Thực hiện Chỉ thị số 37-CT/TW ngày 4-8-2009 của Bộ Chính trị; Kế hoạch số 38-KH/TU ngày 29-9-2009 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ "Về Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng", đến đầu tháng 8-2010, Đảng bộ tỉnh Nam Định đã hoàn thành đại hội Đảng cấp cơ sở và trên cơ sở và thành công tốt đẹp. Đây là kết quả của sự chuẩn bị chu đáo, sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của Ban TVTU, và các cấp uỷ Đảng trong Đảng bộ tỉnh. Trong không khí phấn khởi và niềm tin mới, phóng viên Báo Nam Định đã có cuộc phỏng vấn đồng chí Trần Mạnh Đĩnh, Uỷ viên Ban TVTU, Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh uỷ về kết quả và kinh nghiệm rút ra sau đại hội Đảng cấp cơ sở và trên cơ sở ở Đảng bộ tỉnh ta. Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn:
Phóng viên: Xin đồng chí đánh giá mấy nét khái quát về những kết quả chủ yếu qua Đại hội Đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở ở Đảng bộ tỉnh ta ?
Đồng chí Trần Mạnh Đĩnh: Triển khai đại hội Đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở theo Chỉ thị 37-CT/TW của Bộ Chính trị, Đảng bộ tỉnh Nam Định có 10 đảng bộ huyện, thành phố và 6 đảng bộ trực thuộc tỉnh (gồm: Đảng bộ Khối Dân chính Đảng, Khối Doanh nghiệp, Công an, Quân sự, Biên phòng tỉnh và Tổng Cty CP Dệt may Nam Định); tổng số tổ chức cơ sở Đảng là 1042 với số đảng viên là 96946 đồng chí, trong đó có: 229 đảng bộ xã, phường, thị trấn; 813 đảng bộ, chi bộ cơ sở cơ quan hành chính, sự nghiệp, lực lượng vũ trang, doanh nghiệp...
Sau khi có Chỉ thị số 37-CT/TW của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã quán triệt, triển khai xây dựng Kế hoạch số 83-KH/TU ngày 29-9-2009 chỉ đạo đại hội Đảng các cấp trong toàn Đảng bộ tỉnh; trong tháng 10-2009, Ban TVTU triệu tập hội nghị Ban Chấp hành mở rộng đến cán bộ chủ chốt các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, các huyện, thành phố, đảng bộ trực thuộc tỉnh để quán triệt Chỉ thị số 37-CT/TW ngày 4-8-2009 của Bộ Chính trị và kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, các văn bản hướng dẫn của Trung ương, của Tỉnh uỷ về đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng.
Từ tháng 10-11-12 năm 2009, Ban Thường vụ các huyện, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc tỉnh và cấp uỷ cơ sở đã triển khai quán triệt Chỉ thị số 37-CT/TW của Bộ Chính trị các văn bản chỉ đạo và hướng dẫn của cấp trên tới các tổ chức Đảng và cán bộ, đảng viên; thống nhất kế hoạch chỉ đạo đại hội Đảng cấp cơ sở; thành lập các tiểu ban chuẩn bị đại hội, đồng thời thành lập các tổ công tác, phân công thường vụ và cấp uỷ viên phụ trách chỉ đạo đại hội Đảng cấp cơ sở và chuẩn bị đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở.
