Khi anh đi, nơi ấy đã là những thành phố điện

QTV - Chúng tôi gặp Anh hùng Lao động Nguyễn Duy Hoàn vào những ngày cuối năm 2005, khi cả nước cùng hướng về Mường La, nô nức chào đón Lễ ngăn sông Đà và khởi công xây dựng Công trình Thuỷ điện Sơn La. Gương mặt rắn rỏi sạm đi vì nắng gió công trường của anh sáng bừng trong niềm vui của Ngày hội. Vậy là, sau bao nhiêu vất vả khó nhọc, vật lộn với từng thanh thép, từng khối bê tông, dồn hết tâm lực, vật lực với tinh thần “Tất cả vì dòng điện ngày mai của Tổ quốc”, anh cùng đồng nghiệp đã có thể dừng lại ngắm nhìn những thành quả lao động ấy. Chẳng bao lâu nữa, ở giữa dòng sông Đà hùng vĩ kia sẽ hiển hiện một nhà máy điện lớn nhất Đông Nam á, điện sẽ hoà chung vào lưới quốc gia toả đi muôn phương, góp phần thắp sáng, nhân lên niềm vui của cả nước, của núi rừng Tây Bắc thân thương.

Anh hùng Lao động Nguyễn Duy Hoàn bên ánh lửa hàn.   Ảnh:TL

Rời quân ngũ năm 1981, Nguyễn Duy Hoàn nhận nhiệm vụ xây dựng Thuỷ điện Hoà Bình. Thoạt nhìn công trường đang ở giai đoạn khai sơn phá thạch, hoang sơ mà hùng vĩ, người lính trẻ sớm hình dung về một dòng điện của ngày mai và tự hứa với mình sẽ cống hiến một phần nhỏ bé sức lực làm ra ánh sáng từ dòng nước đang trào sôi kia. Từ đó đến năm 1992, Hoàn gắn bó với công trường, lúc đầu làm thợ hàn, rồi làm đội trưởng đội xây lắp. Với Hoàn, đó là những năm tháng tuổi trẻ không bao giờ quên. Mỗi hạng mục công trình được hoàn thành đều mang đến cho anh biết bao niềm hạnh phúc. Quên sao được khi Tổ máy số 1 của Thuỷ điện Hoà Bình chính thức phát điện, trong niềm vui chung của cả nước, anh chính thức được đứng trong hàng ngũ của Đảng. “Là đảng viên, tôi thấy mình như có thêm sức mạnh để đến với các công trình thuỷ điện” - Hoàn nói với giọng mạnh mẽ. Năm 1992, khi Thuỷ điện Vĩnh Sơn khởi công, Hoàn trở vào Bình Định nhận nhiệm vụ. Đầu năm 1995, Hoàn có mặt trong đội quân xung kích lên xây dựng Thuỷ điện Ialy, rồi Thuỷ điện Cần Đơn. Đầu năm 2002, Hoàn lại ra Bắc, đến với Thuỷ điện Tuyên Quang. Cuối 2004, nghe kể về anh, chúng tôi định ngược lên xứ Tuyên tìm thì hay tin anh đã rời sang Thuỷ điện Sơn La. Cứ thế, anh và các đồng nghiệp của mình “hành quân” theo những công trình thuỷ điện của đất nước, đến rồi lại đi sau những ngày nắng lửa, sau những vất vả, trong đất đá công trường và vật lộn với thác lũ của những dòng sông. Mỗi công trình như một đoạn đời gắn bó, thân thiết của anh. Khi anh đến những vùng quê ấy còn âm u trong bóng tối của núi rừng, khi anh đi nơi ấy đã là những thành phố điện...

Nhớ lại những ngày gian khó ở Thuỷ điện Ialy, đội của Hoàn được giao nhiệm vụ đổ bê tông khu vực mái đá sạt lở phía hạ lưu sông Sêsan. Mặt bằng chật hẹp, muốn thi công thì phải tạo được chỗ đứng cho cần trục, phải lắp cốppha để đổ bê tông tốn kém rất lớn. Anh đã đề xuất phương án lắp đặt, tháo dỡ cốppha tấm lớn bằng giá đỡ và palăng xích, đổ bê tông bằng máy bơm. Cách làm này đã tiết kiệm rất lớn và không hề ảnh hưởng đến tiến độ thi công trong hầm. Sang Thuỷ điện Cần Đơn, khi mọi người còn đang lúng túng tìm biện pháp lắp đặt dầm cầu đúc sẵn với trọng lượng 14 tấn, Nguyễn Duy Hoàn đã đưa ra sáng kiến chia tải dầm cầu với một đầu dầm là cần trục, đầu kia là hệ thống giá đỡ và con chạy. Sáng kiến đó đảm bảo được tiến độ thông cầu mà không cần phải thuê thêm cần trục.

