Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao ASEAN (AMM) lần thứ 46 và một loạt các hội nghị liên quan đã khai mạc sáng 30/6 tại Trung tâm hội nghị quốc tế ở thủ đô Bandar Seri Begawan của Brunei.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Hoàng thân Mohamed Bolkiah – Bộ trưởng Ngoại giao và Thương mại Brunei - nhấn mạnh những nội dung chính của hội nghị lần này. Đó là đánh giá những tiến triển trong việc triển khai các quyết định mà các nhà lãnh đạo đã đưa ra tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 22 diễn ra ngày 22/4 và tìm kiếm phương thức tăng cường hòa bình và ổn định trên toàn khu vực.
Các ngoại trưởng ASEAN tại AMM 46. Ảnh: Internet |
Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh trước đó cho biết, chủ đề được đưa ra thảo luận tại hội nghị gồm các vấn đề liên quan đến lộ trình xây dựng cộng đồng ASEAN, định hướng tương lai của ASEAN và các mối quan hệ của ASEAN với các đối tác ngoài khu vực.
“Chúng tôi sẽ nỗ lực nhằm xây dựng một cộng đồng năng động và bền vững vào năm 2015 và những tiềm năng nhằm tăng cường hợp tác và phối hợp giữa ASEAN và các đối tác đối thoại nhằm hướng tới sự hiểu biết chung, đối thoại về chính trị và hợp tác thân thiện” – ông Lê Lương Minh phát biểu trước đó.
Một trong những vấn đề trọng tâm của khối ASEAN được đưa ra thảo luận tại Brunei là các đám cháy rừng tại Indonesia hồi tháng trước, vốn đã gây ra cuộc khủng hoảng ô nhiễm không khí tồi tệ nhất tại Đông Nam Á trong nhiều năm qua.
Tại các cuộc gặp ngày 30/6, các bộ trưởng ASEAN đã nhất trí cử các quan chức từ Singapore, Malaysia và Indonesia để kiểm tra về nguyên nhân và báo cáo cho các nhà lãnh đạo các nước này nhằm đưa ra các biện pháp nhằm quản lý các đám cháy xuyên biên giới.
Ngoại trưởng Indonesia - Marty Natalegawa ngày 29/6 cho biết các đám cháy này đã được giảm thiểu một cách đáng kể và sẽ bị khống chế trong ít ngày tới.
Về vấn đề tranh chấp trên biển Đông, Bộ trưởng Ngoại giao và Tư pháp Singapore K Shanmugam nhấn mạnh rằng không khí tại cuộc thảo luận giữa các bộ trưởng ASEAN về vấn đề biển Đông đã diễn ra tích cực và cả 10 nước trong khối đều có quan điểm thống nhất cũng như đã tham gia vào các cuộc thảo luận mang tính chất xây dựng với Trung Quốc.
Theo thông cáo chung của các bộ trưởng, năm 2013 sẽ đánh dấu kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược ASEAN – Trung Quốc. Các bộ trưởng ASEAN đang chờ đợi các cuộc tham vấn chính thức giữa ASEAN và Trung Quốc để thảo luận về Bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC).
Trong khi đó, Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario trong một thông cáo báo chí được đưa ra tại Brunei ngày hôm qua nói rằng “đang có sự hiện diện ở quy mô lớn các tàu quân sự và bán quân sự của Trung Quốc tại 2 nhóm đảo thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Philippines là bãi Scarborough và bãi Second Thomas”.
Ông Del Rosario mô tả sự hiện diện quân sự của Trung Quốc tại các đảo này là một đe dọa tới các nỗ lực duy trì hòa bình và ổn định hàng hải tại khu vực. Ngoại trưởng Del Rosario nói rằng các hành động của Trung Quốc đã vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông năm 2002 (DOC). Trong đó nêu rõ các bên có tuyên bố chủ quyền trên biển Đông cam kết không có các hành động có thể làm gia tăng căng thẳng tại khu vực và giải quyết các tranh chấp mà không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực.
Các cuộc đối thoại bắt đầu từ ngày 30/6 sau đó sẽ được mở rộng trong các ngày 1 và 2/7 với các đối tác đối thoại bao gồm Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Nga và các nước khác trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Các nhà ngoại giao dự kiến sẽ bàn về nhiều vấn đề nóng trên thế giới trong thời gian qua.
Mỹ trong những tuần qua đã bày tỏ sự thất vọng với Trung Quốc và Nga vì đã giúp cho người đã tiết lộ các chương trình do thám bí mật của Mỹ Edward Snowden bỏ trốn. Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida và người đồng nhiệm Hàn Quốc Yun Byung-Se dự kiến cũng sẽ có các cuộc đàm phán trực tiếp tại Brunei. Đây là các cuộc gặp cấp bộ trưởng đầu tiên giữa 2 nước kể từ khi các chính phủ mới lên nắm quyền.
Minh Ngọc (Tổng hợp)