Đất mồ hôi, nước mắt
Gia đình ông Lưu Thanh (số nhà 76A/5 Hoàng Văn Thụ, tổ dân phố Lộc Hưng, phường Cam Lộc, TP.Cam Ranh) cùng nhiều hộ dân bức xúc cho biết: Cách đây hơn 40 năm, họ đã sinh sống, canh tác yên ổn ở vùng đất này, “nào có ai nói gì đâu”.
“Vậy mà giờ đây đùng một cái, họ đòi thu đất làm dự án mà chẳng đoái hoài gì đến công sức vỡ vạc, giữ gìn đất cùng bao mồ hôi, nước mắt của những người dân đằng đẵng hơn 40 năm qua đổ ra thì thật là vô lý”, ông Thanh bày tỏ.
Theo ông Thanh: từ trước năm 1975, gia đình ông có vỡ vạc khu đất tại khu vực hồ Đại Hàn để canh tác. Năm 1982, Nhà nước có chủ trương trưng dụng toàn bộ diện tích đất của gia đình ông để làm dòng chảy lớn phục vụ công cộng, một phần tăng gia để trồng lúa và rau muống. Tuy nhiên, chủ trương đưa ra được vài năm chưa đạt hiệu quả nên không triển khai nữa.
Sau đó, gia đình ông vẫn tiếp tục sử dụng phần diện tích đã khai hoang vào sản xuất nông nghiệp, trồng trọt, chăn nuôi và xây dựng nhà ở ổn định. Trong suốt quá trình sử dụng, gia đình ông đều nộp thuế đầy đủ cho nhà nước từ năm 1978 tới nay, cũng không xảy ra tranh chấp, khiếu nại với cá nhân, tập thể nào.
Năm 1992, gia đình ông đã lập tờ khai diện tích đất đang canh tác. Đến ngày 29/11/1992, UBND thị trấn Ba Ngòi đã xác nhận nội dung khai. Tổng cộng gia đình ông Thanh có 10 thửa đất liền kề nhau với tổng diện tích đất hơn 14.000 m2. Trong đó có một số thửa đã được cấp sổ đỏ. Tuy nhiên một số thửa nằm ở trị đẹp như thửa 29, 44…lại không được cấp sổ với lý do còn xác minh (?!).
Năm 2014, bỗng nhiên các thửa đất đẹp này bị thông báo thuộc phạm vi dự án Câu lạc bộ thể thao Cam Ranh. Nhiều người dân khác cũng rơi vào tình cảnh tương tự như gia đình ông Thanh.
Nhiều hộ dân cho biết: “dù đất chưa được cấp sổ đỏ (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) nhưng chúng tôi đã sử dụng mấy chục năm nay, không hề tranh chấp hay kiện tụng với ai, cũng không thấy chính quyền có ý kiến gì cả. Bây giờ tự nhiên lấy hết đất thì dân biết canh tác chỗ nào, lấy gì mà sống…”.
Theo tìm hiểu, tại quyết định số 2388/ QĐ - UBND ngày 11/09/2014 của tỉnh Khánh Hòa về việc cho Công ty cổ phần đầu tư Thăng Long thuê đất tại khu vực những người dân bị thu hồi này thì: phương án đền bù hoa màu và các vật dụng khác do chủ đầu tư thỏa thuận hợp lý với người dân.
Cũng theo gia đình ông Thanh và nhiều hộ dân khác, khi chưa đạt được thỏa thuận bồi thường, người dân đang còn bức xúc khiếu nại thì thì ngày 20/5/2015, ông Lê Đức Vinh - Phó chủ tịch tỉnh Khánh Hòa đã “vội vã” ký Giấy Chứng Nhận QSDĐ cho Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long thuê đất để thực hiện dự án.
 |
| Diện tích đất người dân canh tác yên ổn hơn 40 năm nay mà Dự án CLB thể thao Cam Ranh định lấy trắng |
Buông lỏng quản lý, người dân lãnh đủ
Sau khi liên tục tiếp nhận nhiều đơn khiếu nại người dân, ngày 8/8/2016 UBND TP.Cam Ranh đã ban hành văn bản số 2481/UBND trả lời các hộ dân.