Nhìn chung sau khi nghiên cứu, quán triệt Chỉ thị số 37 của Bộ Chính trị và các văn bản hướng dẫn của Trung ương và Tỉnh uỷ; cấp uỷ các cấp đã nhận thức rõ về tầm quan trọng của công tác chỉ đạo đại hội Đảng các cấp, trong đó việc lãnh đạo chuẩn bị và tổ chức thành công đại hội Đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở là yếu tố quan trọng đảm bảo sự thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, trên cơ sở đó đã tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các tổ chức Đảng tổ chức đại hội đảm bảo chất lượng, tiến độ theo quy định. Về tiến độ đại hội Đảng cấp cơ sở: Thực hiện chỉ đạo của Trung ương về việc thực hiện thí điểm chủ trương đại hội Đảng bộ cơ sở trực tiếp bầu ban thường vụ, bí thư, phó bí thư; Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã chỉ đạo và cấp uỷ các cấp đã chọn 29 đảng bộ cơ sở đại diện cho các đảng bộ cơ sở trong Đảng bộ tỉnh để thực hiện thí điểm, đến ngày 11-4-2010 đã hoàn thành; đây là vấn đề mới trong chỉ đạo đại hội Đảng cấp cơ sở nhiệm kỳ này đã tiến hành đạt kết quả tốt, đảm bảo đúng quy trình, nguyên tắc theo quy định, hướng dẫn của Trung ương. Ban Thường vụ các huyện uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc tỉnh đã chọn 24 đảng bộ, chi bộ cơ sở tiến hành chỉ đạo đại hội điểm để rút kinh nghiệm trước khi triển khai ra diện rộng; đến cuối tháng 6-2010, đại hội Đảng cấp cơ sở cơ bản hoàn thành (chỉ có 01 đảng bộ cơ sở đến ngày 3-7-2010 tổ chức đại hội).
Về chỉ đạo đại hội Đảng cấp trên cơ sở: Thực hiện sự chỉ đạo của Trung ương về việc thực hiện thí điểm chủ trương đại hội Đảng bộ cấp trên cơ sở trực tiếp bầu bí thư cấp uỷ, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã chỉ đạo, lựa chọn Đảng bộ huyện Hải Hậu và Đảng bộ Công an tỉnh thực hiện thí điểm chủ trương đại hội cấp trên cơ sở trực tiếp bầu bí thư cấp uỷ. Đồng thời Ban Thường vụ Tỉnh uỷ chọn Đảng bộ huyện Ý Yên tiến hành đại hội điểm cấp trên cơ sở để rút kinh nghiệm triển khai đại hội các đảng bộ; đến ngày 6-8-2010 đã có 16/16 đảng bộ huyện, thành phố và đảng bộ trực thuộc tỉnh đã tổ chức đại hội đảm bảo các nội dung, yêu cầu Chỉ thị số 37-CT/TW của Bộ Chính trị và hoàn thành trước thời gian theo kế hoạch chỉ đạo của Tỉnh uỷ. Về xây dựng báo cáo chính trị: Cấp uỷ cơ sở và cấp trên cơ sở đã tiếp thu những quan điểm, định hướng chỉ đạo nêu trong dự thảo văn kiện Đại hội XI của Đảng, của Đảng bộ cấp trên và bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị, nghị quyết đại hội nhiệm kỳ trước, quy định của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ của các loại hình tổ chức Đảng để xây dựng báo cáo chính trị đại hội Đảng bộ gắn với kiểm điểm thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Các đảng bộ huyện, thành phố và cấp xã, phường, thị trấn đã đề ra nhiều giải pháp chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở địa phương, giải quyết những vấn đề bức xúc như phát triển ngành nghề để giải quyết việc làm, xoá đói giảm nghèo, môi trường, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở… Các đảng bộ, chi bộ cơ quan hành chính sự nghiệp, lực lượng vũ trang, doanh nghiệp đã đi sâu đánh giá về việc thực hiện chức năng hạt nhân chính trị lãnh đạo ở cơ sở; lãnh đạo công tác tư tưởng và công tác tổ chức cán bộ, lãnh đạo các đoàn thể quần chúng trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị; những yếu kém trong việc duy trì nền nếp và chất lượng sinh hoạt chi bộ; công tác quản lý và phân công công tác cho đảng viên; công tác kết nạp đảng viên mới. Thực hiện tốt việc lấy ý kiến các chi bộ và các tổ chức chính trị - xã hội, các đồng chí cán bộ chủ chốt cơ sở đã nghỉ hưu, cán bộ lão thành cách mạng, tiền khởi nghĩa và nhiều tuổi Đảng, cán bộ cao cấp lực lượng vũ trang. Nhìn chung, báo cáo chính trị đã đánh giá đúng thực trạng tình hình địa phương, đơn vị; kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị; ưu, khuyết điểm và làm rõ nguyên nhân chủ quan chưa tạo được sự chuyển biến rõ nét trong phát triển kinh tế - xã hội; những mặt làm được, chưa làm được, chỉ ra nguyên nhân, nhất là đối với những vấn đề cơ bản, bức xúc, trên cơ sở đó đề ra giải pháp cụ thể, thiết thực để khắc phục hạn chế và khai thác tiềm năng thế mạnh của địa phương, đơn vị; đã chú trọng những giải pháp có tính đột phá, sáng tạo. Báo cáo kiểm điểm của cấp uỷ đã cơ bản thể hiện được tinh thần tự phê bình và phê bình, đánh giá đúng sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ trong nhiệm kỳ qua, chỉ rõ nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan của những hạn chế yếu kém và đề ra biện pháp khắc phục.
