Trung.
Khám xét khẩn cấp chỗ ở của ông Ấn tại số 38 Hàng Giầy, cơ quan điều tra không thu giữ được bất kì tang vật gì khác. Tại Bản kết luận giám định số 7079/KLGĐ-PC54 ngày 21/10/2015 của phòng KTHS-CATP Hà nội (bút lục 45) kết luận: “lọ nhựa trắng chứa 7ml dung dịch màu hồng có thành phần Methadone,nồng độ Methadone là 0,674 mg/ml.
Về đối tượng Nguyễn Trung, do lượng ma túy tàng trữ chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự nên chỉ bị Công an Quận Đống Đa phạt hành chính còn ông Ấn bị tạm giữ hình sự từ thời điểm đó đến nay về hành vi “mua bán trái phép chất ma túy”.
Vậy thuốc Methadone là gì và tại sao ông Ấn lại tìm mua và bán cho đối tượng Nguyễn Trung?
Như chúng ta đã biết, người nghiện ma túy thường sử dụng heroin (còn gọi là bạch phiến, hàng trắng …). Heroin là loại ma túy mạnh, gây nghiện rất nhanh, chỉ cần dùng “thử” một lần là có thể nghiện mà một khi đã nghiện, nếu ngưng sử dụng sẽ bị “hội chứng cai thuôc” rất nặng nề và cơn vật vã nặng hơn so với các loại ma túy khác.
Vì vậy trong phương pháp cai nghiện hiện nay, đặc biệt là cai nghiện heroin, người ta thường dùng một số loại thuốc gọi là “thuốc điều trị duy trì” trong đó có thuốc Methadone. Đây là loại thuốc chủ vận mạnh nhưng cho tác dụng kéo dài và được dùng bằng đường uống.
Dùng liều từ 5mg – 10mg, 2 – 3 lần/ ngày và liên tục trong 2-3 ngày, sau một thời gian thay thế cho heroin, các bác sĩ sẽ ngưng cho dùng Methadone và gây “hội chứng cai thuốc” nhẹ nhàng mà người nghiện chấp nhận được.
Tại Việt Nam, thuốc Methadone nằm trong danh mục chất ma túy được dùng hạn chế trong y tế tại Nghị định 82/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013. Bộ Y Tế cũng đã ban hành nhiều quyết định về việc hướng dẫn sử dụng, thực hiện điều trị nghiện bằng Methadone.
Methadone là thuốc hay ma túy?
Trong Chỉ thị số 32/CT-TTg ngày 31/10/2014 Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các Tỉnh, thành phố, các Bộ, ngành đẩy mạnh việc điều trị nghiện bằng thuốc Methadoen.
Tại Chỉ thị này và các văn bản, hướng dẫn khác của Bộ Y Tế, Thủ tướng và lãnh đạo Bộ Y tế cũng như lãnh đạo các Bộ, ngành đều dùng cụm từ “thuốc Methadone” chứ không phải dùng cụm từ “ma túy Methadone”. Ngay từ những văn bản đầu tiên như Kết luận điều tra, quyết định khởi tố vụ án, quyết định khởi tố bị can của Cơ quan điều tra Công an quận Đống Đa đã áp đặt dung dịch ông Ấn bán cho Nguyễn Trung là ma túy Methadone?
Điều này có mâu thuẫn với các văn bản của Thủ tướng Chính phủ, của các Bộ ngành liên quan đã công bố nhiều năm qua? Việc sử dụng cum từ “ma túy Methadone” này vô hình chung sẽ gây ra một áp lực không nhỏ với công tác nhận định vụ việc của Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp cũng như công tác xét xử tại tòa sau này.
Nếu chỉ nhận định ông Ấn vi phạm các quy định về khám chữa bệnh hoặc mua bán chất gây nghiện thì có lẽ câu chuyện sẽ theo hướng hoàn toàn khác. Việc xử lý các trường hợp này cũng đã được quy định cụ thể trong Bộ luật hình sự 1999 và các văn bản sửa đổi, bổ sung, Thông tư liên tịch số 17/2007/TTLT-BCA-VKSNDTC-BTP ngày 24/12/2007.
Và qua xem xét các quy định tại Nghị định số 176/2013/NĐ/CP ngày 14/11/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế thì việc xử lý vi phạm đối với hành vi mua bán trái phép chất ma túy rõ ràng nặng hơn rất nhiều so với việc mua bán thuốc gây nghiện. Việc mua, bán thuốc gây nghiện chỉ bị xử lý vi phạm hành chính còn mua bán trái phép chất ma túy chắc chắn sẽ bị xử lý hình sự.
Nên chăng trong trường hợp này, Cơ quan điều tra Công an quận Đống Đa xem xét và việc ông Ấn mua, bán thuốc Methadone là hành vi để kinh doanh, hay để chữa bệnh hay để thoả mãn nhu cầu trái phép cho mình hoặc cho người khác như quy định tại Thông tư liên tịch số 17/2007/TTLT-BCA-VKSNDTC-BTP ngày 24/12/2007 đã nêu trên?
Một chi tiết đáng chú ý trong hồ sơ vụ việc là khi bị bắt, Nguyễn Trung đã khai ngay là mua thuốc Methadone để chữa bệnh vì biết qua báo chí, dùng Methadone có thể cai nghiện.
Trung còn khai thêm ông Ấn là bác sĩ cai nghiện ma túy, từng là bác sĩ mà Tổng đài 1080 cung cấp số điện thoại để tư vấn cai nghiện ma túy nên Trung đã liên lạc để mua thuốc. Ngay số tiền 1 triệu đồng mà Trung trả cho bác sĩ Ấn cũng là một chi tiết hết sức đáng chú ý vì với số tiền trên Nguyễn Trung có thể mua được nhiều liều Heroin để sử dụng chứ không chỉ mua có 7ml Methadone (có hàm lượng ma túy rất thấp) để thỏa mãn cơ nghiện của mình.
Thêm vào đó, nếu là giao dịch lén lút chất ma túy thì đáng nhẽ “giao hàng, trả tiền” xong thì hai bên phải đi ngay nhưng khi bị bắt ông Ấn và Trung đang ngồi café để ông Ấn tư vấn cho Trung cách sử dụng thuốc Methadone. Điều này là phù hợp với lời khai của cả bác sĩ Ấn và Trung đều khẳng định, một bên mua, một bên bán thuốc chữa bệnh chứ không phải mua bán ma túy.
Nếu có một văn bản pháp lý quy định mua bán thuốc gây nghiện sẽ bị xử lý hình sự như mua bán trái phép chất ma túy thì sẽ không hợp lý bởi cần kèm theo quy định về trọng lượng, hàm lượng ma túy trong thuốc. Luật Hình sự hiện hành chỉ có duy nhất quy định về hàm lượng, trọng lượng ma túy dạng lỏng tại Điểm n, Khoản 2, điều 194 Bộ luật hình sự: “Các chất ma tuý khác ở thể lỏng từ một trăm mililít đến dưới hai trăm năm mươi mililít;“.
Nếu như nhận định của Cơ quan điều tra là ông Ấn phạm tội mua bán chất ma túy thì với lượng ma túy là 7ml (thể lỏng) có hàm lượng 0,764 mg/ml như vậy sẽ không đủ cơ sở để truy tố ông Ấn về tội mua bán trái phép chất ma túy.
Đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc, xem xét kỹ trường hợp của Bác sĩ Nguyễn Trọng Ấn,tránh oan sai cho ngươì vô tội, đảm bảo tính nghiêm minh, công bằng của luật pháp.
Báo PLVN sẽ tiếp tục phản ánh.
