Theo Thanh tra Chính phủ, thực tiễn công tác tiếp công dân trong những năm qua cho thấy, số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo mà các cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận là rất lớn, trong đó tình trạng đơn thư lòng vòng, trùng lặp còn khá phổ biến. Thông tin về các vụ việc khiếu nại, tố cáo giữa Trung ương và địa phương còn hạn chế. Nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo ở cấp huyện, cấp tỉnh đã giải quyết hết thẩm quyền nhưng khi công dân lên Trung ương tiếp tục khiếu nại, tố cáo thì một số cơ quan Trung ương vẫn chuyển đơn về địa phương đề nghị xem xét, giải quyết do không nắm được thông tin đầy đủ về vụ việc. Tình trạng này làm mất nhiều thời gian, công sức và nguồn lực của các cơ quan nhà nước và của chính công dân, làm giảm đi hiệu lực và sự nghiêm minh của pháp luật.
Hiện nay, Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo đã được Thanh tra Chính phủ triển khai xây dựng và chính thức đưa vào sử dụng trên toàn quốc từ ngày 15/3/2018. Các vụ việc khiếu nại, tố cáo được tạo thành hồ sơ điện tử từ địa phương đến Trung ương. Đến nay, đã có 81/93 bộ, ngành, địa phương sử dụng Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo. Tuy nhiên, hiện nay chưa có căn cứ pháp lý quy định trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương phải cập nhật dữ liệu vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo để hình thành dữ liệu về vụ việc khiếu nại, tố cáo thống nhất, đầy đủ từ Trung ương đến địa phương. Do đó, vẫn còn 12/93 bộ, ngành, địa phương chưa cập nhật các vụ việc khiếu nại, tố cáo vào hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo nên việc vận hành chưa được đồng bộ, thống nhất.
Do đó, việc ban hành Quyết định quy định về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc cập nhật, quản lý, khai thác, sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo là cần thiết
Theo đó, Quyết định quy định về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc cập nhật, quản lý, khai thác, sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo. Quyết định áp dụng đối với các Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp, các cơ quan thanh tra nhà nước, các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo và các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trong việc cập nhật, quản lý, khai thác, sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo.
Theo dự thảo, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ là các cơ quan vừa có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo, vừa có trách nhiệm quản lý nhà nước về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong phạm vi bộ, ngành mình. Dự thảo quy định về trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan này.
Còn tại địa phương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh vừa có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo, vừa có trách nhiệm quản lý nhà nước về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong phạm vi địa phương mình. Điều 8 Dự thảo Nghị định quy định về trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn có trách nhiệm cung cấp thông tin về vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền quản lý của mình cho Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Dự thảo cũng quy định trách nhiệm của Tổng Thanh tra Chính phủ. Đồng thời, để phục vụ công tác quản lý, giám sát về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, theo quy định của dự thảo Quyết định, các cơ quan có trách nhiệm cập nhật các thông tin, vụ việc được khai thác thông tin, dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo thuộc phạm vi quản lý của cơ quan mình. Dự thảo quy định rõ cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu cung cấp thông tin, dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo.
