Khí hậu ba tháng tới khắc nghiệt hơn

Trước hết, nói về cái lớn là ENSO, hiện tượng liên quan đến cả khí quyển và đại dương trên quy mô rộng lớn của Thái Bình Dương. ENSO có tác động tới nhiều khu vực trên thế giới nên những dự báo về diễn biến của hiện tượng này là căn cứ cho những nhận định về diễn biến khí hậu toàn cầu nói chung và Việt Nam nói riêng. Dựa trên tổng hợp mới nhất về ENSO từ các trung tâm dự báo lớn trên thế giới, các chuyên gia khí hậu nước ta cho rằng ENSO duy trì ở trạng thái trung gian và có thể nghiêng về phía El Nino.

Về nhiệt độ không khí, trong khi hầu hết diện tích phía nam châu AAA, nhất là khu vực Đông - Nam AAA có nhiệt độ vượt chuẩn cho cả bốn mùa dự báo, nhiệt độ trên toàn lãnh thổ Việt Nam có khả năng vượt chuẩn trên phạm vi cả nước với xác suất tăng dần từ bắc vào nam. Tuy nhiên, xác suất để nhiệt độ rơi vào pha vượt chuẩn ở nước ta, cũng giống các nước trong khu vực, có xu hướng giảm dần. Điều đó có nghĩa là khả năng vượt chuẩn của nhiệt độ sẽ vẫn tiếp tục ở nửa cuối năm 2005 nhưng với xác suất giảm dần từ giữa đến cuối năm.

Một chuyên gia ở Viện Khí tượng Thủy văn cho biết, trong ba tháng 6, 7 và 8 năm nay, các đợt nắng nóng có thể tiếp tục xảy ra và không loại trừ khả năng còn nhiều hơn năm ngoái. Các vùng có xác suất vượt chuẩn bao gồm một số tỉnh khu vực Việt Bắc, một phần nhỏ khu vực Đông Bắc, phần lớn diện tích đồng bằng Bắc Bộ, một phần nhỏ diện tích Trung Bộ và khu vực Đông Nam Bộ. Xác suất để nhiệt độ rơi vào pha vượt chuẩn ở những nơi này rất cao, từ 66 đến trên 77%.Đáng lo ngại là, trong khi khả năng vượt chuẩn của nhiệt độ (hay nói cách khác, khả năng nhiệt độ cao hơn, nắng nóng hơn, so với trung bình nhiều năm) tiếp tục ở nửa cuối năm 2005, tình hình mưa một số nơi có thể diễn biến ngược lại. Theo đó, khu vực Đông - Nam AAA trong đó có Việt Nam, khả năng hụt chuẩn của lượng mưa cao hơn khả năng cận và vượt chuẩn trong cả bốn mùa dự báo liên tiếp. Cụ thể, lượng mưa sẽ hụt chuẩn ở phía nam, từ Quảng Trị trở vào. Ngoài một phần nhỏ diện tích khu vực Tây Bắc, khu vực phía nam mà chủ yếu là Tây Nguyên và Nam Bộ có thể có lượng mưa hụt chuẩn với xác suất rất cao, từ 66 - 77%.

Dự báo về xoáy thuận nhiệt đới (XTNĐ) và gió mùa cũng vô cùng khó. Bởi vậy không có gì lạ khi ngay ở Việt Nam, ngay trong một đơn vị nghiên cứu, có quan điểm không giống nhau. Tại Viện Khí tượng Thuỷ văn, Bộ Tài nguyên - Môi trường, có quan điểm cho rằng năm nay sẽ có nhiều bão hơn năm 2004. Năm 2004 chỉ có hai cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến nước trong khi năm nay dự báo có khoảng 5-6 cơn.

Đáng chú ý, dù có thể 5-6 cơn, các nhà khoa học cho đó cũng chỉ là con số cao hơn một chút trung bình của nhiều năm chứ không phải là bất thường. Cho đến nay, mới có một bản tin dự báo về XTNĐ cho năm 2005 cho khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương của Đại học Tổng hợp London, Anh. Theo dự báo này, số lượng XTNĐ trên khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương sẽ ở mức cao hơn trung bình nhiều năm thời kỳ 1965-2004 một chút. Trong khi số XTNĐ hoạt động trên khu vực Biển Đông vào khoảng 12 đến 13 cơn, số XTNĐ ảnh hưởng tới Việt Nam khoảng 5-6 cơn như vừa nói trên. Tuy nhiên, số cơn bão mạnh sẽ thấp hơn trung bình. Một chuyên gia dự đoán, bão có thể xảy ra nhiều vào thời điểm cuối năm.

Về gió mùa, hoạt động của gió mùa ở nước ta cũng sẽ xấp xỉ trung bình chuẩn về thời kỳ bắt đầu, độ kéo dài và cường độ. Tính tổng cho cả gió mùa hè và số đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta từ nay đến cuối năm 2005, dự báo sẽ có khoảng 29 đợt, tương đương mức trung bình chuẩn thời kỳ năm 1971-2000.(Nhân dân)