Những năm 1920 và 1930 đã chứng kiến sự dịch chuyển của tội phạm có tổ chức từ trò chơi đường phố thành một phương thức làm ăn đáng chú ý của nhiều đối tượng. Meyer Lansky, còn được gọi là “kế toán của giới tội phạm” là kẻ đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi đó.
Đứa trẻ hư trên đường phố
Meyer Lansky sinh năm 1902 ở phía Tây nước Nga với tên khai sinh là Meyer Suchowljansky. Năm 1911, gia đình Lansky di cư sang Mỹ và sống ở quận Brooklyn, New York. Tại Mỹ, Meyer được đổi họ thành Lansky cho giống người Mỹ.
Năm 1914, khi Lansky học lớp 6, vì khó khăn tài chính nên gia đình buộc phải chuyển tới khu Lower East Side ở Manhattan. Ngay từ khi còn nhỏ, Lansky đã tỏ ra vô cùng lỳ lợm. Dù có thân hình nhỏ thó nhưng Lansky nổi tiếng khắp nơi vì sự cứng đầu, luôn sẵn sàng đánh nhau với người khác, bất chấp việc đối thủ đông đúc hay cao lớn đến đâu.
Cũng chính vì bản tính liều lĩnh này mà Lansky gặp được Charles “Lucky” Luciano, kẻ chuyên dẫn đầu một nhóm những thanh niên đến từ vùng Sicilia của Italia đi tấn công để buộc những cậu bé người Do Thái phải bỏ tiền ra thuê chúng “bảo kê”. Lần đó, Lansky vô tình chạm mặt nhóm của Luciano.
Dù bị nhóm này đánh cho nhừ tử nhưng hắn vẫn kiên quyết không chịu khuất phục. Chính sự lỳ lợm và kiên nhẫn của Lansky đã khiến Luciano vô cùng ấn tượng và cho phép hắn được rời đi. Về phía Lansky, tên này cũng đem lòng ngưỡng mộ và tôn trọng Luciano, nền tảng để về sau chúng có thể trở thành những người bạn thân thiết.
Sinh sống ở Lower East Side, khu phố nhỏ chen chúc những cộng đồng người di cư phức tạp, là điểm nóng của tình trạng tham nhũng và mại dâm, với những nhà thổ và tụ điểm cờ bạc mọc lên nhan nhản, hoạt động cả lén lút lẫn công khai, Lansky nhanh chóng bị thu hút bởi những nhân vật mờ ám đi đi lại lại trên phố.
Y cũng sớm bị mặt tối của cuộc sống và sự cám dỗ của việc có tiền, quyền lôi kéo. Khi vừa học xong lớp 8, Lansky quyết định nghỉ học để tham gia vào các hoạt động đường phố.
Chỉ sau một thời gian chịu khó la cà ở những tụ điểm vui chơi, cờ bạc, Lansky đã khai phá được “năng khiếu” đặc biệt của mình, đó chính là những mánh đỏ đen. Hắn nhận thấy rằng với sự láu cá sẵn có, năng lực lãnh đạo và năng khiếu toán học của mình, hắn hoàn toàn có thể trở thành một nhân vật nổi trội trong các ngón cờ bạc và các hoạt động bất hợp pháp khác.
Đến đầu những năm 1920, Lansky gặp lại Lucky Luciano rồi cùng tên này và một đối tượng khác tình cờ gặp gỡ trên đường phố tên Bugsy Siegel kết hợp trở thành bộ ba ăn ý, tham gia hàng loạt những hoạt động phạm pháp, từ buôn lậu, cướp rượu, tống tiền người lao động, cho vay nặng lãi, thao túng chứng khoán cho đến xúi giục đình công và bảo kê.
Trong đó, năm 1920, khi lệnh cấm rượu được áp dụng ở Mỹ, Meyer Lansky bàn bạc với Siegel thành lập tổ chức tội phạm hoạt động theo mô hình băng đảng của Italia. Bugs và Meyer Mob sau đó được thành lập và trở thành một trong những băng đảng buôn hàng cấm nổi tiếng khắp nước Mỹ.
Về sau, tên này còn thành lập một tổ chức gồm các tay súng chuyên giết người thuê người Italia và Do Thái. Điểm khác biệt của Lansky so với nhiều trùm tội phạm lúc bấy giờ là hắn đã xoay xở để phát triển nhóm tội phạm này thành những tổ chức hoạt động như một doanh nghiệp hợp pháp để qua mặt lực lượng chức năng.
Năm 1931, trùm tội phạm người Mỹ giúp Luciano dàn dựng việc loại bỏ những nhân vật đứng đầu của băng nhóm của Luciano là Big Joe Masseria và Salvatore Maranzano để cùng với các tên khác là Vito Genovese, Lepke Buchalter, Frank Costello, Joe Adonis và Bugsy Siegel bắt đầu hình thành các liên minh tội phạm có tổ chức do người Do Thái hoặc người Italia đứng đầu. Sau một thời gian, liên minh này đã nắm quyền kiểm soát gần như toàn bộ các địa bàn ở thành phố New York.
Lansky cũng được cho là người “có công lớn” trong việc đưa hệ thống các băng nhóm tội phạm còn chia rẽ tại Mỹ thành một hệ thống tội phạm quốc gia có liên kết với nhau khi đồng ý hợp tác với các băng nhóm tội phạm ở các thành phố khác để cùng tồn tại và hoạt động.
