Còn coi người khiếu nại như đối tượng gây phiền phức
Là người từng nhiều lần tham gia tư vấn pháp luật miễn phí cho người dân, LS Nguyễn Mạnh Thuật, Giám đốc Công ty Luật Hợp danh Đông Nam Á cho rằng, người dân ai cũng muốn “dĩ hòa vi quý”, chuyện họ gửi đơn KNTC lên cơ quan chức năng cũng là “bất đắc dĩ”. Bởi vậy, khi sự giải quyết của người có trách nhiệm không cặn kẽ mà chỉ làm theo kiểu chiếu lệ, sẽ khiến người KNTC thêm bức xúc và mất niềm tin vào cơ quan công quyền.
Người dân mất niềm tin không chỉ bởi đơn KNTC bị chuyển đi lòng vòng, dẫn đến việc giải quyết quá thời hạn mà còn bởi thái độ và trình độ, năng lực của cán bộ tiếp dân tồn tại không ít hạn chế. Một số cán bộ tiếp dân coi người khiếu nại như đối tượng gây phiền phức, chứ không soi lại bản thân mình phải có trách nhiệm giúp đỡ và giải quyết khiếu nại đến nơi đến chốn theo đúng pháp luật… Cũng bởi những lý do trên, nên khi làm việc với Thanh Hóa về tình hình giải quyết KNTC, ông Nguyễn Thanh Hồng (Ủy viên Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội) nhận định: dù việc gì, ở đâu thì con người cũng là quan trọng nhất.
Thanh Hóa được coi là một trong những điểm sáng về công tác giải quyết KNTC, khi tỷ lệ giải quyết KNTC của tỉnh này đạt trên 90%, song đại diện cơ quan tiếp dân tỉnh Thanh Hóa cũng chỉ ra không ít hạn chế, bất cập về công tác tiếp dân. Đó là một số đơn vị chưa tập trung giải quyết dứt điểm; thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, các cấp có thẩm quyền, để cho người dân gửi đơn KNTC vượt cấp; vẫn còn người đứng đầu cơ quan một số quận, huyện, đơn vị chưa thực sự quan tâm chỉ đạo….
Xử lý nghiêm khi giải quyết KNTC không đúng pháp luật
Muốn nắm bắt nguyện vọng của người dân- hay chính xác hơn là muốn biết người dân đang bức xúc vấn đề gì và không đồng ý với chính quyền việc gì thì người đứng đầu chính quyền nơi đó phải trực tiếp đối thoại với dân. Nhưng trên thực tế, không mấy khi “người đứng đầu” thực hiện công việc này mà thường viện lý do “bận họp”, “bận công tác” rồi ủy quyền cho cấp phó nhằm tránh “đối đầu” và bị người khiếu nại chất vấn…
Về vấn đề này, Chánh Thanh tra tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Bá Nhuần dẫn chứng: “Qua thực tế tiếp công dân cho thấy có những vụ việc phải kiên trì đối thoại, kiên trì giải thích mới có thể giải quyết được cho công dân. Bởi, chỉ có qua đối thoại mới có thể nắm được thông tin, giải quyết thấu tình, đạt lý các KNTC của người dân”.
Cụ thể hơn, ông Đỗ Văn Đương - Phó trưởng Ban Dân nguyện của Quốc hội đã thẳng thắn: “Muốn biết dân nghĩ gì, muốn gì thì phải xuống địa phương để kiểm tra thực tế và trực tiếp nghe dân nói. Không phải lúc nào cũng nghe báo cáo, bởi báo cáo cái gì cũng tốt cả”. Theo ông Đương, kinh nghiệm ở đâu có người đứng đầu tiếp dân thì dân đến đông hơn, vì họ biết người đó mới có thẩm quyền giải quyết chứ không phải chỉ tiếp thu ý kiến rồi để đấy. Chính vì thế, chính quyền các cấp phải đề cao trách nhiệm trong quá trình giải quyết KNTC; phải sát dân, quan tâm đến lợi ích chính đáng của người dân; cả bộ máy phải quyết liệt từ cấp cơ sở bằng tình cảm cách mạng, có lý, có tình.
Cho rằng nếu việc tiếp dân được thực hiện theo đúng quy định ngay từ đầu thì chắc chắn chất lượng tiếp công dân sẽ được nâng lên, nhiều ý kiến đề nghị phải đặc biệt chú trọng đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ cấp xã nhằm nâng cao hiệu quả, chất lượng giải quyết ngay từ cơ sở. “Chất lượng việc giải quyết KNTC của công dân rất quan trọng, bởi nếu tiếp dân xong chỉ để đấy, hoặc không bảo đảm thực hiện tiếp công dân theo đúng quy định thì KNTC sẽ còn dai dẳng”- bà Nguyễn Thanh Hải, Trưởng ban Dân nguyện của Quốc hội nhấn mạnh.
Đồng tình với quan điểm trên, nhưng theo LS Nguyễn Mạnh Thuật, để công tác giải quyết KNTC của người dân đảm bảo chất lượng và đi vào nền nếp, bên cạnh việc xử lý nghiêm những đối tượng lợi dụng KNTC để gây rối an ninh trật tự, kích động xúi giục công dân, cơ quan chức năng cũng đặc biệt lưu ý đến chủ thể ban hành quy định hành chính và giải quyết KNTC không đúng pháp luật. “Khi những đối tượng này bị xử lý một cách nghiêm khắc thì lúc ấy việc KNTC chắc chắn cũng sẽ giảm theo”- LS Thuật nói.