Theo tờ New York Times, Stephen Sondheim là nhà soạn nhạc và viết lời tuyệt vời và tinh tế - người đã "cách mạng hóa" sân khấu nhạc kịch Mỹ với những thành tựu như ”Company”, "Sweeney Todd", "Sunday in the Park With George và "Into the Woods”…
Ngày 26/11, ông đã qua đời ở tuổi 91, để lại cho giới nghệ thuật Mỹ nói riêng và toàn thế giới nói chung nhiều tiếc nuối.
 |
Huyền thoại nhạc kịch Stephen Sondheim. Ảnh: Getty Image. |
Stephen Joshua Sondheim sinh ngày 22/3/1930 tại New York (Mỹ). Ông là con trai của một nhà sản xuất váy áo khá giả (cha) và một nhà thiết kế (mẹ). Ở tuổi niên thiếu, Sondheim đã trải qua cuộc ly hôn của cha mẹ và Bucks County, ngoại ô thành phố Philadelphia, bang Pennsylvania (Mỹ).
Tại đây, ông được cha một người bạn, cùng là nhà viết lời Oscar Hammerstein II của đội sân khấu lừng danh Rodgers và Hammerstein, nhận ra tài năng âm nhạc và hướng dẫn vào con đường viết kịch.
Trong một buổi phỏng vấn với tờ Paris Review năm 1997, Sondheim đã nói rằng: ”Ông ấy dạy tôi cách cấu trúc một bài hát, nhân vật là gì, bối cảnh là gì; ông ấy dạy tôi cách kể một câu chuyện, cách không kể một câu chuyện, cách biến các hướng sân khấu trở nên thực tế”.
Thành công đầu tiên của Sondheim có lẽ có lẽ ở tuổi 27 (vào cuối những năm 1950) khi ông viết lời cho vở nhạc kịch “West Side Story” với âm nhạc của Leonard Bernstein. Các bài hát nổi tiếng của vở nhạc kịch này bao gồm “America”, “Tonight”, “I Feel Pretty” và “Somewhere”. Mặc dù chính Sondheim tự cho rằng những thứ mình đã viết ra thật ”đáng xấu hổ” nhưng khán giả đã không nghĩ như vậy. Vở nhạc kịch đã kéo dài đến 1000 buổi biểu diễn, trở thành một cú ”hit” lớn thời bấy giờ.
Trong suốt cuộc đời nghệ thuật của mình, không ít những thành công vang dội của Stephen Sondheim đến từ lối tư duy sâu sắc, thông minh, khác lạ và đầy tâm huyết trong từng tác phẩm của mình. Chưa kể, những đề tài trong các tác phẩm của ông dường như không bao giờ cạn kiệt.
Trong những năm 80 và 90, Sondheim đã viết vở nhạc kịch về họa sĩ người Pháp Georges Seurat với tên“Chủ nhật trong công viên với George” (1984) - tác phẩm đã đoạt giải Pulitzer về phim truyền hình. Sau đó là “Into the Woods” (1987) với nội dung tái hiện lại chuyện cổ tích của Grimm - đây được xem là tác phẩm được trình diễn nhiều nhất của ông. Vở kịch “Assassins” (1990) khắc hoạ lại câu chuyện về những kẻ ám sát tổng thống trong quá khứ và hiện tại.
Theo CNN, tác phẩm mới cuối cùng của ông là “Road Show” (2008) kể về một cặp anh em leo núi nhưng tác phẩm này đã không bao giờ đến được Broadway.
 |
Tổng thống Barack Obama trao Huân chương Tự do Tổng thống cho nhà soạn nhạc Stephen Sondheim vào ngày 24/11/2015 tại Nhà trắng để vinh danh những đóng góp ưu tú của ông. Ảnh: AP/Evan Vucci. |
Vào năm ngoái, đã có một buổi hoà nhạc online kỷ niệm sinh nhật thứ 90 của Sondheim trong bối cảnh đại dịch toàn cầu. Buổi hòa nhạc có sự góp mặt của các ngôi sao Broadway như Lin-Manuel Miranda, Audra McDonald và Patti LuPone… để gây quỹ ủng hộ cho các nghệ sĩ xoá đói giảm nghèo.
Năm nay, ông đã trải qua một sinh nhật bình yên hơn và ra đi ở tuổi 91. Dù rằng, sự ra đi của ông vẫn còn quá nhanh chóng và đầy tiếc nuối đối với giới nghệ sĩ nước Mỹ nhưng ”gia sản” mà ông để lại chính là điều giữ ông mãi mãi trong lòng khán giả, đồng nghiệp và hậu bối.
Barbra Streisand (sinh năm 1942) - nhà sáng tác nhạc, diễn viên điện ảnh, kịch và ca sĩ nổi tiếng người Mỹ, chia sẻ: "Cảm ơn Chúa rằng Sondheim đã sống đến 91 tuổi và để ông có thời gian viết những bản nhạc tuyệt vời và những ca từ tuyệt vời đến vậy. Anh ấy đã có thể nghỉ ngơi trong sự bình yên".