Mối quan hệ gắn bó, ngưỡng mộ và tôn trọng lẫn nhau giữa Lansky và Luciano khi đó cũng giúp xóa bỏ luật “bất thành văn” trong quan hệ giữa các băng nhóm tội phạm trước đó vốn cho rằng những người Italia chỉ nên hợp tác với người Italia.
Lấn sân
Sau khi lệnh cấm sản xuất, kinh doanh rượu được giới chức Mỹ hủy bỏ vào năm 1933, Lansky bắt đầu đa dạng hóa các hoạt động kinh doanh, tìm cách đầu tư vào các doanh nghiệp cả hợp pháp lẫn bất hợp pháp. Lansky cũng được cho là người “khơi mào” cho nhiều cách thức trốn thuế khác nhau.
Tuy nhiên, nguồn thu chính vẫn là từ cờ bạc. Trong những năm 1930, Lansky đã mở ra nhiều tụ điểm cờ bạc ở khắp New York, New Orleans và Florida, đồng thời còn bắt đầu tìm cách đưa hoạt động phạm pháp sang Cuba.
 |
| Tội phạm lộng hành đường phố Mỹ những năm 1930 |
Một trong những điểm khác biệt khiến Lansky thành công so với rất nhiều những tên tội phạm ở Mỹ lúc bấy giờ là luôn giữ chữ “tín”, làm ăn minh bạch, sòng phẳng. Lansky hiểu được rằng tỉ lệ đặt cược luôn theo hướng có lợi cho nhà cái nên không bao giờ tìm cách lừa đảo khách hàng. Lansky thực thi chính sách tuyệt đối cấm các hành vi lừa dối, đặc biệt là giữa những đại lý và nhân viên.
Cách quản lý như vậy cộng với những kỹ năng kinh doanh, đặc biệt là khả năng lôi kéo sự ủng hộ của những gã tội phạm địa phương và hối lộ các quan chức tham nhũng giúp Lansky sớm trở thành một trong những ông trùm đáng gờm trong ngành công nghiệp cờ bạc đang phát triển mạnh tại Mỹ khi đó.
Cũng chính Lansky là người đã đứng ra dàn xếp thỏa thuận giữa tình báo hải quân Mỹ và Lucky Luciano khi tên này đang bị tống giam ở New York. Theo thỏa thuận này, những thành viên trong băng nhóm của Luciano sẽ thu thập các thông tin về hoạt động của kẻ thù tại các bến cảng nơi băng nhóm của Luciano đang nắm quyền kiểm soát để đổi lấy việc tên trùm tội phạm được thả ra.
Trong những năm 1940 và 1950, Lansky đầu tư mạnh vào hoạt động cờ bạc ở Cuba, vung rất nhiều tiền để hối lộ quan chức tham nhũng ở đây hòng dễ bề hành động. Cũng trong thời gian này, Lansky cũng tham gia vào hoạt động kinh doanh hợp pháp như đóng gói thuốc lá, đầu tư vào các kênh truyền hình…
Đây cũng chính là thời điểm Lansky đã trở thành cái tên được nhắc nhiều trong các cuộc điều trần của Ủy ban điều tra tội phạm của Thượng viện Mỹ. Song, do đã rất khéo léo trong việc che giấu các hoạt động phạm tội của bản thân, đồng thời khôn ngoan chuyển tiền kiếm được phi pháp vào các ngân hàng ở nước ngoài nên nhà chức trách Mỹ đã không tìm được bằng chứng buộc tội Lansky. Mãi đến năm 1953, Lansky mới bị kết án đánh bạc bất hợp pháp và chỉ phải ngồi tù hai tháng.
Kết cục
Cuộc cách mạng Cuba vào năm 1959 đã đặt dấu chấm hết cho hoạt động đầu tư của Lansky tại Cuba, khi các sòng bạc được quốc hữu hóa và Lansky buộc phải trở về Mỹ. Trong vài năm sau đó, Lansky sống khá yên lặng ở Miami Beach và bắt đầu bị lực lượng hành pháp Mỹ truy đuổi gay gắt. Tại thời điểm này, theo một số nguồn tin, Lansky đã trở thành một trùm tội phạm giàu có với tổng tài sản ước đạt khoảng 300 triệu USD.
Năm 1970, Lansky cảm thấy sợi dây thòng lọng của công lý đã lơ lửng trên đầu nên đã bỏ trốn sang Israel và tìm cách được ở lại đây bằng việc viện dẫn Luật Hồi hương vốn quy định những người Do Thái có thể sống ở Israel và được công nhận là công dân của nước này. Tuy nhiên, yêu cầu đã bị bác bỏ do Lansky bị xem là người có thể gây hại tới an ninh Israel.
Năm 1972, sau quyết định của Tòa án Tối cao Israel, Lansky buộc phải trở về Mỹ để đối mặt với việc bị truy tố. Năm 1973, Lansky bị buộc tội trốn thuế nhưng bản án sau đó đã bị hủy bỏ. Hàng loạt các nỗ lực nhằm tống Lansky vào nhà lao sau đó đều thất bại, hoặc do luật sư tìm cách trì hoãn, hoặc do họ viện dẫn lý do sức khỏe của Lansky để né tránh.
Năm 1983, Lansky trút hơi thở cuối cùng tại Miami Beach do bệnh ung thư phổi. Trong suốt quá trình hoạt động của mình, Lansky đã nhiều lần bị khởi tố về các tội danh khác nhau, từ hành hung người khác, trốn thuế cho đến khinh miệt tòa án. Lansky thậm chí cũng bị cáo buộc tham gia vào hoạt động giết người thuê nhưng chỉ bị đi tù một lần duy nhất trong đời, chính là lần đi tù vào năm 1953.
