Ông Paul G. Allen sinh ngày 21/3/1953 tại thành phố Seattle, tiểu bang Washington (Mỹ). Một trong những sự kiện có ý nghĩa quan trọng nhất tới cuộc đời của ông có lẽ chính là cuộc gặp người bạn ít hơn 2 tuổi tên Bill Gates tại trường trung học Lakeside.
Năm đó, ông 14 tuổi còn Bill Gates 12 tuổi. Dù không cùng tuổi, tính cách cũng khác nhau nhiều nhưng Allen và Gates vẫn nhanh chóng trở nên thân thiết vì sở thích chung với những chiếc máy tính.
Lúc bấy giờ, trường học chỉ được trang bị vài chiếc máy tính nên thời gian sử dụng của học sinh bị hạn chế. Hai cậu bé tinh nghịch thậm chí đã cùng nhau “hack” máy tính để thay đổi các tập tin chứa dữ liệu về thời gian sử dụng hòng được dùng máy tính lâu hơn. Năm 1971, Bill Gates và Paul Allen kiếm được những đồng tiền đầu tiên từ đam mê của mình khi được một công ty thuê viết một phần mềm bảng tính lương.
Sau đơn hàng đầu thành công, 2 cậu bé tới tấp nhận được những đề nghị khác và kiếm được khá nhiều tiền. Từ thành công này, năm 1972, hai người quyết định đứng ra thành lập công ty có tên gọi Traf-O-Data chuyên xử lý và phân tích dữ liệu thô từ những chiếc máy đếm lưu lượng giao thông đường bộ thường để làm báo cáo cho các kỹ sư giao thông, từ đó giúp cải thiện tình hình giao thông và chấm dứt nạn tắc đường.
Cùng năm, Allen và Gates cho ra mắt bộ vi xử lý Intel 8008. Dù có những ý tưởng đột phá nhưng do chưa có kinh nghiệm kinh doanh nên sản phẩm mà Allen và Gates không được khách hàng đón nhận. Chỉ vài năm sau khi được thành lập, Công ty Traf-O-Data của họ đã thua lỗ đến gần 3.500 USD.
“Chúng tôi đã không làm bất cứ nghiên cứu thị trường nào và cũng không biết được sự khó khăn để nhận được cam kết về nguồn vốn từ chính quyền”, họ đúc rút. Do đó, cả hai đã quyết định đóng cửa công ty.
“Cha đẻ” phần mềm máy tính cá nhân
Trong thời gian này, Paul Allen miễn cưỡng vào học tại trường Đại học Washington theo ý nguyện của cha mẹ. Song, cố gắng được 2 năm, ông quyết định bỏ học để đi theo tiếng gọi của đam mê. Ông chuyển tới Boston, Massachusetts để làm việc cho công ty chuyên về máy tính Honeywell. Một ngày nọ, ông đến gặp Bill Gates và chìa ra tờ tạp chí có bài viết về bộ máy tính mini Altair 8800.
Sau một hồi bàn bạc, cả 2 quyết định bắt tay vào viết phần mềm điều hành dành cho chiếc máy tính này. Hai tháng sau, phần mềm hoàn tất, Paul mang đến công ty MITS – công ty sản xuất chiếc máy tính nói trên. Phần mềm chạy thử hoàn hảo nên ngay sau đó Allen đã được công ty MITS tuyển dụng. Gates một thời gian sau cũng quyết định bỏ học ở trường Harvard danh tiếng để đến làm việc cùng bạn.
Đến tháng 6/1975, cả 2 một lần nữa quyết định mở công ty riêng. Họ thành lập một công ty phát triển phần mềm và đặt tên là Micro-Soft, là chữ viết tắt của các từ “máy vi tính” và “phần mềm”. Micro-soft khi mới thành lập gặp bộn bề khó khăn.
Ban đầu, công ty chỉ có 13 nhân viên. Dù tất cả đều làm việc rất chăm chỉ nhưng họ luôn gặp khó khăn trong việc phân phối các sản phẩm phần mềm. Micro-soft khi đó cũng không có tiền để thuê người quản lý kinh doanh nên mẹ của Bill Gates là bà Mary Maxwell Gates đã phải đứng ra làm giúp công việc này.
Tháng 11 cùng năm, theo ý tưởng của Paul Allen, dấu gạch ngang ở giữa cái tên Micro-Soft được xóa bỏ và công ty của họ được đăng ký chính thức với cái tên Microsoft. Đến cuối năm 1976, Micro-Soft đạt doanh thu 16.005 USD.
Văn phòng quốc tế đầu tiên của công ty được mở ở Nhật Bản vào năm 1978 với tên ASCII Microsoft, hiện là Microsoft Nhật Bản. Đến năm 1981, công ty tái cấu trúc và Bill Gates trở thành chủ tịch công ty còn Paul Allen đảm nhận chức vụ Phó Chủ tịch điều hành.
Năm 1983, Paul Allen được chẩn đoán mắc ung thư hạch. Việc này cộng thêm một số mâu thuẫn cá nhân với Bill Gates khiến ông quyết định rời Microsoft. Sau quá trình xạ trị, sức khỏe của ông đã phục hồi. Năm 2000, Allen bán gần 68 triệu cổ phiếu tại Microsoft, gần như rút hoàn toàn khỏi công ty mà ông đã cùng lăn lộn để gầy dựng.
 |
| Chiếc máy bay Stratolaunch. |
Tuy nhiên, đến mùa thu năm 2009, ông lại được chẩn đoán mức ung thư hạch không Hodgkin và phải trải qua nhiều đợt xạ trị nữa. Sau đó, sức khỏe của ông có vẻ ổn định. Đến đầu tháng 10/2018, ông tiết lộ rằng mình đang bắt đầu điều trị ung thư khi bệnh cũ tái phát. Dù Allen khá lạc quan nhưng ông đã không thể thêm một lần chiến thắng bệnh tật. Ông ra đi chỉ 2 tuần sau khi công bố tái bệnh.
