Khai trương Bộ phận một cửa Bộ Khoa học và Công nghệ

Phát biểu tại lễ khai trương, ông Hà Văn Hiệp, Chánh Văn phòng Bộ KH&CN, nhấn mạnh: việc thành lập và đưa vào vận hành Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả là bước đi cụ thể nhằm triển khai chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về cải cách hành chính, xây dựng Chính phủ số, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ. Bộ phận Một cửa không chỉ là nơi tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính, mà còn là đầu mối thống nhất, góp phần chuẩn hóa quy trình, rút ngắn thời gian xử lý, tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính và trách nhiệm giải trình của các đơn vị thuộc Bộ.

Theo ông Hà Văn Hiệp, việc tổ chức Bộ phận Một cửa theo mô hình “một cửa tập trung” thay cho cách tiếp cận phân tán theo từng đầu mối chuyên môn như trước đây sẽ giúp giảm thời gian đi lại, đơn giản hóa thao tác, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để người dân, doanh nghiệp theo dõi, giám sát toàn bộ quá trình giải quyết thủ tục hành chính một cách minh bạch, thuận tiện.

Điểm khác biệt nổi bật của Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả Bộ KH&CN là việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số trong toàn bộ quy trình tiếp nhận, xử lý và theo dõi hồ sơ. Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của Bộ được kết nối, liên thông với Cổng Dịch vụ công quốc gia, các hệ thống giải quyết thủ tục hành chính của đơn vị trực thuộc Bộ, bảo đảm dữ liệu được chia sẻ thông suốt, thống nhất. Tại khu vực tiếp nhận, các ki-ốt điện tử tự phục vụ được trang bị đầy đủ, cho phép người dân và doanh nghiệp chủ động tra cứu thủ tục, kiểm tra thành phần hồ sơ, số hóa hồ sơ giấy, nộp hồ sơ trực tuyến và theo dõi tiến độ giải quyết một cách nhanh chóng, minh bạch.

Thông qua mô hình này, Bộ KH&CN hướng tới xây dựng không gian hành chính thân thiện, hiện đại, giảm tối đa các khâu trung gian không cần thiết, hạn chế tiếp xúc trực tiếp trong những trường hợp có thể thực hiện bằng phương thức số, qua đó góp phần nâng cao mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp đối với hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Bộ phận Một cửa được xây dựng theo định hướng tập trung - hiện đại - số hóa, với các quy trình nghiệp vụ được chuẩn hóa, công khai. Mỗi hồ sơ được gắn mã định danh, quy định rõ thời hạn xử lý và trách nhiệm của từng khâu, giúp tổ chức, cá nhân chủ động theo dõi trạng thái và giám sát tiến độ giải quyết. Đây cũng là cơ sở quan trọng để nâng cao tính minh bạch, tăng kỷ luật thực thi công vụ và hạn chế tình trạng chậm trễ, ách tắc trong giải quyết thủ tục hành chính.

Tại Bộ phận Một cửa, người dân và doanh nghiệp có thể lựa chọn nhiều hình thức thực hiện thủ tục hành chính phù hợp với mức độ sẵn sàng về công nghệ. Bên cạnh hình thức trực tuyến hoàn toàn, mô hình phục vụ trực tiếp tại điểm và trực tuyến có hỗ trợ tại điểm được triển khai song song, bảo đảm không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi số. Đối với các trường hợp chưa quen thao tác số hoặc hồ sơ phức tạp, khu vực hỗ trợ trực tiếp và tư vấn chuyên sâu sẽ hướng dẫn từng bước, giúp mọi đối tượng đều có thể tiếp cận dịch vụ công thuận lợi.

Đáng chú ý, mô hình Bộ phận Một cửa của Bộ KH&CN thể hiện rõ sự chuyển dịch từ cách làm “cán bộ làm thay” sang “người dân, doanh nghiệp chủ động thực hiện”, trong đó cơ quan nhà nước đóng vai trò hướng dẫn, hỗ trợ, kiểm soát quy trình và bảo đảm chất lượng giải quyết. Việc này không chỉ góp phần thay đổi phương thức phục vụ, mà còn từng bước hình thành thói quen sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thúc đẩy xã hội số.   

Một điểm nhấn quan trọng khác là khả năng theo dõi, giám sát và đo lường trách nhiệm trong giải quyết thủ tục hành chính. Thông qua mã hồ sơ, người dân và doanh nghiệp có thể biết rõ hồ sơ đang ở khâu nào, thời hạn xử lý ra sao, qua đó giảm nhu cầu hỏi lại nhiều đầu mối, đồng thời tạo áp lực tích cực để các đơn vị chuyên môn nâng cao tinh thần trách nhiệm, bảo đảm đúng hạn, đúng quy định.

Bộ phận Một cửa được xác định không chỉ là nơi tiếp nhận hồ sơ, mà là “điểm chạm số” giữa Bộ KH&CN với người dân và doanh nghiệp; chất lượng vận hành vì vậy trở thành thước đo trực tiếp phản ánh mức độ cải cách hành chính, mức độ chuyển đổi số và uy tín của Bộ. Việc tổ chức theo mô hình tập trung, hiện đại không dừng ở thống nhất đầu mối, mà hướng tới tái cấu trúc toàn bộ quy trình xử lý hồ sơ theo hướng số hóa, liên thông và minh bạch, lấy môi trường số làm nền tảng.

Việc đưa Bộ phận Một cửa vào hoạt động cũng là bước đi tiếp theo trong lộ trình liên thông thủ tục hành chính các cấp, phù hợp với định hướng cải cách hành chính và chuyển đổi số của Chính phủ trong giai đoạn hiện nay. Mô hình được triển khai trên cơ sở phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị chuyên môn thuộc Bộ và Tổng công ty Bưu điện Việt Nam - đơn vị có nhiều kinh nghiệm trong triển khai cơ chế một cửa, một cửa liên thông theo Quyết định số 468/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Bưu điện Việt Nam tham gia hỗ trợ tiếp nhận, hướng dẫn, số hóa hồ sơ và trả kết quả, góp phần nâng cao tính chuyên nghiệp, bảo đảm quy trình vận hành thông suốt từ khâu tiếp nhận đến trả kết quả.

Trong thời gian tới, Bộ KH&CN cho biết sẽ tiếp tục hoàn thiện hạ tầng số, nâng cấp các hệ thống thông tin, đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, địa phương, tiến tới xây dựng hệ sinh thái dịch vụ công số đồng bộ, thông suốt, lấy dữ liệu làm trung tâm. Việc khai trương Bộ phận Một cửa không chỉ là dấu mốc về tổ chức bộ máy, mà còn thể hiện quyết tâm đổi mới phương thức quản lý nhà nước, nâng cao chất lượng phục vụ, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.