Huế đẩy mạnh giảm nghèo bền vững: Ba năm nhìn lại, hướng tới tương lai

Cả hệ thống chính trị vào cuộc

Theo UBND TP Huế, trong 3 năm qua, Thành uỷ cũng như UBND TP Huế đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, kế hoạch cụ thể và kịp thời triển khai đến các cấp, ngành, địa phương. Công tác tuyên truyền được thực hiện sâu rộng, giúp cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhận thức đầy đủ hơn về ý nghĩa, tầm quan trọng của chương trình giảm nghèo; qua đó góp phần để công tác giảm nghèo trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Các chương trình mục tiêu quốc gia, chính sách đặc thù về giảm nghèo bền vững đã có những tác động tích cực đến đời sống và tình hình chính trị, kinh tế - xã hội của địa phương. Các đoàn thể như Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên… tích cực lồng ghép nhiều hoạt động hỗ trợ hội viên, đoàn viên thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Các phường, xã tổ chức nhiều mô hình “Dân vận khéo”, “Giúp nhau ngày công, con giống, cây trồng”, góp phần lan tỏa tinh thần trách nhiệm cộng đồng.

UBND TP cũng đã chỉ đạo triển khai phát động nhiều phong trào thi đua, cuộc vận động nhằm khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, phát huy nội lực vươn lên thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no của người dân, như: phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”, “Dòng họ, làng, bản không có hộ nghèo”, cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”.

Một số mô hình tiêu biểu đã và đang được triển khai hiệu quả như: Mô hình chăn nuôi bò, dê, lợn, gà... quy mô hộ gia đình tại các xã, phường trên địa bàn thành phố, đặc biệt là các xã A Lưới, Nam Đông (cũ). Mô hình trồng rau hữu cơ, trồng sen kết hợp du lịch trải nghiệm tại xã Phú Mậu, phường Hương An. Mô hình sản xuất thủ công mỹ nghệ, đan lát, may mặc tại nhà cho phụ nữ nghèo và người khuyết tật. Mô hình hợp tác xã kiểu mới, tổ hợp tác sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm và phát triển thị trường.

Các mô hình này không chỉ hỗ trợ phương tiện, giống, vốn ban đầu mà còn kết hợp chuyển giao khoa học kỹ thuật, đào tạo kỹ năng, giúp hộ nghèo từng bước chủ động chủ động sản xuất, phát triển kinh tế và thoát nghèo bền vững. Ngoài ra, thành phố đã chú trọng việc nhân rộng mô hình phù hợp theo địa bàn dân cư, điều kiện sản xuất và nhu cầu của từng nhóm hộ.

Việc triển khai và nhân rộng các mô hình giảm nghèo đã từng bước thay đổi tư duy sản xuất, phát huy nội lực của người dân, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu giảm nghèo bền vững gắn với xây dựng đô thị văn minh, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân TP Huế.

Không để ai bị bỏ lại phía sau

Nhắc đến hành trình giảm nghèo của Huế, không thể không nhắc đến A Lưới - vùng đất từng gắn liền với căn cứ địa cách mạng, nơi đồng bào Pa Kô, Tà Ôi, Ka Tu sinh sống. Từng nằm trong danh sách 74 huyện nghèo cả nước, nhưng năm 2024, A Lưới đã thoát nghèo sớm hơn một năm so với kế hoạch.

Đằng sau thành quả ấy là sự chung tay của cả cộng đồng, và đặc biệt là vai trò của già làng - những người mà uy tín và lời nói có sức nặng hơn bất kỳ một văn bản hành chính nào.

Già làng Hồ Xuân Tích, năm nay 66 tuổi, vẫn miệt mài đi từng ngõ, đến từng nhà, vận động bà con thay đổi cách làm ăn, bỏ dần hủ tục, mạnh dạn nuôi bò, nuôi gà, trồng rừng. Ông Tích chia sẻ: “Người Pa Kô mình không thể nghèo mãi được. Phải học cách làm ăn mới, phải tự lo cho con cháu, thì bản làng mới no ấm”.

Những tấm gương vươn lên từ phong trào ấy không hiếm như anh Hồ Văn Lưu nuôi 400 con gà, gần 30 con bò và lợn, thu lãi 120 triệu đồng/năm; chị Hồ Thị Sa nuôi hơn 100 con bò, trồng rừng, thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm; bà Hoàng Thị Khén làm chổi đót, trồng nấm, thu nhập hơn 200 triệu đồng/năm.

Ông Nguyễn Văn Hải (Chủ tịch UBND A Lưới 1) cho biết xã hiện có 19 già làng, tuổi bình quân trên 75. Các ông đã định hướng bà con phát triển chăn nuôi, trồng rừng kinh tế, đồng thời vận động bỏ dần hủ tục lạc hậu. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh; vào năm 2021 có 1577 hộ (55,95%) đến cuối tháng 9/2025 còn 603 hộ (17,96%).