Paul G. Allen không lập gia đình và không có con. Ông dành nhiều thời gian cho hoạt động từ thiện, chủ yếu thông qua Quỹ Paul G. Allen do ông thành lập năm 1986. Năm 2018, ông được Fobers xếp thứ 44 trong danh sách các tỉ phú của thế giới với tổng khối tài sản là 20,5 tỉ USD.
Trong phát biểu về sự ra đi của người bạn chí cốt, người đồng sáng lập Microsoft Bill Gates nói: “Tôi đau lòng vì một trong những người bạn lâu năm và thân thiết nhất qua đời... Máy tính cá nhân sẽ không ra đời nếu không có ông ấy”.
Giấc mơ dang dở
Khi còn sống, Allen là người có rất nhiều sở thích và đam mê, bao gồm từ công nghệ cho tới nghệ thuật, thể thao, không gian và cả nghiên cứu về sự sống ngoài hành tinh. Trong suốt nhiều năm, Allen đã rất hào phóng quyên tiền cho các tổ chức giáo dục và nghệ thuật. Đối với hoạt động từ thiện, ông đã chi tổng cộng khoảng 1,5 tỉ USD.
Ông đã đứng ra thành lập một loạt các viện nghiên cứu như Viện Allen về Khoa học não bộ nghiên cứu về bộ não của con người nhằm tìm ra phương pháp chữa trị các bệnh như Parkinson và Alzheimer tốt hơn; Viện Trí tuệ nhân tạo Allen, Viện Allen về Khoa học tế bào để nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo, khoa học thần kinh và sinh học tế bào… nhằm mục đích chữa bệnh.
Cùng với đó, trong những năm gần đây, ông cũng mạnh tay đầu tư vào lĩnh vực thể thao. Ông chính là chủ của đội bóng rổ Portland Trail Blazers và đội bóng bầu dục Seattle Seahawks.
Được ví là “Người đàn ông của những ý tưởng”, ông cũng là người xông xáo tiên phong đầu tư vào các dự án mới lạ, đột phá. Ví dụ, ông từng chi đến 30 triệu USD cho hoạt động của hệ thống Kính viễn vọng Allen của Viện tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất với hy vọng có thể phát hiện được tín hiệu từ những sự sống bên ngoài hành tinh của chúng ta.
Ông cũng từng đài thọ tiền để kỹ sư nổi tiếng về không gian Burt Rutan thực hiện dự án có tên SpaceShipOne. Năm 2004, tàu vũ trụ này đã trở thành tàu tư nhân đầu tiên chạm tới vũ trụ.
Tháng 11/2011, Allen và Rutan thông báo đang thực hiện dự án phát triển hệ thống Stratolaunch, trọng tâm là phát triển chiếc máy bay có tên gọi Stratolaunch - một máy bay khổng lồ có thể đưa các tàu vũ trụ vào quỹ đạo, thay vì đẩy chúng lên từ một bệ phóng. Stratolaunch có sải cánh lên tới 117m, gần gấp đôi sải cánh 79,8m của máy bay Airbus A380; sở hữu 6 động cơ máy bay Boeing 747.
Máy bay này có 28 bánh, 2 thân và 2 cabin lái. Stratolaunch có trọng lượng 226 tấn khi để trống và trọng lượng tối đa để cất cánh là 589 tấn. Stratolaunch dự kiến có chuyến bay thử nghiệm đầu tiên trong năm 2019.
Máy bay được kỳ vọng sẽ đi tiên phong trong lĩnh vực du hành vũ trụ, là phương tiện để con người có thể tiếp cận vũ trụ một cách tiện lợi, giá cả vừa phải, thường xuyên, phục vụ theo cách thức hoạt động của các hãng hàng không hiện nay. Dù máy bay chưa bay thử nhưng nhiều người hiện đã kỳ vọng du hành vũ trụ sẽ phát triển mạnh, trở nên thường xuyên hơn từ đầu năm 2020.
Vài tháng trước, các giám đốc điều hành và kỹ sư của Stratolaunch cũng đã công bố tầm nhìn về không gian của Allen. Bản kế hoạch bao gồm việc phát triển một loại động cơ tên lửa mới, máy bay đi vào không gian chở người…
Đáng buồn là chủ nhân của những ý tưởng này đã qua đời trước khi chúng trở thành hiện thực. “Tất cả những người từng vinh dự được làm việc với ông ấy đều cảm thấy mất mát khi ông ấy ra đi. Ông ấy có một trí tuệ vượt trội và niềm đam mê giải quyết một số trong những vấn đề khó khăn nhất của thế giới.
Tư duy sáng tạo và những cách tiếp cận mới của ông ấy đưa đến những tác động sâu sắc và lâu dài đối với cuộc sống của con người ở khắp nơi trên thế giới”, ông Bill Hilf - Giám đốc điều hành Công ty Vulcan, công ty do Allen thành lập – nhấn mạnh trong phát biểu tiễn biệt ông Allen.
