Tại Phiên họp thứ hai hôm nay (17/8), Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến với báo cáo của Chính phủ về tình hình thực hiện các chế độ, chính sách về bảo hiểm xã hội, quản lý và sử dụng Quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2020.
Báo cáo của Chính phủ cho biết, năm 2020, Chính phủ, các bộ, ngành đã ban hành 13 văn bản quy phạm pháp luật để triển khai thực hiện, tổ chức thi hành chính sách, chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp. Trong đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 2 quyết định trong thời gian rất ngắn để triển khai chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do tác động của đại dịch COVID-19.
Năm 2020, có 860.741 người hưởng BHXH một lần, tăng 6,65% so với năm 2019 và gấp hơn 2 lần so với số người tham gia BHXH tăng thêm của năm 2020 so với năm 2019. Số tham gia BHXH hưởng BHXH một lần là 11.887 người tăng 50% so với năm 2019 và bằng 2,09% so với số người tham gia BHXH tự nguyện tăng thêm của năm 2020 so với năm 2019. Tính đến ngày 31/12/2020, tổng số tiền nợ đóng BHXH bắt buộc là 11.666 tỷ đồng, tăng 1.566 tỷ đồng so với năm 2019, chiếm 4,2% số phải thu (nợ lãi chậm đóng là 3.017 tỷ đồng, chiếm khoảng 26% tổng số nợ)...
Trình bày báo cáo tóm tắt thẩm tra sơ bộ về tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, quản lý và sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội năm 2020, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và ngành BHXH trong năm 2020 đã thực hiện tổng số 8.619 cuộc thanh tra, kiểm tra. Qua đó đã phát hiện nhiều trường hợp sai phạm, chưa thực hiện đúng, đủ quy định pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.
Thảo luận về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh lo ngại, trước tình hình dịch bệnh hiện nay, tình trạng hưởng BHXH một lần sẽ tiếp tục tăng cao. “Phải chăng thủ tục giải quyết hưởng BHXH một lần còn đơn giản, vô hình trung đã khuyến khích người đóng bảo hiểm rút về một lần để tiêu hết, từ đó phát sinh những vấn đề về an sinh xã hội”, ông Thanh đặt vấn đề.
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh. |
Ông cũng cho rằng, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cần báo cáo thêm vướng mắc trong việc thu hồi nợ đọng bảo hiểm trong nhiều năm của doanh nghiệp để không ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp.
Trưởng Ban Công tác đại biểu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thị Thanh thì băn khoăn về tình hình kết dư quỹ BHTN còn rất lớn, trong khi dịch bệnh đang ảnh hưởng sâu rộng khiến người lao động bị thất nghiệp, thiếu việc làm, thu nhập bị ảnh hưởng. Bà Thanh đề nghị chi kết dư quỹ BHTN cho các địa phương tiêm vaccine phòng Covid-19 hoặc hỗ trợ để bảo đảm cuộc sống cho công nhân lao động.
Tuy nhiên, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ nhấn mạnh, nguyên tắc cơ bản của tất cả các quỹ bảo hiểm là đóng - hưởng, có đóng thì mới có hưởng, ai đóng thì người đó hưởng, không được sử dụng quỹ để chi ngân sách, việc quản lý quỹ phải chặt chẽ, đúng mục đích, đúng nguyên tắc và phải tuân thủ theo luật định. Theo Chủ tịch QH, việc sớm triển khai sửa đổi Luật BHXH thì những khuyết điểm căn cơ của lĩnh vực quản lý bảo hiểm sẽ được khắc phục.
