Đổ lỗi cho sai lệch thông tin
Theo đó, cuối tháng 8/2017, nhóm khách hàng mang sổ tiết kiệm đến Oceanbank Hải Phòng để rút tiền thì được ngân hàng thông báo tiền không có trên hệ thống và từ chối trả tiền cho khách hàng.
Trên thực tế, toàn bộ giao dịch của 20 khách hàng này đều diễn ra ở duy nhất một địa điểm là Oceanbank Hải Phòng, được hướng dẫn làm các thủ tục theo đúng quy định. Toàn bộ các sổ, thẻ tiết kiệm các khách hàng được nhận đều có chữ ký và con dấu của ngân hàng. Theo sổ phụ tài khoản gửi tiết kiệm và sao kê tiết kiệm đều thể hiện rõ dòng tiền giao dịch thực tế của các khách hàng. Nhưng lý do Oceanbank Hải Phòng đưa ra trong suốt hơn 1 năm qua để chưa trả tiền cho khách hàng chính là: “Số các sổ tiết kiệm có tồn tại trên hệ thống, nhưng các thông tin khác về tên người gửi, số tiền gửi không khớp với thông tin trên hệ thống corebanking của ngân hàng” (?!).
Hiện nay, toàn bộ các sổ tiết kiệm của khách hành vẫn được bảo quản y nguyên hiện trạng như lúc được Oceanbank Hải Phòng cấp phát. Lý do Oceanbank đưa ra là “có sự sai lệch thông tin” để không trả tiền cho khách hàng là không đúng với quy định của NHNN và pháp luật hiện hành. Các cán bộ ngân hàng có sai phạm là Trần Thị Kim Chi, Lê Vương Hoàng và Nguyễn Thị Kim Huệ đã bị bắt và khởi tố ngay sau đó với tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tuy nhiên, đến nay đã hơn 1 năm trôi qua, các khách hàng vẫn đang phải mỏi mòn chờ đợi câu trả lời từ phía Oceanbank.
Theo Luật sư Nguyễn Đức Thuộm (Công ty Luật Bạch Đằng Giang, Đoàn Luật sư TP Hải Phòng), trong sự vận hành của bất cứ một ngân hàng nào, phôi sổ/thẻ tiết kiệm được ngân hàng in sẵn và quản lý chặt chẽ theo quy trình quản lý ấn chỉ quan trọng, giấy tờ có giá. Khi phát hành thẻ tài khoản tiết kiệm thì mới xuất phôi để ký phát cho khách hàng. Nếu người dân không sai trong quá trình gửi tiền, tiền đã vào ngân hàng theo một cách hợp pháp, ngân hàng sẽ là bên phải chịu trách nhiệm trả tiền cho người gửi. Khi đó, ngân hàng sẽ đi đòi cán bộ, những người gây ra hậu quả chứ không phải khách hàng đi đòi.
Như vậy, có thể thấy rằng, việc 400 tỷ đồng của khách hàng bị mất khi gửi vào Oceanbank Hải Phòng, nếu ngân hàng đổ lỗi cho cá nhân cán bộ sai phạm và thờ ơ trước quyền lợi của người gửi tiền là những hành động có thể tạo nên nguy cơ rủi ro lớn trong hoạt động của cả hệ thống ngân hàng bởi khi cán bộ làm sai, ngân hàng cũng phải chịu trách nhiệm về hành vi sai trái của cán bộ đó chứ không thể đổ cho trách nhiệm của cá nhân cán bộ với khách hàng được. Điều đó là không đúng với nguyên lý của pháp luật, với đòi hỏi thực tế và không đúng với lòng tin mà khách hàng gửi gắm vào ngân hàng.
Vai trò của Ban Kiểm soát đặc biệt ở đâu?
Trước đó, trong buổi làm việc kéo dài gần 4 giờ đồng hồ tại Oceanbank Hải Dương giữa nhóm khách hàng với bà Nguyễn Thị Thanh Bình - Phó ban Kiểm soát đặc biệt (KSĐB) NHNN, các khách hàng lần lượt đưa ra những câu hỏi chất vấn liên quan đến số tiền họ gửi bị mất và yêu cầu bà Bình giải đáp.
Theo bà Nguyễn Thị Thanh Bình - Phó ban KSĐB, Ttong một năm qua, Ban KSĐB đã có báo cáo đến NHNN, có văn bản gửi Oceanbank yêu cầu sắp xếp lại hệ thống để khắc phục những yếu kém cũng như lỗ hổng trong công tác quản lý. Vì Ban KSĐB cũng chỉ được phép hoạt động dưới sự chỉ đạo của NHNN với một số quyền hạn nhất định nên sẽ không thể giải quyết được yêu cầu của khách hàng về việc khi nào khách hàng mới nhận được tiền.
Đối với việc số liệu trên hệ thống ngân hàng không khớp với sổ tiết kiệm dẫn đến khách hàng bị mất 400 tỷ đồng, Oceabank cũng là nạn nhân do có yếu tố lừa đảo có tổ chức của một số cán bộ ngân hàng. Bà Bình khẳng định, Oceanbank không chối bỏ trách nhiệm của mình, quan hệ giữa ngân hàng với khách hàng tuy là quan hệ dân sự, nhưng do có yếu tố lừa đảo nên phải đưa ra cơ quan điều tra. Để xác định các thông tin trên hệ thống và trên sổ tiết kiệm là thật hay giả, cần phải có thời gian, có hồ sơ chứng từ kèm theo. Do đó, việc CQĐT yêu cầu khách hàng giao nộp sổ, yêu cầu ngân hàng tạm dừng giao dịch với các khách hàng trong trường hợp này là phù hợp. Ngân hàng chỉ có chức năng phối hợp với CQĐT chứ không có quyền tác động đến quá trình điều tra. Do đó, bất cứ khi nào có kết luận của CQĐT, ngân hàng sẽ ngay lập tức giải quyết quyền lợi cho khách hàng.
Tại buổi làm việc, bà Bình cũng đã có ý kiến về việc sẽ gửi kiến nghị đến NHNN và Oceanbank, để khách hàng có thể trực tiếp gặp gỡ với bộ phận giao dịch của ngân hàng để biết rõ chủ sở hữu trên hệ thống là ai, ở đâu. Theo bà, đây là việc làm cần thiết thúc đẩy tiến trình vụ việc. Đồng thời, bà Bình cũng hứa sẽ liên hệ với ông Đỗ Thanh Sơn - Chủ tịch HĐTV Oceanbank và thành lập tổ công tác trực tiếp giải quyết các vấn đề của khách hàng để từ đó có hướng giải quyết tốt hơn.
Hành trình đi tìm lẽ phải của 20 khách hàng như thế nào, chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.