Khiêm 'liệt' sẻ chia kế sinh nhai cho người khuyết tật

Chặng đường gian nan

Anh Khiêm bị liệt từ nhỏ, chỉ lê lết chứ không đi lại được, lên 7 tuổi thì cha mất. Không hy vọng nhiều nhưng muốn con mình hòa nhập với bạn bè, hằng ngày trước khi ra đồng, người mẹ lại làm đôi chân cõng con đến lớp. Thấy con học được, người mẹ nghèo cũng quyết chí chăm cho con học đến cùng. 

Lên được vài lớp, anh Khiêm tự đi được với đôi nạng bé xíu. Giải thoát đôi lưng gầy gò của người mẹ là niềm vui của Khiêm. Đi nạng mỏi, Khiêm lết. Cứ thế 12 năm học phổ thông nhọc nhằn trôi qua, Khiêm thường xuyên đạt học sinh giỏi và thủ khoa môn Văn (9 điểm) khi thi tốt nghiệp THPT.

Tốt nghiệp THPT, anh Khiêm mất gần 7 năm để viết và gửi hồ sơ dự thi đại học đến nhiều trường trên cả nước nhưng không được chấp nhận. Cuối cùng, tinh thần hiếu học và sự kiên nhẫn của anh đã được đền đáp, anh được chấp nhận dự thi và trúng tuyển vào Trường ĐH Bách khoa Đà Nẵng khi đã quá 30 tuổi. 

Đang học năm cuối thì mẹ bị bệnh mất, anh sinh viên nghèo mồ côi cả chả lẫn mẹ vẫn không gục ngã. Anh đi làm gia sư, đánh máy vi tính tự nuôi sống mình. Có chú sửa đồng hồ gần nhà trọ thấy thương quá nên gọi cậu sinh viên nghèo đến truyền nghề. Từ đó, anh có nghề mới vừa mưu sinh vừa tiếp tục học.

Năm 1997, anh Khiêm  tốt nghiệp đại học chuyên ngành điện tử - tin học. Đôi chân teo tóp vì sốt bại liệt của anh đã đến gõ cửa không biết bao nhiêu cơ quan, công ty từ Bắc vào Nam, lên tận Tây Nguyên để xin việc trước khi trở về lại quê hương. 

Cùng với kiến thức của ngành điện tử - tin học và sự sáng dạ về công nghệ - kỹ thuật, anh nhận sửa chữa máy móc, đồ điện. “Tôi nghĩ mình phải làm điều gì đó để kiếm sống, không thể để kiến thức học được phung phí vì đó là mồ hôi và nước mắt của mẹ, của chính mình”, anh Khiêm tâm sự.

Gia đình hạnh phúc của anh Khiêm.

Chia sẻ với người cùng cảnh ngộ

Dành dụm được tiền, anh Khiêm mua dần khi thanh ram, lúc con chuột, rồi bàn phím... Gom góp dần đến năm 2005, anh ráp được chiếc máy tính đầu tiên. Chiếc máy tính có ổ cứng chỉ 2,5GB, thanh ram 128MB, bật lên khi chạy khi treo nhưng nó đánh dấu mốc cho cuộc đời anh. 

“Lúc đó nhiều người ở quê thấy tôi có máy vi tính kéo đến xem. Ban đầu chỉ vài người đến học đánh chữ, sau nhu cầu lớn dần nên tìm cách sắm thêm để dạy cho họ”, anh Khiêm kể.

Sáng kiến của anh là đi mua lại máy tính ở vựa đồng nát về tận dụng, lắp ghép, sửa chữa. Lịch sử của nhiều máy tính đầu tiên ở đây ra đời trong hoàn cảnh như thế, cho đến giờ đã là một cơ sở đào tạo tin học liên kết với Trường Trung cấp nghề Thủ công mỹ nghệ Bình Định thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bình Định. 

Học trò của người thầy tật nguyền này đủ đối tượng, từ học sinh đến cán bộ, con em đồng bào Ba Na, H’Re, cả nông dân cũng đến học để ứng dụng công nghệ trong sản xuất.

Nhưng đối tượng đặc biệt mà anh Khiêm chuyên tâm đó là những người khuyết tật. Có người không tự đi được phải cõng, thậm chí mù, câm điếc, không biết chữ... anh đều nhận. Họ đến với anh để tìm chỗ dựa tinh thần, tìm cơ hội hòa nhập cộng đồng. 

Năm 2007, anh vận động và tìm đến Hội Bảo trợ trẻ tàn tật và mồ côi tỉnh Bình Định xin thành lập Chi hội Người khuyết tật Niềm tin để có cơ sở pháp lý tìm nguồn tài trợ, tìm việc làm cho hội viên. Không chỉ đại diện cho tiếng nói của người khuyết tật trong chi hội tại các diễn đàn, hội nghị, anh còn lăn lộn khắp nơi để tìm nguồn tài trợ, xây dựng các nhóm tự lực để người khuyết tật được làm việc nuôi sống bản thân. 