Về công tác thảo luận, đóng góp ý kiến vào dự thảo các văn kiện đại hội đảng bộ cấp trên: Trước đại hội, các cấp uỷ Đảng đã tổ chức hội nghị cán bộ chủ chốt, hội nghị đảng bộ, chi bộ để thảo luận, đóng góp ý kiến vào dự thảo văn kiện trình Đại hội XI của Đảng và của cấp trên trực tiếp. Dự thảo bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đảng, được nêu từng vấn đề để đảng viên thảo luận và lấy ý kiến đóng góp của từng đại biểu và đảng viên dự đại hội đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở. Quá trình thảo luận các cấp uỷ Đảng đã chủ động lấy ý kiến của MTTQ và các đoàn thể chính trị xã hội, cán bộ hưu trí… Sau khi tổng hợp ý kiến đóng góp, được chuẩn bị bằng văn bản báo cáo về cấp uỷ cấp trên và trình đại hội cấp mình. Thông qua đợt sinh hoạt chính trị tham gia góp ý kiến vào dự thảo văn kiện đại hội Đảng các cấp, cán bộ, đảng viên đã nâng cao được nhận thức, nắm vững đường lối đổi mới của Đảng, tình hình của đất nước, của địa phương trong thời kỳ đẩy mạnh CNH-HĐH. Không khí thảo luận dân chủ, thể hiện rõ trách nhiệm của tổ chức Đảng và đảng viên, nhìn nhận, đánh giá đúng thực trạng, khẳng định những thành tích, kết quả trong nhiệm kỳ qua và đi thẳng vào những tồn tại, khuyết điểm, từ đó đề ra phương hướng phấn đấu và các giải pháp đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, bảo đảm quốc phòng an ninh đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị thời kỳ mới.
Về kết quả bầu cử cấp uỷ khoá mới: Nhìn chung, đề án nhân sự cấp uỷ khoá mới trình tại đại hội sát với tình hình thực tiễn ở từng địa phương, đơn vị; đảm bảo về cơ cấu, tỷ lệ nữ và độ tuổi trẻ cao hơn khoá trước. Việc thảo luận, giới thiệu nhân sự tại đại hội được tiến hành dân chủ, khách quan và sát với dự kiến giới thiệu của cấp uỷ đương nhiệm. Danh sách bầu cử cấp uỷ khoá mới đảm bảo có số dư 15% trở lên so với số lượng cần bầu. Số cán bộ tham gia cấp uỷ lần đầu được quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng cơ bản, có tín nhiệm cao trong Đảng và nhân dân. Tổng số cấp uỷ viên cơ sở bầu được là: 6511 đồng chí. Trong đó: Nữ: 954 đồng chí = 14,6%; Tuổi trẻ từ 35 tuổi trở xuống: 652 đồng chí = 10%; Mới tham gia lần đầu: 2205 đồng chí = 33,8%; Độ tuổi bình quân: 45,41 tuổi. Tổng số cấp uỷ viên cấp trên cơ sở bầu được là: 536 đồng chí. Trong đó: Nữ: 63 đồng chí = 11,75%; Tuổi trẻ từ 35 tuổi trở xuống: 22 đồng chí = 4,1%; Mới tham gia lần đầu: 250 đồng chí = 46,5%. Độ tuổi bình quân: 47,69 tuổi.
Phóng viên: Thưa đồng chí! Thực hiện Chỉ thị số 37-CT/TW của Bộ Chính trị, Kế hoạch số 83-KH/TU của Ban TVTU, còn những hạn chế, thiếu sót gì cần được quan tâm trong quá trình tiến hành đại hội Đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở?