Trong đó khẳng định: Diện tích thu hồi để làm dự án CLB Thể thao Cam Ranh có nguồn gốc trước năm 1975 do quân đội Hoa Kỳ đào đất đắp thành bờ hồ, tạo thành lòng hồ chứa nước, phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt và tưới tiêu của nhân dân khu vực cư xá.
Sau giải phóng phần diện tích này thuộc UBND thị trấn Ba Ngòi quản lý, trực tiếp là Hợp tác xã Nông nghiệp Ba Ngòi 2. Tuy nhiên, do công tác quản lý yếu kém, không chặt chẽ nên gia đình ông Lưu Thanh và một số hộ dân chiếm khu đất này để để sử dụng hoa màu, canh tác.
Năm 1982, UBND thị trấn Ba Ngòi đã thu hồi phần diện tích này giao Công trình công cộng để tăng gia sản xuất nhưng không đạt hiệu quả nên ông Thanh lại tiếp tục canh tác. Sau này công tác quản lý của địa phương vẫn chưa chặt chẽ nên gia đình ông Thanh và các hộ dân vẫn tiếp tục sử dụng đến bây giờ.
Đại diện Phòng TN&MT TP.Cam Ranh trong các cuộc làm việc với chúng tôi cũng khẳng định: “Công tác quản lý đất thật sự thiếu chặt chẽ”. Và, diện tích đất nhà ông Lưu Thanh không có tranh chấp gì. Mấy chục năm sử dụng ổn định tuy nhiên năm 2004, gia đình ông Thanh xây dựng một căn nhà bằng gỗ trên diện tích này thì bị chính quyền xử phạt vì xây nhà trái phép.
Làm việc với chúng tôi, ông Nguyễn Trường Sơn, Chủ tịch UBND phường Cam Lộc khẳng định thêm: Dù đất chưa được cấp sổ đỏ nhưng người dân đã canh tác và ổn định mấy chục năm nay rồi. Tiêu biểu như nhà ông Thanh. Trước đây khi ông Thanh chưa sử dụng đất ấy, trẻ con, học sinh đi lên đó chơi rớt xuống hồ, xuống ruộng chết suốt hoài.
“Địa phương thấy ông Thanh lên canh tác, rào chắn này nọ, hạn chế học sinh chết nên cứ để cho ông Thanh làm. Từ những ngày sau giải phóng thay đổi địa giới liên tục nên việc quản lý đất cũng còn rất nhiều hạn chế, buông lỏng nên mới xảy ra khiếu nại như bậy giờ. Chúng tôi cũng đã đề nghị nhà đầu tư nên đền bù công vỡ vạc đất 40 năm nay cho các hộ dân”, ông Chủ tịch phường cho hay.
Ông Võ Thế Thương, Phó chủ tịch UBND phường Cam Lộc cũng khẳng định: “Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long đã thỏa thuận và hứa với chúng tôi là sẽ đền hơn 80.000 đồng/m2 cho người dân rồi nhưng khi có dự án trong tay họ lại ậm ờ, muốn “lật kèo” không đền nữa. Các giai đoạn trước quản lý địa chính không khoa học, buông lỏng nên các hộ dân “đóng đô”, canh tác trên đất nhà nước triền miên luôn”.
Chính vì việc chính quyền buông lỏng, người dân sinh sống, canh tác mấy chục năm yên ổn nên mặc nhiên họ nghĩ đó đã là đất của mình. Bây giờ bỗng nhiên, doanh nghiệp “lấy trắng”, các hộ dân sẽ không biết xoay sở ra sao.
Điều mà gia đình ông Thanh và những người dân khác bức xúc nhất là: đất gia đình sử dụng canh tác phục vụ sản xuất bình thường khi lấy làm dự án thì phải có sự thỏa thuận giữa hai bên sao cho phù hợp thỏa đáng. Trong khi đang khiếu nại khiếu kiện, gia đình ông cũng không nhận được quyết định thu hồi đất thì ngày 02/10/2016 Công ty Đầu tư Thăng Long đã đưa nhân công và phương tiện máy xúc để hòng thi công.
Thiết nghĩ, các cơ quan ban ngành chức năng tỉnh Khánh Hòa, TP.Cam Ranh cần có biện pháp tháo gỡ, đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng và ổn định đời sống cho người dân.