Giai đoạn đầu Chi hội Người khuyết tật Niềm tin mới ra đời, để có kinh phí mua sắm dụng cụ làm việc cho các nhóm tự lực, có thời điểm anh phải mang nợ cả trăm triệu đồng. Thậm chí, anh còn “thế chấp” uy tín bản thân để vận động người thân người khuyết tật ủng hộ vốn… 

“Điên đầu” là cách nói vắn tắt khi anh Khiêm nhắc đến giai đoạn đầu hoạt động của các nhóm tự lực. 6 tháng trời, nhóm sửa chữa đồ điện tử của Chi hội không có lấy một người khách, nhiều người rất nản, bao nhiệt huyết, kỳ vọng trước đó như bị đông lại trước sự ế ẩm và thái độ nghi ngại của khách hàng khi còn chưa bước chân vào tiệm.

Song bằng sự trải nghiệm của đời mình, anh Khiêm đã tiên liệu được khó khăn này, anh vận động anh em đi tới tận nhà dân, hỏi có đồ điện hỏng hóc gì để xin sửa. Chất lượng bảo đảm, giá cả lại thấp hơn thị trường, đặc biệt thái độ làm việc vui vẻ của những anh thợ đặc biệt đã thuyết phục khách hàng để họ quay lại lần 2, lần 3… 

“Tôi luôn nhắc nhở anh em phải giữ lời hứa, mình là người thợ, đừng lấy sự khuyết tật để vòi vĩnh, để khách hàng phải du di về chất lượng sản phẩm. Tôi tin, trên hành trình tự lực mà tự thân mỗi người khuyết tật khao khát nhất, khi đã khắc phục được sự tự ti, người khuyết tật trở nên rất tự trọng”, anh Khiêm chia sẻ.

Nhờ anh Khiêm, Hòa có thu nhập 1,2 triệu đồng/tháng.

Hiện nay, Chi hội Người khuyết tật Niềm tin đã có hơn 150 thành viên, với 7 nhóm tự lực gồm: điện tử - tin học, chổi đót, đan lát sợi nhựa giả mây, may gia công, mộc dân dụng, điêu khắc gỗ mỹ nghệ, ươm cây keo giống. Các nhóm tự lực đang dần khẳng định tay nghề của người khuyết tật.

Cô gái khuyết tật đôi chân Phan Thị Như Hòa (20 tuổi, ở thôn Tân Quang, xã Canh Hiển) làm ở nhóm đan lát sợi giả mây, chia sẻ: “Nhờ cố gắng, em đáp ứng được tiêu chuẩn chất lượng và thời gian theo yêu cầu của doanh nghiệp nên vui và tự hào lắm. Nhờ thầy Khiêm đào tạo mà giờ mỗi tháng em có thu nhập được 1,2 triệu đồng, giúp đỡ được nhiều cho gia đình”.

Trăn trở

Năm 2006, trong một lần tham gia sinh hoạt ở Trung tâm Dạy nghề cho người khuyết tật Nguyễn Nga (TP.Quy Nhơn, tỉnh Bình Định), anh Khiêm đã quen chị Nguyễn Thị Dịu (SN 1976, ở huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) cũng bị tật ở chân. Sau 2 năm quen nhau, hai người quyết định đi đến hôn nhân. Đến nay, anh chị có 2 người con, một trai và một gái.

Nói về chồng mình, người vợ hiền thủ thỉ: “Anh ấy là người của công việc, suốt ngày lo cho người khuyết tật. Cảm ơn đời đã cho tôi gặp anh, bây giờ chúng tôi đã có 2 đứa con khỏe mạnh, ngoan ngoãn điều mà trước đây tôi chẳng bao giờ mơ tới”.

Hiện tại, người đàn ông tật nguyền này rất vui khi được làm công việc mình yêu thích và hạnh phúc với gia đình nhỏ của mình. Tuy nhiên, anh cũng trăn trở:

“Hiện rất nhiều người khuyết tật muốn được giúp đỡ, muốn có công ăn việc làm, nhưng tôi không thể giúp đỡ được tất cả. Tôi gần như đã thuộc làu từng lời, từng nét chữ xiêu vẹo, đầy lỗi chính tả mà chứa đựng tâm tình tha thiết của những người đồng cảnh ngộ viết đơn xin vào các nhóm tự lực. Tôi chỉ mong có đủ lực để giúp đỡ những mảnh đời khuyết tật”.