Bằng chứng vô tội là tờ đơn trình bày của Nguyễn Văn Tân - người chủ mưu vụ ném lựu đạn trả thù cán bộ xã viết từ trại giam thừa nhận Tân đã vu oan cho Hùng. Ngoài ra, có hai nhân chứng khác cũng đứng ra làm chứng vào thời điểm bị cáo buộc gài lựu đạn hại chết các cán bộ xã, Hùng đang cùng họ đi chở phân cách hiện trường vụ nổ hơn 3km…
Bị khép tội khi đang ở cách hiện trường 3 km
Khoảng 19h40 ngày 24/2/1995, tại nhà chị Vũ Thị Dung (xóm Dậm, xã Thống Nhất, thị xã Hòa Bình) xảy ra vụ nổ lựu đạn làm bị thương 4 cán bộ xã Thống Nhất. Thủ phạm gây ra vụ án được xác định là Nguyễn Văn Tân (SN 1968).
Khi bị bắt giữ, Tân khai còn có đồng phạm là Nguyễn Văn Hùng và Nguyễn Văn Nghị, là người cùng địa phương. Khoảng 15h ngày 24/2/1995, Tân và Hùng đã theo dõi và Hùng là người trực tiếp có mặt tại hiện trường, thực hiện việc gài lựu đạn hẹn nổ vào xe máy của các nạn nhân.
Khoảng 19h30 cùng ngày, lựu đạn nổ làm 4 cán bộ xã bị thương tích, người nặng nhất bị tổn hại 35% sức khỏe, người nhẹ nhất tổn hại 15% sức khỏe.
Từ lời khai của Tân, chiều 1/3/1995, Hùng bị triệu tập lên lấy lời khai và bị tạm giữ hành chính từ 16h ngày 1/3/1995 đến 22h ngày 2/3/1995. Quá trình thẩm vấn, Hùng khẳng định không liên quan đến vụ án vì thời điểm xảy ra vụ nổ, Hùng đang cùng anh Đinh Văn Thọ (SN 1964, trú tại xóm Hạ Sơn, xã Thống Nhất, thị xã Hòa Bình) đi chở phân cách hiện trường vụ nổ 3,5km.
Hùng đi cùng Thọ từ 15h đến 21h ngày 24/02/1995 mới về nhà, hoàn toàn không có mặt để bàn bạc, thao tác gài lựu đạn như Tân khai. Thậm chí, tại thời điểm vừa xảy ra vụ nổ, Hùng còn gặp và nói chuyện với chị Triệu Thị Hòa - em của anh Triệu Văn Bào (một trong 4 bị hại của vụ án). Việc này có anh Thọ, chị Hòa làm chứng, xác nhận .
Do có chứng cứ ngoại phạm nên 22h ngày 2/3/1995, Hùng được thả về. Đến khoảng 16h30 ngày 8/3/1995, Hùng bị bắt khẩn cấp vì có hành vi đồng phạm với Nguyễn Văn Tân trong vụ “Giết người”, “Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng” và đưa thẳng vào Trại tạm giam Công an tỉnh Hòa Bình.
Tại cơ quan công an, Hùng vẫn khẳng định không liên quan gì đến vụ án ngày 24/2/1995 và đưa ra chứng cứ ngoại phạm nhưng không được chấp nhận. Theo Hùng khai, anh đã bị bức cung.
Đến ngày 16/3/1995, điều tra viên đọc cho Hùng nghe lời khai của Tân và Nghị khẳng định có Hùng cùng tham gia vụ án. Hùng yêu cầu được đối chất với Tân và Nghị nhưng cơ quan điều tra không chấp nhận. Do bị ép cung, nhục hình nên cuối cùng Hùng buộc phải ký vào biên bản nhận tội đã viết sẵn.
Sau khi Hùng ký vào biên bản nhận tội, vụ án được nhanh chóng hoàn tất điều tra, truy tố và chuyển Tòa án xét xử với tốc độ “siêu tốc”. Một vụ án cháy nổ, lại không phải phạm tội quả tang mà là án truy xét cực kỳ phức tạp nhưng từ khi xảy ra đến lúc xét xử, các cơ quan tố tụng tỉnh Hòa Bình chỉ gói gọn trong thời gian 3 tháng 1 ngày.
Ngày 25/5/1995, TAND tỉnh Hòa Bình xử sơ thẩm đã tuyên phạt Nguyễn Văn Hùng mức án 16 năm tù về tội “Giết người” và 2 năm tù về tội “Tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng”.
Kẻ chủ mưu thừa nhận đã vu oan đồng phạm
Sau án sơ thẩm, Hùng không kháng cáo. Sau khi án có hiệu lực, anh được chuyển đi thụ án tại Trại giam Nam Hà. Đột ngột đến ngày 6/7/1995 và 25/7/1995, khi đang thụ án tại Trại giam Nam Hà, Hùng bỗng nhận được lá đơn trình bày của Tân, có nội dung thú nhận việc Tân đã vu oan cho Hùng.
Hùng đã trình bày việc này với giám thị trại giam và gửi đơn kêu oan tới các cơ quan tố tụng tỉnh Hòa Bình nhưng không được xem xét. Tuyệt vọng, Hùng chấp nhận không kêu oan nữa, đợi sớm được tha tù rồi mới đi kêu cứu.
Sau 16 năm “bóc lịch”, ngày 08/10/2010 Hùng được giảm án tha tù trước thời hạn và trở về, lúc này mới tiếp tục kêu oan. Mới đây, anh đã nhận được Phiếu báo của TANDTC và VKSNDTC về việc các cơ quan này đã nhận được đơn của anh và đang trong quá trình xét xem có căn cứ minh oan hay không.
Đề nghị các cơ quan tư pháp trung ương và cơ quan tố tụng tỉnh Hòa Bình cần khẩn trương vào cuộc, xem xét lại vụ án một cách thận trọng, khách quan, nếu có căn cứ thì phải tiến hành minh oan, xin lỗi, bồi thường cho công dân.