Đồng chí Trần Mạnh Đĩnh: Công tác chỉ đạo đại hội Đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở ở tỉnh ta đã hoàn thành đúng thời gian theo kế hoạch và đạt được mục đích, yêu cầu đề ra. Tuy vậy vẫn còn những hạn chế trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện như: Việc chuẩn bị báo cáo chính trị, báo cáo kiểm điểm của các cấp uỷ Đảng tuy đã bám sát nội dung, chỉ đạo, nhưng còn ít các giải pháp khả thi nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong các lĩnh vực công tác nhất là trong phát triển kinh tế, nâng cao sức chiến đấu của tổ chức Đảng, phát triển đảng viên mới, xây dựng tổ chức cơ sở Đảng trong sạch vững mạnh. Các chỉ tiêu chủ yếu trong nhiệm kỳ mới của một số địa phương chưa đảm bảo tinh thần phấn đấu cao so với tiềm năng thế mạnh của mình. Báo cáo kiểm điểm ở một số đơn vị chưa sâu sắc, tính chiến đấu chưa cao, đánh giá về tập thể còn nhiều hạn chế thiếu sót, nhưng chưa có sự liên hệ trách nhiệm cá nhân với những thiếu sót của tập thể cấp uỷ. Các tham luận góp ý các báo cáo dự thảo văn kiện của cấp trên tại đại hội còn ít và chưa có nhiều ý kiến sâu sắc.
Về bầu cử cấp uỷ khoá mới: Mặc dù đã tập trung chỉ đạo song vẫn còn nhiều đại hội Đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở chưa đảm bảo được tỷ lệ nữ và tuổi trẻ trong danh sách bầu ban chấp hành cũng như tỷ lệ nữ và tuổi trẻ trúng cử vào ban chấp hành khoá mới (tỷ lệ tuổi trẻ 10%, tỷ lệ nữ 14,65%); đối với cấp trên cơ sở (tỷ lệ tuổi trẻ 4,1%, tỷ lệ nữ 11,75%). Toàn tỉnh có 11 đảng bộ, chi bộ cơ sở bầu cấp uỷ thiếu số lượng, trong đó có 08 đảng bộ, chi bộ cơ sở thiếu 01 cấp uỷ viên, 03 đảng bộ cơ sở thiếu 02 cấp uỷ viên. Một số cơ sở khi chuẩn bị nhân sự đã có biểu hiện cán bộ tín nhiệm thấp nhưng chưa kiên quyết chỉ đạo và vẫn để trong danh sách bầu cử cấp uỷ khóa mới nên không trúng cử: có 26 cán bộ xã, phường, thị trấn thuộc diện ban thường vụ huyện, thành uỷ quản lý; đối với cấp trên cơ sở có 02 cấp uỷ viên và 01 uỷ viên ban thường vụ cấp uỷ dự kiến tái cử, trong danh sách bầu cử không trúng cử. Một số ít đơn vị tình hình nội bộ có vấn đề phức tạp nhưng cấp uỷ cơ sở còn chủ quan; việc nắm tình hình chưa sát, giải quyết chưa kịp thời. Công tác xây dựng quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trẻ, cán bộ nữ của một số cấp uỷ còn hạn chế, có biểu hiện khép kín; chưa nắm chắc tình hình tư tưởng, dư luận trong cán bộ đảng viên và quần chúng nhân dân.
Phóng viên: Xin đồng chí cho biết những kinh nghiệm bước đầu rút ra trong quá trình đại hội Đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở ? Đồng chí có thể cho biết đôi điều cảm nhận về Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII (nhiệm kỳ 2010-2015) sắp tới ?
Đồng chí Trần Mạnh Đĩnh: Từ thực tiễn chỉ đạo đại hội Đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở ở tỉnh ta, bước đầu rút ra một số kinh nghiệm sau:
Một là: Phải quán triệt sâu sắc nội dung, yêu cầu chỉ đạo đại hội Đảng các cấp theo đúng Chỉ thị 37-CT/TW của Bộ Chính trị, các hướng dẫn của Trung ương, của Tỉnh uỷ và cấp uỷ cấp trên tới các tổ chức Đảng và cán bộ, đảng viên. Xây dựng hệ thống các văn bản hướng dẫn, tổ chức thực hiện cụ thể, phù hợp với địa phương, đơn vị. Các cấp uỷ cấp trên phải tập trung chỉ đạo, có sự phân công theo dõi chỉ đạo chặt chẽ thường xuyên theo tiến độ; trực tiếp cùng cơ sở giải quyết những tồn tại, vướng mắc ngay từ cơ sở.