“Sự tận tụy và uy tín của các già làng đã tiếp thêm động lực để đồng bào vượt khó, tự lực vươn lên, xây dựng bản làng ấm no”, ông Hải nhấn mạnh.

Không chỉ A Lưới, ở vùng đồng bằng, nhiều số phận từng rơi vào cùng cực cũng đã dần thay đổi. Câu chuyện của chị Nguyễn Thị Yến ở xã Phú Vinh là minh chứng. Sau khi chồng mất, một mình nuôi ba con nhỏ đều dưới 6 tuổi. Ngay sau đó, chị được bình xét vào diện hộ nghèo và được vay 15 triệu đồng để mở quán tạp hóa. Biết được khó khăn của chị, lãnh đạo Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội Phú Vang đã đề nghị cấp trên hỗ trợ cho gia đình chị 1 suất quà của chương trình “Cặp lá yêu thương” cho 1 đứa con của chị đến lúc đủ 18 tuổi.

Nhờ nghị lực cùng với sự quan tâm hỗ trợ của chính quyền chị Yến vượt qua nghịch cảnh, từ hộ nghèo năm 2015 đến năm 2023 qua hộ cận nghèo và đến nay chị đã đảm bảo điều kiện để thoát nghèo bền vững.

Tỷ lệ hộ nghèo còn dưới 1,2%

Thành uỷ Huế đã đưa ra 10 phương hướng, nhiệm vụ và các giải pháp giảm nghèo bền vững đến cuối năm 2025 và định hướng cho giai đoạn 2026 - 2030. Trong đó, chú trọng tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 05-CT/TW của Ban Bí thư (khóa XIII) và Nghị quyết 11, phấn đấu hoàn thành và vượt các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra.

Nếu những con số khô khan có thể nói thay điều gì, thì đó chính là sự kiên trì của Huế trong hành trình giảm nghèo. Cuối năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo tại Huế là 3,56% và đến cuối năm 2023 giảm còn 2,27%. Đến năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo ở Huế giảm còn 1,76% về đích sớm trước 1 năm so với mục tiêu giảm nghèo của Nghị quyết số 11-NQ/TU là “phấn đấu đến cuối năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo bình quân toàn tỉnh giảm còn 2,0%-2,2%”.

Dự kiến hết năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo chung toàn thành phố Huế giảm còn dưới 1,2%, trong đó tỷ lệ hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số giảm từ 3% trở lên, tỷ lệ hộ nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao trên 25% giảm từ 4% trở lên. Khu vực thành thị (gồm các phường, thị trấn) không còn hộ nghèo. Không có hộ nghèo, hộ cận nghèo có thành viên là người có công với cách mạng. Tỷ lệ hộ cận nghèo chung toàn thành phố thấp hơn mức bình quân tỷ lệ hộ cận nghèo toàn quốc.

Tuy nhiên như ông Nguyễn Thanh Bình (UVTV, Phó Chủ tịch UBND TP Huế) thẳng thắn nhìn nhận, dù đã đạt được những kết quả quan trọng, công tác giảm nghèo ở Huế vẫn đứng trước nhiều khó khăn như một số nơi tỷ lệ nghèo, cận nghèo vẫn cao; một bộ phận người dân còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại. Đây là thách thức lớn trong chặng đường sắp tới của Huế.

Vì thế, thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục tập trung các giải pháp đồng bộ: Tăng cường đào tạo nghề gắn với nhu cầu thị trường, ưu tiên lĩnh vực dịch vụ - du lịch vốn là thế mạnh của địa phương. Bên cạnh đó, mở rộng các mô hình sinh kế phù hợp với từng nhóm hộ, từng địa bàn. Đồng thời, huy động mạnh mẽ nguồn lực xã hội hóa và đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý, giám sát chương trình giảm nghèo, bảo đảm minh bạch và hiệu quả.

“Giảm nghèo bền vững không chỉ là trách nhiệm của chính quyền mà còn là sự chung tay của toàn xã hội. Thành phố kiên định mục tiêu ‘không để ai bị bỏ lại phía sau’, để mỗi người dân Huế đều có cơ hội vươn lên, sống tốt hơn" - ông Bình nhấn mạnh.

Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cùng ý chí vươn lên của người dân, TP Huế đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu giảm nghèo bền vững. Đây cũng chính là nền tảng quan trọng để thành phố xây dựng hình ảnh một đô thị văn hóa, thân thiện và nhân văn trong quá trình phát triển TP trực thuộc trung ương với tầm cao mới.