Lên với Thuỷ điện Tuyên Quang, phẩm chất người lính, người thợ thuỷ điện lại được Hoàn phát huy. ở đây anh quản lý một đội thi công với 60 công nhân, trong đó gần nửa là thợ trẻ và người địa phương - những người đều chưa tập được tác phong, kỷ luật lao động công nghiệp, trình độ hiểu biết còn rất hạn chế. Bằng tâm huyết và kinh nghiệm của người thợ cả, Hoàn tận tình chỉ dẫn, giúp đỡ anh em thợ trẻ để họ nắm bắt nhanh công việc, nhiệt tình lao động, cống hiến. Tuỳ theo từng điều kiện cụ thể, Nguyễn Duy Hoàn đề xuất những biện pháp thi công thích hợp, vừa giảm thiểu sức lao động cho anh em, vừa đẩy nhanh tiến độ, giảm chi phí cho công trình (như bắc giáo chống đỡ cốppha thay cho việc lắp đặt thêm 2 bộ cốppha di động tại cống dẫn dòng...).

Vừa rồi, ở Thuỷ điện Sơn La, đội thi công do Nguyễn Duy Hoàn đảm nhiệm được tham gia thi công những hạng mục quan trọng như cửa vào của cống dẫn dòng, thân cống đoạn 1 và tháp van thượng lưu. Kỹ sư Lưu Trung Lâm, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Xí nghiệp Sông Đà 506 - đơn vị công tác của Hoàn suốt thời gian tham gia thi công tại công trường Thuỷ điện Sơn La nhận xét: “Ở những vị trí thi công khó khăn, phức tạp đòi hỏi phải có nhiều kinh nghiệm “trận mạc” và liệu pháp thi công hay, chúng tôi rất tin tưởng giao cho đội của anh Hoàn!”. Khi đơn vị thiết kế trình bày ý tưởng lắp cốppha ở trần mặt cong trên độ cao 12m, các đội thi công đều không tin là có thể làm được hoặc không dám nhận. Sau nhiều trăn trở suy tính, Hoàn cùng anh em trong đội quyết tâm thực hiện bằng được. Thay vì phải thiết kế một tấm cốppha gia công sẵn, cả đội thi công đã lựa chọn cách dựng một dàn chống tạo giá đỡ bằng tôn cong rồi đổ bê tông trực tiếp lên trên. Cách làm này dễ dàng hơn mà vẫn đảm bảo độ an toàn cho công trình, lại tiết kiệm rất nhiều. Ngày hoàn thành chi tiết này, cả đội reo hò, vui sướng như trẻ thơ...

Không chỉ tận tâm với công việc, với vị trí đội trưởng, Hoàn luôn mẫu mực trong sinh hoạt, được anh em trong đội rất tín nhiệm, sẻ chia nhiều tâm sự trong lao động sản xuất cũng như trong cuộc sống hằng ngày. Nhiều năm liền làm Chủ tịch Công đoàn của Xí nghiệp Sông Đà 506, anh luôn gần gũi với anh em công nhân, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của mỗi người, kịp thời phản ánh tới ban lãnh đạo Xí nghiệp, Công ty. Trước ngày dự kiến khởi công vài tháng, không khí lao động trên công trường xây dựng Nhà máy Thuỷ điện Sơn La vô cùng hối hả, khẩn trương ở đơn vị Hoàn, cả đội như chỉ một người, mỗi người đều thấy mình trong Đội.

Trong vai trò đảng viên, Hoàn luôn sẵn sàng giúp đỡ, giáo dục và dìu dắt nhiều công nhân trở thành cảm tình đảng, rồi được kết nạp vào Đảng. Theo Hoàn, cách thử thách, rèn luyện quần chúng tốt nhất là xem xét ý thức, nhiệt tình và hiệu quả công việc của họ. Không chỉ tự hào, vinh dự vì đã từng được tham gia sáu công trình thuỷ điện lớn, đặc biệt là công trình Thuỷ điện Hoà Bình và Thuỷ điện Sơn La, anh còn tự hào vì đã dìu dắt nhiều quần chúng được kết nạp vào Đảng, trong đó nhiều người trưởng thành rõ rệt, được giao nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý như đồng chí Nguyễn Văn Tiến - Phó giám đốc Ban điều hành Dự án Thuỷ điện Sơn La. Nhiều đồng chí khác nay đã là giám đốc, phó giám đốc các công ty, xí nghiệp, ban điều hành các dự án lớn, nhỏ. Với những cống hiến của mình, tháng 9.2005, Nguyễn Duy Hoàn đã vinh dự là một trong ba cá nhân của ngành Xây dựng được Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng Lao động.

Tết này lại thêm một lần nữa Nguyễn Duy Hoàn đón xuân trên công trường. “Nhưng mình và anh em công nhân sẽ được đón giao thừa cùng với những chùm lửa hàn lấp lánh như pháo hoa ở Hà Nội!” - Người Anh hùng mỉm cười nói với chúng tôi.

Theo xaydungdang.org.vn