Hai là: Cấp uỷ cấp trên cần theo dõi sát sao, thường xuyên có ý kiến chỉ đạo cụ thể để giúp cho cấp uỷ cấp dưới xây dựng, hoàn thiện văn kiện trình đại hội và phương án nhân sự đảm bảo chất lượng.
Ba là: Quá trình chuẩn bị các bước trước, trong và sau đại hội phải đảm bảo mở rộng dân chủ, nhất là trong xây dựng báo cáo chính trị và công tác nhân sự cấp uỷ. Công tác nhân sự cấp uỷ cần được chỉ đạo chặt chẽ, đúng quy trình, đảm bảo nguyên tắc. Chủ động nắm chắc tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên và dư luận của nhân dân trong quá trình thực hiện quy trình nhân sự, nhằm lựa chọn, nâng cao chất lượng nhân sự cấp uỷ và đảm bảo về cơ cấu. Đồng thời quan tâm, làm tốt công tác luân chuyển, bố trí cán bộ trước và sau đại hội.
Bốn là: Cấp ủy các cấp phải thường xuyên làm tốt công tác tự phê bình và phê bình, tạo được sự thống nhất cao trong tư tưởng và hành động trong quá trình chỉ đạo, lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị ở cơ sở. Chỉ đạo làm tốt công tác tuyên truyền trước, trong và sau đại hội; gắn quá trình chuẩn bị đại hội với đẩy mạnh hoàn thành các nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị để đại hội thực sự là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ.
Năm là: Trong lãnh đạo và tổ chức triển khai phải kiên quyết thực hiện các nguyên tắc, quan điểm chỉ đạo của cấp trên để đảm bảo hoàn thành nội dung, chương trình đại hội. Coi trọng việc đánh giá, chỉ đạo rút kinh nghiệm kịp thời qua từng đại hội. Công tác chuẩn bị phải chu đáo, phương pháp tổ chức và điều hành trong đại hội phải cụ thể, chi tiết tránh sự nhầm lẫn, lúng túng trong quá trình tổ chức, thực hiện.
Kết quả chỉ đạo tổ chức đại hội Đảng cấp cơ sở và cấp trên cơ sở là tiền đề quan trọng, góp phần xứng đáng vào thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII thời gian tới; đồng thời chúng ta cần tiếp tục làm tốt một số nội dung sau:
- Quán triệt sâu sắc và tổ chức thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 37-CT/TW của Bộ Chính trị, tiếp thu những quan điểm chủ trương của Trung ương đã nêu trong các văn kiện dự thảo trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng để vận dụng vào tình hình thực tiễn của Đảng bộ tỉnh. Nhằm xây dựng các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội với tinh thần tiến công nhưng phải có tính khả thi cao.
- Làm tốt việc tổng hợp ý kiến tham gia đối với văn kiện của Trung ương; nhất là tổng hợp ý kiến đóng góp sửa đổi Điều lệ Đảng.
- Thực hiện tốt yêu cầu chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương về công tác nhân sự cấp uỷ khoá mới; đảm bảo dân chủ, công tâm, khách quan. Trong đó quan tâm đảm bảo tiêu chuẩn cấp uỷ nhưng phải rất chú ý đảm bảo cơ cấu và độ tuổi, từng bước trẻ hoá đội ngũ. Công tác nhân sự cấp uỷ là cơ sở quan trọng cho sự thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII.
- Tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua lập thành tích cao nhất để chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu nhiệm vụ năm 2010 và nhiệm kỳ (2005-2010), chuẩn bị mọi điều kiện để Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII khai mạc vào cuối tháng 9-2010.
Được sự quan tâm chỉ đạo của Bộ Chính trị, các Ban Đảng Trung ương và sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, đến nay, mọi công việc chuẩn bị cho Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII nhiệm kỳ 2010-2015 đã hoàn tất. Tôi tin tưởng rằng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII sẽ thành công tốt đẹp.
PV: Xin trân trọng cám ơn đồng chí!
Đoàn Quốc Sỹ (Thực hiện)
